 |
|
|||||
 |   |  |  | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
  |
 |
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
|
T.C. Kimlik Numarası kullanımıyla vergi, güvenlik, seçim, eğitim, sağlık, askerlik, bankacılık, sosyal güvenlik ve diğer alanlarda verilerin hizmetlerin daha hızlı, rasyonel ve güvenilir olması hedefleniyor.
|
Türkiye’deki tüm vatandaşların nüfus kayıtlarının bilgisayar ortamında saklanmasını sağlayacak “Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi” (MERNİS) Projesi çerçevesinde, 28 Ekim 2000 tarihinde, nüfus kütüklerine kayıtlı, yaşayan ve hayatta olmayan yaklaşık 120 milyon kişiye T.C. Kimlik Numarası verilecek. İçişleri Bakanlığı Konferans Salonu’nda yapılan toplantıda, T.C. Kimlik Numarası uygulaması konusundaki çalışmalar, numaranın ne şekilde verileceği, kullanımı ve sağlayacağı yararlar hakkında sinevizyon gösterisi ve basın açıklaması yapıldı. İçişleri Bakanlığı Müsteşar Vekili Ahmet Karabilgin, konuşmasında, T.C. Kimlik Numarası verilmesiyle tüm yurttaşların tek numarası olacağını, kamusal hizmetlerin sunulması, bazı olayların, ilişkilerin takibi, eğitim, sağlık, sosyal güvenlik, askerlik, seçim, sayım gibi hizmetlerde süratlilik, verimlilik sağlanacağını anlattı. Karabilgin, 28 Ekim 2000 günü, vatandaşlara T.C. Kimlik Numarası verilmesi uygulamasının başlayacağını söyledi. İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdür Vekili Atilla Özdemir de Türkiye genelindeki 923 nüfus idaresinde MERNİS Projesi’nin yazılımının tamamlandığını, yazılımın bakımı ve çıkabilecek sorunların nasıl giderilebileceği konusundaki çalışmaların ise sürdürüldüğünü kaydetti. |
|||
|
T.C. Kimlik Numarası tek ve değişmez bir biçimde kişiyi belirleyecek. Vatandaşın nüfus idareleri ile ilişkilerinde zorunlu olarak kullanılacak kimlik numarası pek çok kamu kuruluşunca da ortaklaşa kullanılacak.
|
Özdemir, 28 Ekim 2000 günü, nüfus kütüklerine kayıtlı, yaşayan ve hayatta olmayan yaklaşık 120 milyon kişiye T.C. Kimlik Numarası verileceğini ifade etti. Daha sonra, MERNİS Projesi “T.C. Kimlik Numarası” uygulamasının anlatıldığı bir sinevizyon gösterisi sunuldu. T.C. KİMLİK NUMARASI Bu sunuma göre, MERNİS Projesi ile isim benzerliğinden ortaya çıkan aksaklıkları gidermek, kamu kurum ve kuruluşları arasında bilgi alışverişini hızlandırmak amacıyla, bütün vatandaşlara bir T.C. kimlik Numarası verilmesi öngörülüyor. T.C. Kimlik Numarası kullanımıyla vergi, güvenlik, seçim, eğitim, sağlık, askerlik, bankacılık, sosyal güvenlik ve diğer alanlarda verilerin hizmetlerin daha hızlı, rasyonel ve güvenilir olması hedefleniyor. Kimlik numaraları açık kayıtlara ve kapalı kayıtlardan yalnızca ölüm, gaiplik ve vatandaşlıktan çıkma sebebiyle kapatılmış olanlara verilecek. İlk aşamada bunların dışındaki kayıtlar kimlik numarasız olarak bırakılacak. Sonraki aşamada ise tüm ilçelerden alınacak nüfus verileri merkezde işlemden geçirilerek “geçici nüfus veri ambarı”nın yapısına uygun hale getirilecek ve bu verilerle “geçici nüfus ambarı” oluşturulacak. Geçici nüfus veri ambarı, kimlik numarasız kayıtlara kimlik numarası verilmesi, veri ambarındaki bilgilerden yararlanılarak tamamlanabilecek durumda olan eksik bilgilerin tamamlanması ve diğer kurumlardan gelebilecek, kişilerin kimlik numaralarının belirlenmesi taleplerine ilişkin işlemler için kullanılacak. Proje çerçevesinde, her vatandaşa yalnızca bir kimlik numarası verilirken, kimlik numarası kişinin özel bilgilerini yansıtmayacak, kişiye verilmiş kimlik numarası değiştirilemeyecek ve kimlik numarası yalnızca bilgisayar tarafından verilecek. |
|||
|
“Kimlik numaraları 28 Ekim 2000 tarihinden sonra alınacak nüfus cüzdanlarına yazılacak. Kamu kurum ve kuruluşları aracılığıyla öğrenilebilecek. Vatandaşlar ihtiyaç duyduklarında, 923 nolu telefon ile nüfus idaresinden T.C. Kimlik Numaraları’nı öğrenebilecekler. Nüfus idaresine müracaat edildiğinde verilecek nüfus kayıt örneklerinde numara yazılacak. İnternette www.nvi.gov.tr adresinde kimlik numaraları yer alacak.”
