| | | | Toplam dış borç stokunun içersinde 2000 yılının ilk altı ayı itibarıyla kısa vadeli dış borç stokunun payı yüzde 23.5’e ulaşırken, orta ve uzun vadeli borç stokunun payı yüzde 76.5’e düştü.
Orta ve uzun vadeli dış borç olarak değerlendirilen ve büyük ölçüde Alman Markı’ndan oluşan kredi mektuplu döviz tevdiat hesapları 1997 yılı sonunda nominal değerlerle 10.3 milyar dolar iken 1998’de 11.7 milyar dolara ulaştı. Geçen yıl sonunda bir önceki yıla göre yüzde 15’lik bir azalma gösteren kredi mektuplu döviz tevdiat hesapları, 2000 yılının ilk üç aylık döneminde düşüş kaydedilmesine karşın, 144 milyon dolar tutarında bir artış ile yılın ilk yarısı itibarıyla 9.7 milyar dolar seviyesine ulaştı.
Orta ve uzun vadeli özel sektör toplam dış borç stok rakamı 1999 yılı sonuna göre 862 milyon dolar tutarında azalarak, 2000 yılının ilk altı ayı sonunda 24.9 milyar dolara geriledi.
Bu gerileme büyük ölçüde finansal olmayan kesimin borç stokundaki düşüşten kaynaklandı. Hazine’nin bütçe ve nakit finansmanı amacıyla uluslararası sermaye piyasalarında tahvil ihracı yoluyla doğrudan gerçekleştirdiği borçlanmalar ile proje finansmanı amacıyla genel ve katma bütçeli kuruluşlara ve diğer kamu kuruluşlarına kullandırdığı kredilerden oluşan konsolide bütçe dış borç stoku 1999 yılı sonu itibarıyla 34.6 milyar dolardan, 2000 yılının ilk yarısında 37.5 milyar dolara yükseldi.
TAHVİL İHRACI
2000 yılının ikinci üç aylık döneminde dış borç stokunda ortaya çıkan 2.37 milyar doları tutarındaki artış önemli ölçüde konsolide bütçedeki Euro tahvil ve Global tahvil ihracı ile kamu iktisadi teşebbüslerinin (Türkiye Halk Bankası) Euro tahvil ihracından kaynaklandı.
Konsolide bütçe dışında kalan yerel yönetimler, fonlar, üniversiteler, kamu bankaları ve KİT’lerden oluşan kamu kuruluşların toplam dış borçları 1996-1998 döneminde gösterdiği azalış trendini 1999 yılında da sürdürdü. Ancak, 2000 yılının ilk yarısı itibarıyla kaydedilen artış, finansal KİT’ler tarafından gerçekeleştirilen tahvil ihraçları ve enerji sektörü yatırımlarının finansmanı amacıyla TEAŞ tarafından gerçekleştirilen dış proje kredi kullanımından kaynaklandı.
2000 yılının ilk 6 ayında dış borç stoku döviz kuru değişikliklerinden ötürü 2.6 milyar dolar azalma gösterdi. Bu gelişmede en büyük etken Alman Markı, Euro ve Japon Yeni’nin ABD Doları karşısında değer kaybına uğraması oldu. | |
