 |
|
|||||
 |   |  |  | |||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
  |
 |
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
| Parlamenter demokratik sistemin işlediğinin en iyi göstergesi parlamentodur. Türk, parlamentosunun bu konuda başarılı olduğunu söylemek mümkün değil. Türkiye, demokratik parlamenter sisteme rağmen, henüz hukuki altyapısını tam olarak oluşturmuş değil. Türkiye, birçoğu 75 yıl önce çıkarılmış eski yasalarla yönetiliyor. Belki yönetilemiyor, bile demek mümkün. Burada en belirleyici olan da iktidar ve muhalefet ilişkileridir. Bunun en açık arenası ise Meclis çalışmalarıdır. Halen yasam görevini yürütmekte olan 20’inci dönem Meclis’i, en çalışkan Meclis’lerden biri olmasına rağmen, gündemi yüzlerce maddelerle dolu. Gündem kısalacağına, her geçen gün daha da uzuyor, cilt haline geliyor. SAYGI EKSİKLİĞİ O zaman iktidar ve muhalefet ilişkisini Meclis çalışmaları açısından ele almak gerekli. Meclis çalışmalarını, yaklaşık 15 yıldır, yakından izleyen bir gazeteci olarak bu ilişkinin görüntüsünü kendi penceremden aktarmak istiyorum. İlk teşhisim, iktidarın muhalefete, muhalefet de iktidara saygılı olmadığıdır. İktidar, her şeyi bildiğim gibi yaparım mantığı ile hareket ederken; muhalefet, muhalefeti her şeye karşı çıkmak, her şeyi engellemek olarak görüyor. İktidar İçtüzük’den yararlanarak muhalefetin sesini kısmaya çalışırken, muhalefet de, yine İçtüzük hükümlerine sığınarak engelleme yapıyor. DEMOKRATİK OLGUNLUK YETERSİZ Siyasi partiler, muhalefet-iktidar ilişkisini kendi bulundukları konuma göre değerlendiriyor; hatta zaman zaman ülke çıkarları bile göz ardı edilebiliyorlar. Konulara veya olaylara demokratik olgunluk ve ülke çıkarları açısından bakmak yerine muhalefet etmek veya iktidar olmak noktasında bakılıyor. Bu ilişkiyi, Meclis çalışmaları ağırlıklı olarak, ayrı ayrı değerlendirmek gerektiğinde de görülen manzara şu: İktidar, halkın oyu ile elde ettiği bu konumu, ülkeyi daha iyi yönetilebilmek için kullanacaktır. Bunun amaçla yasal olanakları kullanır, yasaların yetersiz olduğu yerde de Meclis’den yeni yasa çıkarılmasını ister. Bunu isteyen iktidar, Meclis’i çalıştırmanın da öncelikle kendi görevi olduğunu bilmek zorunda. İktidar bir yandan muhalefeti demokratik olgunlukla dikkate alırken, öbür yandan hukuki olmayan hiçbir yola başvuramaz. Zaten iktidardır, gücü vardır. Geçen hafta İçtüçük görüşmeleri yapılırken, Meclis Başkanı’nın bile yüzünü kızartan, çift oy kullanma veya olmayan üyenin yerine oy kullanma gibi yöntemler, hem Meclis’in saygınlığına gölge düşürür, hem de iktidarın aczini gösterir. Hele arkasında 350 blokluk bir destek bulunan iktidarların bu yola nasıl başvurduğu şaşılacak bir şey. Türkiye’de iktidarların , yeni yasa çıkarırken, hazırlık döneminde muhalefete danıştığı hiç görülmemiş bir olaydır. Oysa bunda kazançlı çıkacak olan iktidardır. HERŞEY TOPLUMUN GÖZÜ ÖNÜNDE Muhalefete tarafından bakıldığından ilk görünen, “Her şeyi engelleme” hakkının temel hak kabul edilmesi. Aslında, engelleme hakkı çok