Enflasyon hedeflemesi

Enflasyonla boğuşan ülkelerde çapa uygulamasının içsel yetersizlikleri gözlenmeye başlamış zamanla. İşte bu noktada imdada enflasyon hedeflemesi yetişiyor. Bu ülkelerin tamamı enflasyon hedeflemesiyle enflasyon sorununu kalıcı bir bir biçimde çözmüş.

Yarkın Cebeci


24 Ekim— 2001 yılı bütçe rakamları, bir yandan bu yıl başlayan sıkı maliye politikalarının gelecek yıl da sürdürüleceğini gösterirken bir yandan da enflasyonla mücadele programının arkasındaki politik desteğin güçlü bir biçimde devam ettiğini müjdeledi.

			Böylece, son aylarda programın yapısal reformlar ayağında yaşanan yavaşlamanın programın geleceği konusunda piyasalarda ve ekonomi çevrelerinde oluşturmaya başlattığı tedirginlik de sona ermiş oldu. Gerçi bütçenin özellikle gelirler kısmında giderilmesi gereken bazı belirsizlikler hala var ama bunların birkaç gün içinde yapılması beklenen açıklamalarla ortadan kalkacağını düşünüyorum. PARA POLİTİKASI SİLAHLARI KONUŞULACAK Maliye politikalarının sorunsuz bir biçimde sürdürülüyor olması, dikkatleri daha uzun vadeye ve para ve kur politikalarına yönlendirmeye başlayacak kaçınılmaz olarak. Bu bağlamda, 2001 yılının ikinci yarısından itibaren, döviz politikasında bant uygulamasıyla birlikte artan esneklik ve bu sayede Merkez Bankası’nın daha aktif bir biçimde kullanabileceği para politikası silahları üzerine epeyce düşünülecek, epeyce konuşulacak önümüzdeki günlerde. Doğal olarak, bu konuda hazırlıklara ilk başlayan kurum Merkez Bankası. Banka, aslında döviz kuruna dayalı stabilizasyon programından sonra seçeceği rotanın enflasyon hedeflemesi olacağının sinyallerini vermeye birkaç ay önce başlamıştı. Geçtiğimiz haftanın son günlerinde Merkez Bankası’nda düzenlenen Enflasyon Hedeflemesi Konferansı bu sinyallerin iyice güçlenmesine yol açtı. HİPER-ENFLASYON DENEYLERİNİ ANLATTILAR İki gün süren konferansta İngiltere, Polonya, Finlandiya, Meksika, Brezilya ve Şili merkez bankalarından yetkililer kendi ülkelerinde yaşadıkları enflasyon hedeflemesi deneyimlerini anlattılar, sistemin artı ve eksilerini, işleyişini ve önkoşullarını dile getirdiler. Bu ülkelerin ortak özelliği, hepsinin uzun veya kısa, az ya da çok belli bir dönem enflasyon sorunuyla karşı karşıya kalmış olmaları. Yine bu ülkelerin tümü enflasyon hedeflemesini yöntemini diğer yöntemleri kullandıktan, bu yöntemlerle enflasyonu belli bir düzeye indirdikten ancak bu düzeyin altına indirmekte başarılı olamadıktan sonra denemişler. Önemli ve bu yöntemi kullanmayı tasarlayan bizler için ümit verici bir ortak özellik de yöntemin tüm ülkelerde başarılı olmuş olması. Evet, aynı ülkemizde olduğu gibi, bu ülkelerde de enflasyonla mücadele programı bir makroekonomik değişkenin çapa olarak kullanılmasıyla başlamış. Kimi zaman bir parasal büyüklük kimi zaman da bizde olduğu gibi döviz kuru kullanılmış çapa olarak. Yine aynı bizde olduğu gibi, bu çapalar programın ilk yıllarında enflasyonun keskin bir biçimde düşmesine yol açmış. Ancak, ne döviz ne parasal büyüklük çapaları, enflasyonun uzun süre belli bir düzeyin - ki bu düzey genelde yüzde 10 civarı - altında kalmasına yetmemiş; çapa uygulamasının içsel yetersizlikleri gözlenmeye başlamış zamanla. Örneğin, döviz çapalarında ülkenin para biriminin aşırı değer kazanması ödemeler dengesinde sorunlar yaratmaya başlamış ve ülke dış şoklara karşı daha korumasız bir hale gelmiş; parasal çapalarda ise parasal büyüklükle enflasyon arasındaki ilişki güçlü ve durağan olmadığı için programın uzun süre başarılı olma şansı azalmış. ENFLASYON HEDEFLEMESİ KURTARICI İşte bu noktada imdada enflasyon hedeflemesi yetişiyor. Enflasyon hedeflemesi, temel olarak ekonomi yönetiminin tek hedef olarak enflasyonun düşürülmesi olduğu üzerinde anlaşmaya varmalarını, bu anlaşmayı resmi bir biçimde örneğin anayasalarına yazarak ortaya koymalarını, Merkez Bankası’nın enflasyon hedeflerini yine resmi bir biçimde açıklamasını, Banka’nın bu yönde önlemler alırken bağımsız ama başarısızlık durumunda da sorumlu olmasını, enflasyon hedeflerine ulaşmak bağlamında oluşan gerçekleşmeleri resmi raporlar halinde yayınlamasını, bu arada da mali disiplinin ödünsüz bir biçimde sürdürülmesini öngörüyor. Aslında son derece mantıklı ve yapılabilir görünen bu önlemlerin başarı şansı hemen tamamen ekonomi yönetiminin kararlılığına ve bu kararlılığı piyasalara aksettirebilmesine bağlı. İLACI İÇMEYE HAZIR MIYIZ? Burada tekrar ülkemize dönersek, öncelikle ümitli olmamızı gerektiren bir durumla karşı karşıya olduğumuzu söylemeliyim. Görünen o ki, Türkiye kadar uzun süreli olmasa da enflasyonist dönemler yaşayan ülkelerin hemen tamamı enflasyon hedeflemesi uygulamasıyla enflasyon sorununu kalıcı bir biçimde çözmüşler. Dolayısıyla enflasyonla mücadelede başarısı kanıtlanmış bir ilaçla karşı karşıyayız. Şimdi sorun, bu ilacı içmeye, yani gerekli yapısal değişiklikleri yapmaya ne kadar hazır olduğumuz. Son bir yıl içinde gerçekleştirilenler de beni bu sorunun yanıtını ararken hayli ümitlendiriyor.

	NTVMSNBC KULLANICILARININ TOP 10'u

	Bu haberi diğer okuyucularımıza tavsiye eder misiniz? hayır 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 kesinlikle

NTVMSNBC 'ye iyi erisim için
• Microsoft Internet Explorer
• Windows Media Player kullanın