|
PROJENİN HEDEFLERİ T.C. Kimlik Numarası kullanımı ile hedeflenenler ise şöyle sıralanıyor: “Her vatandaşın nüfus, vergi, sağlık, askerlik, sosyal güvenlik ve benzeri alanlarda tutulacak bilgilerine tek numara aracılığıyla ulaşılmasını sağlamak. İşlemlerde ortaya çıkabilecek karışıklıkları ve sahteciliği önlemek. Kurumlardaki kişisel bilgilerin tekliğini sağlamak. Vatandaşın yaşamını kolaylaştırmak. Hizmetin hatasız, hızlı ve güvenilir biçimde gerçekleştirilmesini sağlamak.” Dış görünüşüyle bir anlam ifade etmeyen 11 basamaklı bir sayıdan oluşacak kimlik numaraları, kişilerin özel durumları hakkında herhangi bir bilgi içermeyecek ve bireysel olarak verilecek. Kimlik numarası öncelikle sadece açık kayıtlara ve kapalı kayıtlardan yalnızca ölüm, gaiplik ve vatandaşlığın kaybı nedeniyle kapatılan kaydın güncel olan son halinin olduğu kayıtlara verilecek. Sinevizyon gösterisinde, merkezde üretilen T.C. Kimlik Numaraları’nın nüfus idarelerindeki bilgisayarlara yüklendiği, nüfus idarelerince nüfus kayıtlarına kimlik numarası verileceği, bu işlem bittikten sonra kimlik numaralı nüfus kayıtlarının merkezde toplanacağı anlatıldı. Verilen bilgilere göre, T.C. Kimlik Numarası tek ve değişmez bir biçimde kişiyi belirleyecek. Vatandaşın nüfus idareleri ile ilişkilerinde zorunlu olarak kullanılacak kimlik numarası pek çok kamu kuruluşunca da ortaklaşa kullanılacak. Kullanım sırasında olabilecek maddi hatalar, sağlama sayısı yöntemi ile giderilebilecek ve hatalı numaranın sisteme girişi engellenecek. İlçe nüfus idarelerinden merkeze gönderilen nüfus kayıtları ile geçici veri ambarı oluşturulacak. Geçici veri ambarında kimlik numarası verilmeyen kapalı kayıtların, açık kayıtlarındaki kimlik numaraları belirlenerek, bu numaraların kapalı kayıtlara da verilmesi sağlanacak. Böylece ilk aşama sırasında numara verilmemiş kayıtların da aynı numarayı alması sağlanacak. Türkiye genelindeki T.C. Kimlik Numarası verme işleminden sonra yeni bir kimlik numarası sadece doğum ve vatandaşlığa alma durumunda verilecek. KİMLİK NUMARALARININ DAĞITILMASI Kimlik numaralarının dağıtılması ve öğrenilmesi şu şekillerde yapılacak: “Kimlik numaraları 28 Ekim 2000 tarihinden sonra alınacak nüfus cüzdanlarına yazılacak. Kamu kurum ve kuruluşları aracılığıyla öğrenilebilecek. Vatandaşlar ihtiyaç duyduklarında, 923 nolu telefon ile nüfus idaresinden T.C. Kimlik Numaraları’nı öğrenebilecekler. Nüfus idaresine müracaat edildiğinde verilecek nüfus kayıt örneklerinde numara yazılacak. İnternette www.nvi.gov.tr adresinde kimlik numaraları yer alacak.” MERNİS veri tabanı hiçbir şekilde internete açılmayacak, kişi bilgilerinin gizliliği prensibi korunacak. Ayrı bir sunumcu aracılığıyla istenilen bilgiler girildiğinde, yalnızca T.C. Kimlik Numarası öğrenilecek. “T.C. KİMLİK NUMARASI’NI KİMLER İSTEMEZ?” |
|||
|
“Hayatta olmayan kişilere neden kimlik numarası veriliyor” sorusuna ise Özdemir, “Yaşayan kişilerin geriye dönük, örneğin miras gibi işlemlerinde kullanılması için ölen kişilere de numara verilecek” yanıtını verdi.
|
T.C. Kimlik Numarası’nın kullanılmasının Türkiye’deki tüm kamu bilişim sistemlerinde kişi bilgileri, çapraz ilişkilerinin kolayca kurulmasına imkan vermesi, ekonomik, mali, güvenlik, askerlik, sağlık, eğitim ve sosyal güvenlik alanlarında büyük faydalar sağlaması bekleniyor. Sunumda, T.C. Kimlik Numarası’nı istemeyecek kişiler de anlatıldı. Buna göre, “vergi kaçıranlar veya kaçıracaklar, bankaları ve esnafı dolandıranlar, yurtdışına adam ve para kaçıranlar, asker kaçakları, devleti dolandıranlar, sahte belge düzenleyenler” kimlik numarası almak istemeyecek. Sinevizyon gösterisinde, T.C. Kimlik numarası bilgilerinin kötüye kullanılıp kullanılamayacağı hakkında bilgiler de verildi. Buna göre, “1587 sayılı Nüfus Kanunu hükümlerine göre gizli olan nüfus kayıtları ancak ilgilinin kendisine, bu aileye nesep bağı ile bağlı kişilere, adli makamlar ile resmi dairelere verilebilir. Üçüncü şahıslar hiçbir şekilde başkasına ait nüfus kayıt örneklerini veya bu kayıtlarla ilgili bilgileri alamazlar.” T.C. Kimlik Numarası uygulamasının bu ilke çerçevesinde sürdürüleceği, ilgili kuruma, kurumun elindeki bilgilerden faydalanılarak, sadece o kayda ilişkin kimlik numarası verileceği ifade edildi. Sunumda T.C. Kimlik Numarası uygulamasında, kişi bilgileri değişse bile kimlik bilgileri değişmeyeceği için değişen kişi bilgilerine kolaylıkla ulaşılabileceği, kimlik numarasının ancak, sosyal sigorta, vergi, sürücü belgesi, pasaport, gibi uygulamalar için anahtar olarak kullanıldığında, projeden beklenen hedeflere ulaşılabileceği da anlatıldı. YENİ NÜFUS CÜZDANLARI Atilla Özdemir, T.C. Kimlik Numarası’nın yaygınlaştırılması ve kullanımında en etkili yöntemin kimlik numaralarının nüfus cüzdanlarına yazılması olduğunu kaydetti. Bu amaçla batı standartlarına uygun, sahteciliğe imkan vermeyen yeni nüfus cüzdanlarının üretilmesine olanak sağlayacak, 3996 sayılı Kanun ile 1587 sayılı Nüfus Kanunu’nda değişiklik yapılmasına ilişkin kanun tasarıları hazırlandığını hatırlatan Özdemir, şunları kaydetti: “Nüfus cüzdanlarının yap-işlet-devret modeli ile üretimine olanak sağlayacak Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkındaki 3996 Sayılı Yasanın 2. maddesini değiştirmeye yönelik kanun tasarısı ile uluslararası standartlara uygun, güvenli ve toplumumuzun benimseyeceği bir T.C. nüfus cüzdanının devlete ekonomik açıdan bir yük getirmeden üretimi ve dağıtımının gerçekleştirilmesi hedeflenmiştir. Bu tasarıların süratle kanunlaşması halinde istenilen hedeflere ulaşmak mümkün olacaktır. Bu tasarıların kanunlaşmasındaki gecikme gerek T.C. Kimlik Numarası uygulamasını gerekse yeni nüfus cüzdanı uygulamasını olumsuz yönde etkileyecek, istenilen hedeflere kısa sürede ulaşılamayacaktır.” PANİĞE GEREK YOK Özdemir, “vatandaşların kimlik numarası almak için paniğe kapılmalarına gerek olmadığını, kimlik numaralarının kademeli olarak yaygınlaştırılacağını” kaydetti. Özdemir, “28 Ekim günü, T.C. Kimlik Numarası verildikten sonra geçici nüfus veri ambarı oluşturulacak. Veri ambarındaki bilgilerden yararlanılarak varsa mükerrer numaralar ayıklanacak. İlk aşamada numara verilmeyen kişilere numara verilmesi, belli bir süreyi alacak. Kimlik numaraları, nüfus idarelerinden, internetten, kamu kurum ve kuruluşlarından öğrenilebilecek. Kimlik numarasını öğrenmek için hemen çok yoğun bir talebe, kuyruğa girmeye gerek yok” diye konuştu. |
|||
|
T.C. Kimlik Numarası sayesinde bir sonraki sayımda insanlar ev hapsinden kurtulabilecek mi?” sorusunu ise Özdemir, “Eğer amaç sadece o anki nüfusu tespitse eve kapanmaya gerek kalmadan bu tespit edilebilecek. Ancak, nüfus sayımı yapılırken birtakım istatistiki bilgiler elde etmek için de sorular soruluyor” diye cevaplandırdı.
