Home page
Haber Menüsü


Güncelleme: 10:02 TS 26 May., 2000
Atilla Yesilada
 
Canlanma: Uzaktan sesler geliyor ama!
 
O hedef nurlu ufuklarda bir görünse, yani ekonomi hızlanırken enflasyon düşse, Borsa yukarı doğru yol alacak. Ama, şimdilik ufukta öyle manzara yok.
 

Atilla Yeşilada


 
17 Mayıs—  Her iki nesilden biri büyük durgunluk yaşar. Bu seferki bize kısmetmiş. DİE verilerine göre 1999 yılında GSMH son 54 yılın en sert düşüşünü göstermiş: Yüzde 6.4. Hatıralarımızda birazda korkuyla yer alan o meşhum 1994’te ise yüzde 6.1 düşmüştü.

   
 
NTVMSNBC Reklam  
 

  Üstelik, 1994 resesyonu yılın 4. çeyreğinde sona ermişti bile. Şimdiki ise 1998’ın 3. çeyreğinde başladı, herhalde 2000 yılının ilk çeyreğinde bitti.
       Bu son durgunluğu diğerlerinden ayıran bir özellik daha var: Geçmiş dönemlerinde, ekonomi buhrandan arkasına rüzgar almış arap atı haşmetiyle çıkardı. Bu sefer ise… Trafik kazasından çıkar gibi çıkıyoruz.
       Bakınız: Yılın ilk ayında ortalama yüzde 4.4 büyüyen sınai üretimin artış hızı Mart’ta yüzde 1’e düştü. Bence, bu yavaşlamanın başlıca sebebi Kurban Bayramı. Bizde veriler mevsimsel olarak düzeltilmez, dolayısıyla Bayram-seyran nedeniyle iş günü kaybetmişseniz, üretim düşmüş gözükür.
       Mart’ta da geçen seneye göre 2 iş günü kaybettik. İki güncük demeyin, oransal olarak yüzde 9’a denk geliyor. Ama biz yüzde 7-9 lara alışmıştık. İthalatta, beyaz eşya-araba satışlarında da bir canlanma var, ama kalıcı mı belli değil. Şimdi inşaat sezonu, 27 ilde ruhsat verilmiyor, dolayısı ile en dinamik sektör boşta gezecek.
       İhracatta işler iyiye gidiyordu ama, bizim cefakar işadamı bu zayıf Euro’ya daha ne kadar dayanır, bilinmez. Devlet deseniz, para dağıtmıyor pek artık. TCMB para basmıyor, kısa vadeli faizler hala çok yüksek. Türkiye’ye dışardan para gelmiyor. Ehh, nerden gelecek bu değirmenin suyu?
       Bağladığımız umutlar arasında hala ayakta kalan, tüketici ve üretici güveninin yılın ikinci yarısında artması. O zaman iç talep kaynaklı bir ivme gelebilir ekonomiye.
       
HIZLI BÜYÜME LAZIM
       Biz (Ege Yatırım) sene başında yüzde 5.5 demiştik büyümeye, orda tuttuk tahmini. Hükümet bir ara “Yüzde 7 olur” gibisinden birşeyler gevelemişti ağzında, ama şimdi o da yüzde 5’lere razı olmuş görünümde. Yüzde 5’de sıradan bir yıl demek, geçen sene kaybettiklerimizi bile geri alamayacağız demek.
       Yavaş büyüme enflasyon için iyi haber, ama sizin-benim kesem için değil. Halkın morali açısından iyi değil, hızla büyüyen bir ekonomide zor reformları gerçekleştirmek daha kolay oluyor. Örneğin özelleştirme, tarım reformu, hepsi işsizlik demek. Ekonomide bazı sektörler hızla genişleyip eleman alıyorsa, bu işsizliğin sosyal yükü daha az olur. İşin en önemlisi de Borsa’nın yukarı gitmesi için hızlı büyüme lazım.
       
ECNEBİ İCADI İLE YATIRIM
       Bu işlerden biraz anlayan, yani tüyo ile değil de temel analiz denilen ‘Ecnebi İcadı’ ile yatırım yapmayı sevenler, iki şeye bakarlar. Birincisi, bu şirket piyasa değerini hakedecek kadar kar üretiyor mu?
       İkincisi, bu şirketin piyasa değeri dünyada benzerleri ile orantılı mı? Ekonomi ne kadar hızlı büyürse, karlar da o oranda artar. Hızlı büyüyen bir ekenomide hisse senetlerinin değeri daha yüksek olur.
       Eğer Türkiye ekonomisi yüzde 5’lerle büyüyecekse, bu piyasa çok pahalı. Yok, ekonomi -enflasyonsuz bir şekilde- tabii, öteki türlüsünü yapmak çok kolay -babalar gibi yüzde 7-8’lik bir tempoya çıkmışsa- bu piyasa ucuz.
       
ORDA BİR KÖY VAR UZAKTA
       Bu stand-by programının kısa vadede hedefi enflasyonu dünya standartlarına çekmek. Ama, uzun vade hedefi, Türkiye’yi hızlı büyüyen ülkeler, yani Kore-Tayvan sınıfına sokmak. Ve Türkiye’de çok hızlı büyüme potansiyeli var. İnsan var, sermaye var (çoğu İsviçre’de ama, ossun, orda bir köy var, bizim köyümüzdür misali), pazar var, iş kültürü var.
       O hedef nurlu ufuklarda bir görünse, yani ekonomi hızlanırken enflasyon düşse, Borsa yukarı doğru yol alacak. Ama, şimdilik ufukta öyle bir manzara yok. İşte içinde bulunduğumuz yatay trendin sebeplerinden biri daha.
 
 
  NTVMSNBC KULLANICILARININ TOP 10'u  
 

Bu haberi diğer okuyucularımıza tavsiye eder misiniz?
hayır   1  -   2  -   3  -   4  -   5  -  6  -  7  kesinlikle

 
   
 
 
NTVMSNBC   NTVMSNBC 'ye iyi erisim için
Microsoft Internet Explorer
Windows Media Player   kullanın
 
   
  Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler |
Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları