| | | | Tasarıda, yurtdışı kazançların çifte vergilendirilmesini önleyen, yabancı yatırımcılara vergi kolaylıkları sağlayan, deniz ve havalimanlarının yapım ve onarımlarını yapanların bu faaliyetlerinin tam istisna kapsamına alınmasını sağlayan, altın ve gümüş ithal ve işlemesi yapanların enflasyon muhasebesine tabi tutulmasını sağlayan, Hazine arsa ve arazilerinin devir ve satışını kolaylaştıran, Emekli Sandığı’nın Taksim Otelcilik, TÜPRAŞ ve PETKİM gibi şirketlerde bulunan tüm hisse ve paylarının satılmasını ve bu satışların da Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nca yapılmasını düzenleyen hükümler bulunuyor.
Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdür Vekili Osman Arıoğlu, TÜSİAD’ın düzenlediği Enflasyon Muhasebesi konulu bir konferansta yaptığı konuşmada tasarının “vergi konularında zemin düzeltme çalışmalarının bir parçası ama tasarıda vergi oranlarıyla ilgili düzenleme yok” olduğunu söyledi.
ÇİFTE VERGİLENDİRME KALKACAK
Tasarının gerekçesinde, “bu tasarı ile yurtdışı kazançların üzerindeki çifte vergilendirmenin kaldırıldığı ve burada elde edilen kazançların Türkiye’ye aktarılmasının amaçlandığı” belirtiliyor. Ayrıca yabancı yatırımcıların uluslararası yatırımlarını Türkiye’de yapmalarını sağlayacak düzenlemeler de tasarıda yer alıyor. Konferansta konuşan Gelirler Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Ali Özyer ise tasarının dövizli borçlanmalarda da TL borçlanmalarda olduğu gibi işlemin yapıldığı tarihteki kurun esas alınacağını ve bu konudaki farklılıkların giderildiğini söyledi.
Özyer ayrıca, borsada işlem göre hisse senetlerinin, değerleme günündeki borsa rayici ile değil enflasyon endekslemesi sonucu ulaşılan değerle dikkate alınacağını ve düzeltme sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarının özsermaye kalemlerine ait enflasyon farkları ile mahsubuna da imkan verildiğini söyledi. Tasarıya göre, bineğe dönüştürülen ticari araçların özel tüketim vergisi oranları artırılıyor, özel okul yatırımlarına vergi teşviki geliyor ve ticari araç grubunda yer alan ancak bineğe dönüştürülen taşıtlardaki vergi kayıpları engelleniyor.
Yeni düzenleme ile ticari taşıtlardan alınan ÖTV yine yüzde 4’de kalırken, bineğe dönüştürülen araçlar için ise motor silindir hacmine göre farklı oran uygulamasına geçiliyor.
Yeni düzenleme ile azami kütlesi 4.500 kilogramı geçmeyip, taşıma kapasitesi bin kilogramın altında olan ve sürücü sırasından başka oturma yeri veya sürücü sırası dışında yanda penceresi olan eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlardan yalnızca kayıt ve tescile tabi olanlar uygulanacak ÖTV oranları şöyle:
 Silindir hacmi 2,000 cm3’ü geçmeyenler yüzde 6
Silindir hacmi 2,000 cm3’ü geçen fakat 3,000 cm3’ü geçmeyenler yüzde 8
Silindir hacmi 3,000 cm3’ü geçen fakat 4,000 cm3’ü geçmeyenler yüzde 52
Silindir hacmi 4,000 cm3’ü geçenler yüzde 75
Diğerleri yüzde 4.
VERGİ KAYIPLARI ENGELLENECEK
Bu arada, daha sonra ticariye dönüştürülen taşıtlardan, önce ödenen vergi mahsup edilmek suretiyle bu malların ilk iktisabındaki matrah esas alınarak, değişiklik uyarınca adına kayıt ve tescil işlemi yapılandan, bu değişikliğin kayıt ve tescili tarihinde dönüştürülen mallar için geçerli olan oran üzerinden ÖTV alınacak. Bu şekilde de ilk edinimde ortaya çıkabilecek vergi kayıplarının önüne geçilecek.
Tasarıya göre, okul öncesi eğitim, ilköğretim, özel eğitim ve orta öğretim özel okullarının işletilmesinden elde edilen kazançlar, ilgili Bakanlığın görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığı’nın belirleyeceği esaslar çerçevesinde 5 vergilendirme dönemi gelir ve kurumlar vergisinden müstesna tutulacak. Söz konusu istisna, bu okulların faaliyete geçtiği vergilendirme döneminden itibaren başlayacak.
Dershaneler ile bilgisayar kursları, şoför okulları gibi özel öğretim kurumları ise bu istisnadan faydalanamayacak. Mükelleflerin işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının yüzde 40’ı oranında Ar-ge indirimi olacak. Bu şekilde araştırma ve geliştirmeye yönelik harcamaların yüzde 40’ının beyan edilen gelirden indirilmesine olanak sağlanacak.
Kurumların yurt dışından elde ettikleri iştirak kazançları ile şube kazançları, belirli şartların yerine getirilmesi halinde kurumlar vergisinden istisna ediliyor. Bu düzenlemeden yararlanabilmek için iştirak edilen yabancı kurumun kanuni ve iş merkezinin Türkiye’de bulunmaması, Anonim veya limited şirket olması, iştirak edilen kurumun esas faaliyet konusunun finansal kiralama ya da her nevi menkul kıymet alım satımı olmaması, iştirak edilen yabancı kurumun sermayesine, kazancın elde edildiği tarihte devamlı surette en az 2 yıl süre ile yüzde 25 ve daha fazla oranda iştirak edilmesi, dağıtıma tabi tutulan iştirak kazancının da en az yüzde 75’inin ticari, zirai ve serbest meslek kazancı olması şartı bulunacak.
BÜYÜK YATIRIMA EK İNDİRİM
Kurumların bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 31 Aralık 2004 tarihine kadar, kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumlardan elde ettikleri iştirak kazançları ile yurt dışında bulunan işyeri veya daimi temsilcisi aracılığı ile elde ettikleri kurum kazançları, 30 Haziran 2005 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmiş olmak kaydıyla kurumlar vergisinden müstesna olacak. Maliye Bakanlığı, mükelleflerin hukuki statülerini, faaliyet gösterdikleri alanları ve tasfiyeye giriş tarihindeki aktif büyüklüklerini dikkate almak suretiyle, tasfiye işlemlerine yönelik inceleme yaptırmaya yetkili olacak.
Öte yandan, belirli limitin üzerindeki büyük yatırımların teşvikine ilişkin düzenleme, vergi paketinde yer almadı. Maliye Bakanlığı’nın vergi paketi taslağında yer alan söz konusu düzenleme ile büyük yatırımlara yüzde 40 ekstra yatırım indirimi öngörülüyordu. Tasarıyla ihracatçıların kapatılamayan ihracat taahhütleri nedeniyle karşı karşıya kaldıkları kaynak kullanımı destekleme fonu ve banka sigorta muameleleri ile ilgili sorunları da gideriliyor. | |
Vergide yatırıma indirim geliyor
Bankaların kara tahtaları siliniyor
