İMKB tırmandı, dolar 850 bin lira


İMKB tırmandı, dolar 850 bin lira
Hükümetin döviz kurunu serbest bırakılması kararı ardından, piyasalarda tedirginlik yaşandı. Endeks 7800 puana çıkarken, gecelik faizler %1500’e çıktı. Dolar kuru serbest piyasada 850 bin olurken, Merkez Bankası kurlarına göre değer kaybı % 28.4 oldu.

İstanbul NTV-MSNBC

22 Şubat— Hükümetin döviz kurunu serbest bırakılmasına yönelik kararı ardından, piyasalar tedirgin bir gün geçirdi. Merkez Bankası’ndan döviz kurlarının dalgalanmaya bırakılması sonrası, dolar kuru bankalararası piyasada 1 milyon liraya, serbest piyasada ise 850 bin liraya çıktı. İlk seansta yüzde 10.67 yükseliş gösteren İMKB’de ise, günün kapanışında yükseliş oranı yüzde 9.88 olarak gerçekleşti. Kapanışta endeks 7.890 puandan olurken, işlem hacmi 707 trilyon lira düzeyindeydi. Repo piyasasında faizler ise yüzde 5200’e çıkarken, para piyasasında yüzde 1500 gecelik faizle işlem yapıldı. Öte yandan, Merkez Bankası doların kapanış kurunun, döviz alışta 957 bin 879 lira açıklamasıyla, düne oranla Türk Lirası’nın değer kaybı 28.4 oldu.

			TL’DEKİ DEĞER KAYBI YÜZDE 28.4 Dalgalı kur sistemine geçildiği ilk günde Türk Lirası dolar karşısında yüzde 28.4, mark karşısında ise yüzde 27.7 değer kaybetti. Dolar kurundaki artış ise yüzde 39.76 olarak gerçekleşti. Bankacılar, değer kaybının hesaplama yöntemine açıklık getirirken, Uluslararası Para Fonu’nun kullandığı hesaplama yöntemi kapsamında (yani [yeni fiyat-eski fiyat]/yeni fiyat) değer kaybının yüzde 28.4’e ulaştığını belirttiler. Normal yöntemlere göre ise (yeni fiyat-eski fiyat)/eski fiyat şeklinde hesaplama yapıldığında 39.76 rakamına ulaşılıyor. Bu arada oluşan rakamlar, değer kaybının mutlak süreceği anlamına gelmiyor. Dalgalı sistemde, piyasa koşullarına göre TL’nin değer kaybı artıp azalması sözkonusu olurken, dolar ve markın Türk lirası fiyatı inip çıkabilecek. Merkez Bankası’nın açıkladığı kurlara göre, resmi kurda dün 689 bin 729 lira olan doların efektif satış fiyatı bugün 963 bin 943 liraya, 322 bin 439 lira olan markın efektif satış fiyatı ise bugün 446 bin 49 liraya yükseldi. Aynı şekilde dün 688 bin 696 lira olan doların döviz satış fiyatı bugün 962 bin 499 liraya, 322 bin 53 lira olan markın döviz satış fiyatı da 445 bin 514 liraya çıktı. Bu arada resmi kurda doların efektif satış fiyatında bir günlük artış 274 bin 214 lira, markın efektif satış fiyatında ise 123 bin 610 lira oldu. DOLAR 1 MİLYONU GÖRDÜ Diğer yandan, Merkez Bankası döviz efektif piyasasında ilk dolar teklifi 1 milyon 100 bin liradan geldi. Bankalararası döviz piyasasında işlemler güne 830 bin liradan başlarken, kademeli olarak en yüksek 1,020,000 lirayı gördü. Kapanışta, işlemler 980 bin liradan yapılırken, bu piyasadan efektif işlemi gerçekleşmedi. Fon yöneticileri, piyasanın dalgalı ancak işlem hacminin sınırlı olduğunu söylerken, yarın da benzer bir gelişme yaşanacağını ifade etti. Aynı bankacılar, piyasaların gelecek haftadan itibaren bankalar bıraz daha risk almaya başlayabileceğini ifade ettiler. Merkez Bankası kapanısta Euro/dolar paritesini de 0.9053 olarak verdi. Öte yandan, Merkez Bankası para piyasasında öğle saatlerinde yüzde 3,000’i gören gecelik faızler yüzde 750’ye dek indi. Kapanıştaki işlem ise yüzde 800’den yapılırken, ortalama faiz yüzde 1,221 olarak gerçekleşti. Fon yöneticileri, para piyasalarında yaşanan aşırı sıkışıklık karşısında Merkez Bankası’nın hedefleri sınırlarında hareket etmek amacı ile piyasaya ekstra likidite sağlamamasının faizleri yukarı çektiğini belirttiler. REPO FAİZİ YÜZDE 5200 Bu arada, repo piyasasında gecelik faizler piyasalardaki sıkışıklığın etkisiyle yüzde 5,200’e yükseldi. Piyasada gecelik faizler en düşük yüzde 2000, en yüksek 5,100 düzeyinde gerçekleşti. En son repo işlemi yüzde 5,200’den yapılırken, ortalama faiz yüzde 2,744.9 oldu. Dün repo piyasasında ortalama faiz yüzde 4474 düzeyindeydi. Piyasaların düne oranla görece sakin bir gün yaşadığı gözlenirken, bono piyasasında en fazla işlem gören 21 Şubat vadeli bono yüzde 145,58 bileşik faiz oranından işlem gördü. En fazla işlem gören ikinci bono olan 11 Temmuz vadeli kağıtta bileşik faiz dün yüzde 129,53 seviyelerinden işlem görmekteyken, bugün kapanışta bileşik faiz yüzde 107,13 oldu. Bu arada, repo piyasasının kapanışında Merkez Bankası, bankaları fonladı. Gecelik repo faizinin yüzde 5200’e ulaştığı gözlenirken, Türk Lirası sıkışıklığının devam ettiği ortamda, Merkez Bankası bu orandan bankalara para verdi. Öte yandan Merkez Bankası doların kapanış kurunu, döviz alışta 957 bin 879, döviz satışta 962 bin 499 lira olarak belirledi. MARJ DARALDI Öte yandan, serbest döviz piyasasında alış ve satış arasında sabah açılışta oluşan marjın giderek daraldığı gözlendi. Güne 900 bin liradan başlayan dolar, saat 11’de 880 bin, saat 12 