|
|
Avrupa ile entegre olmaya çalışan Türk sermaye piyasası, bırakın AB adaylığı için bekleme odasındaki eski Doğu Bloku ülkelerini, Ortadoğunun dünyaya yeni yeni kapılarını açan Ürdün, Fas, Mısır ve hatta savaştan yeni çıkan Lübnanın gerisinde... Türkiye sadece, kapalı bir ekonomi olan e daha borsası bile olmayan Suriyenin üzerinde. YATIRIMCININ OKSİJENE ULAŞMASI Araştırmanın amacı Ortadoğuda en açık, girişimciler için oksijen demek olan yatırım sermayesine en kolay ulaşılabilen sermaye piyasasını tespit etmek. Daha önce Avrupa, Asya ve Amerika için bu araştırmayı yapan Milken Enstitüsü, para biriminin oynaklığı, banka aktiflerinin Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya oranı, makroekonomik göstergeler, para piyasalarının derinliği, yabancı yatırımlar, ülke bonolarının notu gibi 56 değişik göstergenin ortalamasını almış. Ortadoğu üleleri son 6 yılda sermaye piyasalarının açıklığı konusunda çok önemli atmış. 1994 yılında Casablancada yapılan ekonomik zirvede liderler ekonomik gelişmeyi hızlandırmak üzere anlaşmış. O tarihten bu yana girişimcilerin sermayeye ulaşmasını sağlayacak çok önemli finans reformlarına imza atmışlar. Milken Enstitüsünün sermaye erişim endeksi raporu SIRALAMANIN BAŞINDA İSRAİL VAR Milken Enstitüsü 8 ülkeye 7 üzerinden not vermiş. İsrail, 4.48 ile birinci. Çünkü, halka arza ve risk sermayesine büyük önem veren İsrail sermaye piyasaları sayesinde, bu ülke bölgenin yüksek teknoloji merkezi haline geldi. Kalifiye göçmenler bu ülkeye koşarken, enformasyon teknolojisi şirketleri ve internet startupları yatırım sermayesine ulaşmakta hiç zorluk çekmiyorlar. 644 şirketin işlem gördüğü Tel Aviv Borsasında pazar verimliliğini geliştirmek için sürekli yeni düzenlemeler yapılıyor. Bunların en önemlisi yatırımcılara değişik işlem enstrümanları sağlayan tamamıyla elektronik Tel Aviv Türev İşlemler Pazarı ve ABDde işlem gören İsrail şirketlerinin Tel Avivde de kote olmasını kolaylaştıran yasal düzenleme. MÜLKİYET HAKLARININ KORUNMASI Türkiyenin Suriye ile birlikte (Türiyenin notu 3.69, Suriyenin ise 2.71) sonunculuğu paylamasında en önemli nedenler mülkiyet haklarının yeteri kadar korunamaması, çok oynak para birimi ve yurtdışında işlem gören bonoların düşük notu olarak sıralanıyor. Yine iş dönüp dolaşıp yüksek enflasyona dayanıyor. Enflasyon konusunda dünya şampiyonluğumuz tescillenmiş durumda, Liramız yine dünyanın en bol sıfırlı para birimi, Latin Amerikanın bir zamanlar espri konusu olan ülkelerinin bile tek basamaklı rakamlara çektiği enflasyon belasından kurtulsaydık, ne makroekonomi, ne de ülke bonosunun notu gibi konularda Tunus, Mısır, Fas gibi ülkelerin gerisinde kalmazdık. MOBİUSUN SÖZLERİNİ HATIRLADIK Burada akıllara ünlü fon yöneticisi Mark Mobius geliyor. Pragtaki IMF Dünya Bankası zirvesinde konuşan Templeton Fonunun Başkanı, Ekonominiz yo - yo gibi sözleriyle, herhalde liradaki oynaklık, yıllardır açılan paketlere rağmen düşmeyen enflasyon, ABS fren gibi büyüyen- küçülen ekonomimiz sayesinde Milken Enstitüsünden aldığımız düşük notları anlatmaya çalışıyor. Mobiusun Çukurova Elektrik, ünlü spekülatör George Sorosun Tuborg hisseleriyle olan maceraları da mülkiyet hakları konusundaki düşük notumuzun neticesi herhalde Bankacılık sektörünün derinliği konusundaki notumuz 7 üzerinden 1.6. Lübnanın 4.6, Tunusun 4.0, İsrailin 4.2, Ürdünün 3.6. Suriye hariç en düşük bizimki. Kredilere hükümet müdahalesi konusunda yine 3 ile en düşük notu bizim. Tunusa tam not: 7.0, Lübnanın 6.0, Ürdünün 5.5. ACABA NİYE? Acaba bu notlar kamu bankalarını KHK ile mi, yasa ile mi diye diye bir türlü özelleştirememizden ya da el konulan 8 bankayı milyarlarca dolar zarar yazmaya devam etmesine rağmen ne yapacağımızı bilememizden mi? Tabii, her konuda en kötü biz değiliz. Bankacılık sektöründe yönetim konusunda Lübnan (5.0) ve Ürdünden (3.80) sonra 3.75 ile üçüncü geliyoruz. Hisse senedi piyasasında 3.50 ile en yüksek not bizim. | ||||
|
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||