|
“Hayatta olmayan kişilere neden kimlik numarası veriliyor” sorusuna ise Özdemir, “Yaşayan kişilerin geriye dönük, örneğin miras gibi işlemlerinde kullanılması için ölen kişilere de numara verilecek” yanıtını verdi. Kimlik numarası almanın vatandaşa ne gibi kolaylıklar sağlayacağı sorusu üzerine de Özdemir, tek kimlik numarasının sahtekarlık, dolandırıcılık gibi olayları asgariye indireceğini söyledi. TÜRKİYE’YE YENİ BİR NÜFUS CÜZDANI KAZANDIRILMALI Herkese tek bir numara verileceğini, başka bir kişinin o numarayı kullanamayacağını kaydeden Özdemir, “MERNİS veri tabanı sayesinde doğru kişiye ve doğru kimlik bilgilerine ulaşılacak. Ancak, T.C. Kimlik Numarası’ndan beklediğimiz sonucu elde etmek güvenlik unsurları içeren yeni bir nüfus cüzdanının bu ülkeye kazandırılmasıyla mümkün olacak” diye konuştu. Yeni nüfus cüzdanı projesinin bugünkü rakamlara göre 100 milyon dolar civarında yatırım gerektirdiğini kaydeden Özdemir, bu yatırımın devlete yük getirmemesi açısından yap-işlet-devret modeliyle gerçekleştirilebileceğini düşündüklerini söyledi. “Yap-işlet-devret modelinin nüfus cüzdanı yapımında nasıl kullanılabileceğinin sorulması üzerine de Özdemir, “Yeni nüfus cüzdanı satışıyla elde edilecek meblağ var. Bir süre sonra devredilebilir. Devletin denetimi altında bu iş sürdürülebilir” dedi. Bir gazetecinin, “Yeni nüfus cüzdanının bir kişiye maliyetinin 5 dolar olacağı söyleniyor” sözleri üzerine de Özdemir, “Maliyet şirketin seçeceği karta, güvenlik unsurlarına bağlı. Söylediğim tarzda nüfus cüzdanı 1 dolara mal edilebilecek. Her halükarda vatandaşın ödeyebileceği bir bedel olacak” diye konuştu. “Yeni nüfus cüzdanlarında din hanesi olacak mı?” sorusuna da Özdemir, “yeni nüfus cüzdanı projesinin uygulanmaya başlanması halinde hangi bilgilerin bulunacağının belli olmadığını, İçişleri Bakanlığı’nın görüşünün de nüfus cüzdanlarında din hanesinin bulunması yönünde olduğu” yanıtını verdi. “SAYIMDA EVE KAPANMAYA GEREK YOK” T.C. Kimlik Numarası sayesinde bir sonraki sayımda insanlar ev hapsinden kurtulabilecek mi?” sorusunu ise Özdemir, “Eğer amaç sadece o anki nüfusu tespitse eve kapanmaya gerek kalmadan bu tespit edilebilecek. Ancak, nüfus sayımı yapılırken birtakım istatistiki bilgiler elde etmek için de sorular soruluyor” diye cevaplandırdı. “T.C. Kimlik Numarası kullanmamanın bir yaptırımı var mı?” sorusu üzerine Özdemir, bankada hesap açtırmak, gayrimenkul alıp-satmak gibi işlemlerde T.C. Kimlik Numarası’nın sorulacağını, bu işlemleri yaptırmak isteyenlerin kimlik numaralarını bildirmek zorunda olduğunu anlattı. Özdemir, T.C. Kimlik Numarası’ndaki rakamlardan 9’unun kimlik numarası, son 2 rakamın ise sağlama sayısı olduğunu söyledi. Kimlik numarasının doğum tarihi veya yaş gibi unsurlar dikkate alınmadan verileceğini kaydeden Özdemir, “Eğer doğum tarihine veya başka bir unsura göre numara verilseydi, yaş tahsislerinde bu numaranın değişmesi gerekirdi” dedi. “Kimlik numaraları neye göre verilecek? Protokoldekilerin özel numaraları olacak mı?” sorusuna ise Özdemir, “Hiç kimseye özel numara verilmeyecek. Numaralar otomatik olarak verilecek. Numaralar (0) rakamı ile başlamayacak ve 3 aynı rakam yanyana gelmeyecek. Bu sistemle 900 milyon kişiye numara verilebilir” yanıtını verdi. Özdemir, kimlik numarası uygulaması ne zaman tamamlanacak?” sorusu üzerine de “Bu projenin bir yere gelip biten bir proje olmadığını, hedefledikleri şekliyle ortaya konulmasının ise 2001 yılı sonlarına doğru gerçekleşeceğini kaydetti. | |||
 |
|
 |
|||||||||||||||
   |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