itibariyle Kapalıçarşı’da dolar alışı 790 bin lirada bulunurken, satışlar 1 milyon lirada bulunuyor. Mark kuru ise alışta 340 bin, satışta 500 bin liradaydı. Sabah saatlerinde 700 bin liradan alınıp, 1 milyon 200 bin liraya kadar satılan ABD doları, Ankara’da ise saat 16 itibariyle 750 bin liradan alınıp 850 bin liradan satışa sunuluyor. Mark ise sabah saatlerinde 320 bin liradan alışı 680 bin liradan da satışı yapılırken, saat 15’te 325 bin liradan alınıp, 400 bin liradan satılıyor. VATANDAŞ KENDİ ARASINDA İŞLEM YAPIYOR Serbest piyasada marjın daralmasının etkisiyle döviz fiyatları gerilerken; yüksek alım-satım marjından kaçmaya çalışan vatandaşlar kendi aralarında işlem yapıyorlar. Vatandaşlar, kendi aralarında 750 bin lira ile 800 bin lira arasında değişen fiyatlarla dolar alıp satıyorlar. Diğer taraftan, döviz büroları ve bankalar önünde kuyruklar oluşturan vatandaşlar, yüksek marj nedeniyle döviz bürolarından alış-veriş yapmak yerine kendi aralarında 700 bin liradan dolar alıp satıyorlar. Vatandaşlar arasındaki alış-verişten ve yığılmalardan rahatsız olan döviz bürosu sahipleri ise bir taraftan vatandaşları uzaklaştırmak için uğraşıyorlar, diğer taraftan Merkez Bankası’ndan belirsizliği giderecek bir açıklama bekliyorlar. Bu arada, günün açılışında Türkiye İş Bankası internet sitesinde saat 09.53 itibariyle, ABD Doları’nın efektif satış kurunu 1 milyon 31 bin 865 lira olarak açıkladı. İş Bankası doların efektif alış fiyatını ise 687 bin 910 lira olarak belirledi. DÖVİZ BÜFELERİ İŞLEM YAPMADI Hükümetin dövizde dalgalı kur sistemine geçildiğini açıklamasının ardından, serbest döviz piyasasında, sabah saatlerinde döviz alış-satış fiyatları konusunda belirsizlik oluştu. Ankara’da döviz bürolarının yoğun olarak bulunduğu Sakarya Caddesi’nde, büroların çok büyük bölümü sabah açılmadı. Açılan döviz büroları ise saat 11.00’e kadar fiyat ilan etmedi. Büfelerin önünde çok sayıda vatandaş, şaşkınlık ve merak içinde beklediği dikkat çekerken, vatandaşların, döviz satmak için değil almak için bekledikleri gözlendi. Borçlarını kapatmak için daha fazla yükselmeden döviz almak istediklerini söyleyen vatandaşlar, doları, 900 bin-950 bin liraya kadar alabileceklerini söylediler. ALTIN FİYATLARI DA YÜKSELDİ Diğer yandan, dalgalı kur sistemiyle döviz fiyatlarındaki artış, altın fiyatlarına da yansıdı. Kapalıçarşı’da dün 37 milyon 346 bin lira alış, 38 milyon liradan satış gerçekleşen Cumhuriyet altının fiyatı, alışta 45 milyon lira, satışta 60 milyon liraya yükseldi. 24 ayar külçe altının gramı da, 7.5 milyon liraya kadar yükseldi. Külçe altın, dün 5 milyon 620 bin liradan alınıp, 5 milyon 650 bin liradan satılıyordu. Altın piyasası ilgilileri, fiyatların sağlıklı olmadığını bildirdiler. Endeks yüzde 9.88 yükseldi İstanbul Borsası’nda ise, hükümetin döviz kurunu serbest bırakması olumlu şekilde yansıdı. Ulusal 100 Endeksi günün ilk seansında yüzde 10.67 yükselirken, ikinci seansta hız kesti. Hisse senetleri günün tamamında ortalama yüzde 9.88 yükseliş göstererek günü 7.890 puandan tamamladı. Ulusal 100 Endeksi güne 7.037 puandan yüzde 1.99 düşüşle başladı. Ardından gelen satışların yoğunlaşmasıyla endeks ilk 5 dakikada yüzde 1.99 düşüşle 7.005 puana indi. Daha sonra ise borsada tepki niteliğinde alımların geldiği gözlendi. Ulusal 100 Endeksi alımların yarattığı etkiyle seansın ilk saatini 7.496 puandan geçerken, ilk seansı alımların hız kazanmasıyla 7.945 puandan yüzde 10.67 düşüşle tamamladı. İkinci seansta ise endeks bir ara 8.000 puanı aşmasına karşılık, bu düzeyin üzerinde tutunmayı başaramadı. Borsa uzmanları dövize yönelimin artmasının ilk seanstaki yüzde 10’luk yükselişi frenlediğini ifade ettiler. Özellikle bankacılık ve holding