| | | | Merkez Bankası ve piyasa arasındaki inatlaşmanın sürmesi halinde döviz krizi olarak başlayan çalkantılar, likidite krizine dönecek.
MERKEZ NE DÜŞÜNÜYOR?
Pazartesi günü dövize gelen 7.6 milyar dolarlık talebin ardından piyasalarda yaşanan gerilim tırmanıyor. Dövize hücum başlayınca Merkez Bankası pazartesinden itibaren piyasaya TL vermeyi kesti. Zaten Merkez Bankası’na 2.6 katrilyon lira borcu olan bankacılık sistemi, bir de döviz talebinin yarattığı yüksek TL ihtiyacının etkisiyle iyice köşeye sıkışmış gözüküyor.
Piyasada para kalmadı. Döviz krizi olarak başlayan atak, bir anda likidite krizine döndü. Bu nedenle, dün başta kamu bankaları olmak üzere bankacılık sistemi yükümlülüklerini yerine getiremedi.
Şimdi piyasa Merkez Bankası’nın sisteme borç vermesini bekliyor. Böylece kamulardan başlayarak sistem birbirine ve müşterilerine yükümlülüklerini yerine getirebilecek.
“KURA ATAK” OLARAK ALGILIYOR
Oysa Merkez Bankası kanadında durum çok farklı. Merkez Bankası, haklı olarak dövize gelen talebi “Kura atak” olarak algılıyor. Bu atağa göz yumması devalüasyon anlamına geliyor. Buna karşın ortada bir para ve enflasyon programı var.
Devalüasyon yapılması durumunda bu programın bozulması söz konusu. Siyasi otoriteden de “Programı bozmayın” konusunda istek gelince, Merkez Bankası kurları savunuyor. Bunun için de elindeki silahları kullanıyor.
NE KADAR DÖVİZ ÇIKTI?
MGK’da başlayan siyasi krizin ardından Pazartesi günü Merkez Bankası’nın ilk yarım saattte piyasaya 1 milyar dolar sattığı ve ilerleyen saatlerde döviz talebinin 7.6 milyar doları bulduğu biliniyor. Ancak bu para o gün Merkez Bankası kasasından çıkmadı. ABD piyasaları kapandığı için işlemler ertesi güne valörlü yapıldı.
Dün ise bu çıkan paranın 4.3 milyar doları piyasada Merkez Bankası’na geri satıldı, yani bir anlamda mahsuplaşma yapıldı. Öte yandan geri kalan 3.3 milyar dolarırn ise yarısından fazlasının bankalar TL’yi getiremeyince yine Merkez Bankası kasasında kaldı.
Sistemden çıkan paranın 1.5 milyar dolar düzeniyde olduğu tahmin ediliyor. Tabi buna bugünkü döviz talebi de eklenecek. Talebin önemli ölçüde yabancılardan kaynaklandığı kaydediliyor. Ancak Merkez Bankası, yabancılar da çıksa piyasaya sadece TL karşılığında TL verme politikasını sürdürecek. | |
Bankaların kara tahtaları siliniyor
