Politik krizin maliyeti

Hesaplamalarım gösteriyor ki, faizlerde yaşanabilecek yirmi puanlık artışın getireceği ek maliyet 220 trilyon dolayında. Bu değer, Hazinenin geçen yıl topladığı toplam motorlu taşıtlar vergisine veya toplam net işlem vergisine eşit.

Yarkın Cebeci


20 Şubat— Türkiye Hazinesi şu anda gelişmekte olan ülkeler içinde iç borçlanma kağıtlarına en yüksek reel faizi ödemek durumunda olan ülkelerden biri. Dünkü kriz öncesinde dahi yüzde 60 dolaylarında olan bileşik faizler, 12 ay sonra yüzde 10 düzeyine gerilemesi planlanan enflasyonla ya da yine aynı vade sonunda yüzde 15 dolayında gerçekleşmesi beklenen devalüasyon oranıyla karşılaştırıldığında Hazine kağıtlarında yüzde 45 civarında bir reel faizin ödenmekte olduğunu gösteriyor.

			Reel faizin bu oranda yüksek olmasının temel nedeni ise enflasyon ve devalüasyonda beklentilerin gerçekleşmesinin temel olarak enflasyonla mücadele programının anılan dönemde başarılı bir biçimde sürdürülmesi önkoşuluna bağlı olması ve piyasaların bu konuda haklı olarak bazı tereddütlerinin bulunması. Bu tereddütlerin başlıcası, hiç kuşkusuz, politik belirsizlik. Gerçekten de Türk politik hayatında yaşanagelen istikrasızlık ve belirsizliklerin faizlere etkisi yüksek risk primi olarak kendini gösteriyor. SONUÇLARINA KATLANMAK ZORUNDA Son yirmi dört saat içinde yaşananlar, yatırımcıların yüksek bir politik risk primi talep etmekte ne kadar haklı olduklarının bir kanıtı. Sanırım, Hazinenin belki de en önemli ihalesini gerçekleştireceği günün arifesinde ülke yönetiminin en üst düzey iki idarecisi arasında kriz düzeyine ulaşan bir gerginliğin yaşanması sık rastlanan bir şey değil. Bu tür olayların yaşandığı ülkeler de bunun sonuçlarına katlanmak zorunda kalır. Şimdi, Türkiye ekonomisinin nelere katlanmak zorunda kalacağını irdelemeye çalışalım; bunu yaparken de olayın en gergin anlarının geride kaldığı, artık bir normalleşme sürecine girildiği varsayımını kullanalım. Bu varsayımla, krizin ilk gününde ortalama yirmi puan artan bono faizlerinin yavaş yavaş gerilemeye başlayacağını söyleyebiliriz. FAİZ DÜŞÜŞÜ YAVAŞLAYACAK Ancak, kriz faizler üzerinde mutlaka bir tortu bırakacaktır. Kriz öncesi genel beklenti, ihale sonrası faizlerde hızlı ya da yavaş bir düşüşün yaşanacağı yolundaydı. Artık, ihale başarılı bir biçimde tamamlanıp faizler düşme eğilimine girse bile bu düşüş çok daha yavaş olacak ve sonuçta gelinen düzey daha yüksek olacaktır. Kısaca, krizin ilk etkisi yukarıda sözü edilen politik risk priminin daha da yükselmesi şeklinde görülecek. MALİYET MOTORLU TAŞIT VERGİSİNE EŞİT Bu gelişmelerin çok daha kısa vadeli etkisi ise Hazinenin bugün yapacağı ihalede üstlenmek zorunda kalacağı ek maliyet. Hesaplamalarım gösteriyor ki, faizlerde yaşanabilecek yirmi puanlık artışın getireceği ek maliyet 220 trilyon dolayında. Bu değer, Hazinenin geçen yıl topladığı toplam motorlu taşıtlar vergisine veya toplam net işlem vergisine eşit. REEL SEKTÖRE DAHA ÇOK YÜK Krizin reel ekonomiyi de önemli ölçüde etkilemesi kaçınılmaz. Reel sektör zaten Kasım krizinden sonra yüksek bir finansman maliyetiyle karşı karşıya kalmış, tüketim talebindeki daralma nedeniyle, bu maliyet artışını fiyatlarına yansıtamadığı için şirket karlılıklarında önemli azalmalar meydana gelmişti. Son yaşananlar, reel sektör üzerindeki bu yükü çok daha fazla ağırlaştıracak nitelikte. Kısaca, son yaşanan krizin gösterdiği temel şey, politik istikrarın sağlanamaması durumunda, enflasyonla mücadele programının başarıya ulaşması da Türkiye ekonomisinin düzlüğe çıkması da olası değil. Bunun sonuçlarına ise maalesef toplumun tüm kesimleri katlanmak zorunda.



		Bankaların kara tahtaları siliniyor • KOBİ’lere 1 milyar dolarlık ‘cansuyu’ • Dolar 5 kuruş eridi, 1,67’ye indi • Markaların korunması tasarısı yasalaştı • Unakıtan: Çok şükür batan banka yok Emine Uşaklıgil’in tüm yazıları Oğuz Büktel’in tüm yazıları Şükrü Küçükşahin’in tüm yazıları Turgut Tokgöz'ün tüm yazıları Levent Gürses'in tüm yazıları Kerem Alkin’in tüm yazıları Murat Arın’ın tüm yazıları Atilla Yeşilada’nın tüm yazıları Yarkın Cebeci’nin tüm yazıları Bayram Başaran’ın tüm yazıları Mahmut Kaya’nın tüm yazıları Murat Yeşildere’ın tüm yazıları Celal Pir’in tüm yazıları

	NTVMSNBC KULLANICILARININ TOP 10'u

	Bu haberi diğer okuyucularımıza tavsiye eder misiniz? hayır 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 kesinlikle

NTVMSNBC 'ye iyi erisim için
• Microsoft Internet Explorer
• Windows Media Player kullanın