sektörü hisselerindeki yoğun alımların endeksi yukarı çektiği gözlenirken, en yoğun işlem gören hisse senetleri Ereğli Demir Çelik ve Yapı Kredi Bankası oldu. UZMANLAR NE DİYORLAR? Kent Yatırım’dan Özgecan Fırıldak da, piyasalardaki dalgalanmanın henüz dinmediğini belirterek, “Piyasanin dolar bazında ucuz kalması ve beklentilerin bir sonuca ulaşması yukarı yönlü harekete yolaçtı. Ancak yüksek faiz ortamının yarattığın olumsuz baskıların sürmesi yukarı hareketi sınırlı kılıyor” dedi. Fırıldak, döviz piyasasının durulmadığını da belirterek, “Piyasalar devalüasyon oranını belirlemeye çalışırken, doların henüz belli bir aşamaya inmemesi dalgalanmada etkili oluyor” dedi. Gedik Yatırım Ortaklığı Genel Müdürü Uğur Yılmaz da, piyasanın dalgalı olarak yukarı yönde hareket ettiğini belirterek, “Dövizin serbest bırakılması sonrasında hisse senetlerinin prim yapacağı beklentisi alımları getirdi” dedi. Yılmaz, dolar kuru ve faiz oranları bir dengeye gelene dek piyasalarda dalgalanma devam edebileceğini belirterek, “Piyasada şu anda izlemekten başka yapılabilecek birşey görünmüyor. Alımların devam edip etmeyeceğini görmek için beklemek gerekli” dedi. DÖVİZ HESABI SAHİBİ KAZANÇLI ÇIKTI Döviz kurlarındaki hızlı artıştan, ilk aşamada bankalarda 26 katrilyon lira değerinde döviz tevdiat hesabı bulunan yatırımcılar yararlanacak. Yapılan hesaplamalara göre, 9 Şubat 2001 itibariyle bankalardaki toplam 56 katrilyon 349.5 trilyon liralık mevduatın yüzde 46.1‘ini döviz cinsinden mevduat oluşturuyor. Söz konusu tarih itibariyle 26 katrilyon 28.1 trilyon lira düzeyinde bulunan döviz tevdiat hesaplarının o günkü kurlarla karşılığı, 38 milyar 27.3 milyon dolar ediyor. Bankalardaki döviz tevdiat hesaplarının 38 milyar 27.3 milyon dolar düzeyinde kaldığı dikkate alınırsa, bu hesapların TL tutarı, bugünkü ortalama dolar kuru 800 bin lira olarak alınırsa 30 katrilyon 421.6 trilyon liraya, 850 bin lira alınırsa 32 katrilyon 322.9 trilyon liraya, 900 bin lira olarak alınırsa da 34 katrilyon 224.5 trilyon liraya yükseldi. Yani, döviz tevdiat hesaplarında, sadece doların değer kazanmasından dolayı, ortalama 16.8-31.4 artış kaydedilecek. Merkez Bankası verilere göre, 9 Şubat 2001 itibariyle 26 katrilyon 28.1 trilyon lira olan bankalardaki döviz tevdiat hesaplarının 21 katrilyon 1.2 trilyon liralık bölümü vadeli, 3 katrilyon 958.4 trilyon liralık bölümü ise vadesiz hesaplarda bulunuyor. Bu durumda, 26 katrilyon 28.1 trilyon liralık döviz tevdiat hesabı sahiplerinin, bu artıştan kısa sürede yararlanmaları imkanı bulunmuyor. Vadesiz döviz tevdiat hesabı sahiplerinin ise isterlerse dövizlerini çekerek, piyasadaki spekülatif fiyatlardan yararlanmaları imkanı olmakla beraber, bankaların dövize sıkıştığı bugünlerde bunun pek fazla mümkün olamayacağı belirtiliyor. Öte yandan, eski DPT Müsteşarı Ali Tigrel, döviz tevdiat hesapları sahiplerinin ilk aşamada döviz kurundaki artışlardan yararlanacağını, TL karşılığı hesaplarının artacağını söyledi. Diğer taraftan TL‘deki faizlerin kısa sürede düşmesinin beklenmediğine dikkati çeken Tigrel, faizlerin bir süre yüzde 100‘lerde seyredeceğini, ancak birkaç hafta sonra durağan hale geleceğini belirterek, elinde TL olanların bu yüksek faizlerle zararlarını telafi edebileceğini kaydetti.



		Bankaların kara tahtaları siliniyor • KOBİ’lere 1 milyar dolarlık ‘cansuyu’ • Dolar 5 kuruş eridi, 1,67’ye indi • Markaların korunması tasarısı yasalaştı • Unakıtan: Çok şükür batan banka yok

	NTVMSNBC KULLANICILARININ TOP 10'u

	Bu haberi diğer okuyucularımıza tavsiye eder misiniz? hayır 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 kesinlikle

NTVMSNBC 'ye iyi erisim için
• Microsoft Internet Explorer
• Windows Media Player kullanın