| | |
| Aynı araştırmaya göre, dünya ekonomisinin 2003 genelinde yüzde 3.4, 2004 genelinde yüzde 4.5 büyüme bekleniyor. Bu arada IMF’nin dünya ekonomisindeki büyüme hızı tahmini 2004 için yüzde 4.1.
Asya kıtasından başlayarak 31 ülkeyi etkisi altına alan Akut Solunum Yetersizliği Sendromu’nun (SARS) yılın ilk çeyreğinde ortadan yok olması, ABD ve İngiltere’nin liderliğinde girişilen Irak Savaşı’nın yılın ilk aylarında sonuçlandırılması, dünyanın ikinci büyük ekonomisine sahip Japonya’dan gelen büyüme işaretleri olumlu düşüncelere destek veriyor.
Euro Bölgesi ekonomisinde güçlenme işaretleri ve Türkiye, Arjantin ve Brezilya gibi gelişmekte olan ülkelerde yakalanan olumlu ivme de ılımlı ortamı güçlendiriyor.
Gelişmekte olan ekonomiler arasında Brezilya, Meksika ve Türkiye’nin net dış borç ödeyicisi konumlarıyla öne çıkacağını öngören Deutsche Bank ekonomistleri, Asya ve Latin Amerika ülkelerinin dünya ekonomisindeki iyileşmenin desteğiyle yüksek ihracat gelirlerinden ciddi pay alacağı görüşündeler.
GÖZLER ABD TÜKETİCİSİNDE
Dünya ekonomisinin ‘tek motoru’ niteliğini taşıyan ABD ekonomisi yüksek büyüme hızını koruyabilecek mi? Halen 500 milyar dolara yaklaşan cari işlemler açığı nedeniyle başı dertte olan ülkede, ekonomik faaliyetin yüzde 90’ını oluşturan tüketimin ayakta kalması büyüme için kilit nitelikte.
2000 yılında ABD bütçesi yüzde 2 fazla verirken, bu yıl yüzde 4’e varan bütçe açığı söz konusu. 1990’ların ikinci yarısında ABD ekonomisindeki iyileşmenin verdiği güçle borçlanma ve tüketime hız veren tüketiciler; ülkede yüzde 1’e varmayan faizlerin yarattığı ivmeyle teknoloji sektörünün ağır darbe almasına karşılık 2000’lerde de almayı sürdürdü. Tasarruf alışkanlığı bulunmayan vatandaşların, alıma hız vermesi cari açığın frenlenmesini güçleştirecek görünüyor.
Ayıca ABD’de Kasım ayında yapılacak başkanlık seçimleri ve ABD’nin etkin olduğu her pazarda Çin mallarıyla rekabeti, ‘tek motorlu uçuşu’ zorlayacak görünüyor.
Analistler, sorunun çözümünü halen önemli para birimleri karşısında gerileyen doların daha da düşmesinde buluyor. Kimileri yüzde 40’a varan bir düşüşün cari açık sorununu ortadan kaldıracağını öngörürken, bir grup ekonomist de düşüşün frenlenemeyeceğini, bunun dünya finans sistemini çöküntünün eşiğine getireceği görüşündeler.
EMTİA FİYATLARI RİSK YARATABİLİR
Diğer yandan, Irak Savaşı’nın sona erdiği Nisan ayından sonra ham petrol fiyatlarında gözlenen düşüşün yerini yükselişe bırakması -30 dolar düzeyinde-, altının yanı sıra bakır ve çinko gibi sanayinin dayandığı metallerin fiyatlarında son 20 yılın zirvelerine yaklaşılması risk yaratabilecek unsurlar olarak öne çıkıyor.
Ekonomistler, yüksek emtia fiyatlarının enflasyonist baskı yaratarak ekonomik iyileşmeyi geciktireceği görüşündeler.
Deutsche Bank’ın tahminlerine göre, G7 ülkelerinde enflasyonun 2003 sonu itibariyle yüzde 1.9, dünya genelinde ise yüzde 3 olması bekleniyor. Aynı kurumun 2004 tahminleri de yüzde 1.5 ve 2.7 olarak öne çıkıyor.
AŞIRI OYNAKLIK VE KURLAR
Temmuz 2001’de Euro karşısında zirve gören dolar, o zamandan bugüne yüzde 31 değer kaybetmiş durumda. Ekonomistler, dolardaki bir çöküş veya küresel bir durgunluk riskinin ihmal edilemez nitelikte olduğunu söylerken, 2004’te kurlardaki aşırı oynaklık ve dalgalı bir büyümenin damgasını vuracağını öngörüyorlar.
Yatırım bankası Morgan Stanley’in Başekonomisti Stephen Roach, “İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra en ciddi makroekonomik sorun zinciriyle karşı karşıya bulunuyoruz” diyor.
Anahtar ise, ticarette korumacı politikaları yoğunlaştırmadan, sorunun boyutlarının kavranmasına bağlı. | |
ABD'den Çin'e ticaret suçlaması
Bankaların kara tahtaları siliniyor