da kabul gören bir hak değil. Parlamentolarda, muhalefetin engelleme hakkı yerine, iktidarı uyarma, ona hız kazandırma, itici güç olma, alternatif sunma özellikleri daha dikkate değer ve doğru bulunuyor. Yani, “Biz bunu her ne pahasına olursa olsun engelleyeceğiz” mantığı geride kalıyor artık. Çünkü, demokrasilerde şeffaflık ve açıklık şarttır; herşey toplumun gözü önünde gerçekleşmekte. Oysa bizde muhalefet engellemeyi hak olarak gördüğünde, tartışmaları, hatta kavgaları bile bu amaç için mübah görüyor. Üzerinde uzlaşma sağlanan yasalar konusunda bile geciktirme taktiği uyguluyor. Dünya artık elektronik ağlarla birbirine bağlandığı, süratin baş döndürdüğü bir dönemde, acil yasaları bile bir aydan önce Meclis’den geçirememesi Türkiye’ye büyük zararlar vermekte. 550 milletvekili bulunan Meclis’de, karar yeter sayısı 134, toplantı yeter sayısı ise 187 olarak kabul edilmiştir. Rakamların küçüklüğü ile komisyon çalışmaları özendirilmiştir. Gerçekten de zaman zaman Meclis çalışmaları sürerken pek çok komisyon toplantı halinde bulunmakta. İktidar ve muhalefet bu sayıları da doğru değerlendirmiyor. Muhalefet, komisyon çalışmaları göz önünde bulundurarak, her fırsatta yoklama istememesi gerekirken, iktidar da yeteri sayıda milletvekilini Meclis Genel Kurulu’nda hazır bulundurmalı. KÜRSÜ SELAMLA YERİ DEĞİL İktidarla muhalefetin birlikte yaptığı bazı hataların da Meclis çalışmalarını aksattığını belirtmekte yarar var. Bunların bazıları da şöyle sıralanabilir: Meclis çalışmalarının her saniyesi TV’den halka aksettiriliyor. Bu durumda yapılması gereken, ele alınan konuları halka açıklıkla anlatmak olmalıdır. Oysa, kürsüye çıkan çoğu sözcü bu hakkı, ‘seçmene selam’ olarak algılıyor. Kürsü saygınlığı, gereksiz şovlarla zedeleniyor. Kürsüden pantolon, patates, domates, yağ tenekeleri başta olmak üzere pek çok şey gösterildi; birçok el kol hareketi yapıldı. Meclis kürsüsünden bu kadar şov yapılan ender ülkelerden biriyiz, herhalde. Yasalar görüşülürken, kürsüye hemen hemen hep aynı isimler çıkıyor. Gruplar adına yapılan konuşmalar için 20, kişisel konuşmalar için 10 dakika süre veriliyor. Hep aynı şey söylenmesine rağmen, bu süreler hiçbir zaman yeterli görülmüyor. Oysa milletvekilleri çoğu zaman hep aynı şeyleri söylemekte. Sözcüler konu üzerinde konuşmak yerine, akıllarına gelen her şeyi söyleme gereği duyuyor. Bir türlü sorunları bitmeyen bir ülkede yaşadığımızı, muhalefet de iktidar da çok iyi biliyor. Halkın onlardan beklentisi, olaylara kendi bulundukları konuma göre değil, ülke yararına göre bakmalarıdır. Bu Meclis, Türkiye’nin eksikliklerini doğru tespit ederek, uzlaşma içinde, çare olmak zorunda. Meclis’in saygınlığını yükseltmenin bir başka yolu yok. Mevcut durumdan iktidar da muhalefet de memnun değilse, Meclis’in üzerinde başka güçler söz söyleme hakkını kendinde buluyorsa, Meclis’in kendisini bu yönüyle de değerlendirmesi gerekli. | ||||
| |
|||
 |
|
 |
|||||||||||||||
   |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
Emine Uşaklıgil’in tüm yazıları