 |
|
|||||
 |   |  |  | ||||||||
|
|||||||||||
| 5 Mayıs— Merkez Bankası yarından itibaren piyasadan dolar almaya başlayacak. | |||
  |
 |
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
| Merkez Bankası 6 Mayıs gününden itibaren piyasadan dolar alım ihalelerine başlayacağını açıkladı. Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamada dolar alım ihalelerinin günlük tutarının 20 milyon dolar ile sınırlı olacağı kaydedildi. Açıklamada, ihalelere talep gelmemesi ya da 20 milyon dolardan az talep gelmesi halinde, ilk ihaleyi takip eden günlerde döviz alım ihalesi günlük tutarının 40 milyon dolara çıkarılacağı da vurgulandı. Açıklamada, Merkez Bankası’nın değişik tarihlerde yaptığı duyurularda, ters para ikamesi ve ödemeler dengesi gelişmeleri sonucu döviz arz fazlasının oluşması halinde, dalgalı kur rejimi ile çelişmeyecek ve döviz kurunun uzun dönemli eğilimini ve doğal denge değerini etkilemeyi amaçlamayacak şekilde, döviz rezervlerini artırmaya yönelik olarak ihale yöntemiyle döviz alımları gerçekleştirilebileceğinin kamuoyuna açıklandığı hatırlatıldı. Nitekim, bu amaç doğrultusunda 2002 yılı Nisan-Haziran ayları arasında Merkez Bankası’nca döviz alım ihaleleri düzenlendiği ve söz konusu ihalelerde toplam 795 milyon dolar alındığı belirtilen açıklamada, şöyle denildi: “Ancak, Haziran 2002 döneminde yaşanan siyasi belirsizlik algılamaları nedeniyle ters para ikamesi sürecinde gözlemlenen duraklama ve döviz piyasası işlem hacmindeki daralmaya bağlı olarak döviz fiyatlarının sağlıklı oluşmadığı dikkate alınarak, Temmuz 2002 döneminden itibaren programlı döviz alım ihalelerine ara verilmiştir. Bununla birlikte, ödemeler dengesi ve ters para ikamesi sürecinde yaşanan gelişmelerin Merkez Bankası’nca yakından takip edilmekte olduğu ve programlı döviz alım ihalelerine, önceden duyurulmak suretiyle, tekrar başlanabileceği de değişik tarihlerde yapılan duyurularda kamuoyuna açıklanmıştır.” DÖVİZ REZERVİ GÜÇLÜ Açıklamada, Merkez Bankası’nın güçlü döviz rezervi pozisyonuna sahip olmasının, uygulanan programa ilişkin güvenin artmasına sağlayacağı katkı dikkate alınarak, döviz alım ihalelerine tekrar başlanmasına karar verildiği bildirildi. Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamada, bu dönemde de, 2002 yılında olduğu gibi, ulaşılmak istenen belirli bir rezerv seviyesinin saptanmadığı belirtildi. Açıklamada, amaçlananın, “piyasada belirlenen döviz kurları üzerinden ve belirli bir kur seviyesi hedeflenmeden, oluşacak döviz arz fazlasının döviz kurlarında ilave bir oynaklık yaratmayacak ve bankaların döviz pozisyonları ile döviz likiditelerini olumsuz etkilemeyecek şekilde, Merkez Bankası rezervlerinde birikiminin sağlanması olduğu” ifade edildi. Açıklamaya göre, 2002 yılındaki uygulamada olduğu gibi, döviz alım ihaleleri programları aylık olarak önceden duyurulacak. Ancak dışsal bir şok ya da öngörülemeyen gelişmeler nedeniyle, döviz piyasalarında derinliğin kaybolması, buna bağlı olarak, döviz fiyatlarında ortaya çıkabilecek aşırı oynaklık ve sağlıksız fiyat oluşumlarının gözlemlenmesi halinde, Merkez Bankası dönem sonunu beklemeden, kısa ya da uzun süreli olarak, önceden kamuoyuna duyurmak suretiyle, ihalelere ara verebilecek. DTH HESAPLARI Açıklamada, ters para ikamesi sürecini değerlendirmek üzere, bankalararası mevduat hariç, döviz tevdiat hesaplarının (DTH) gelişimi incelendiğinde, Merkez Bankası’nca döviz alım ihalelerine ara verilen Temmuz 2002 ayından başlayarak, iç ve dış gelişmelerin etkisiyle, DTH’ın Aralık 2002 ayına kadar sürekli bir artış eğiliminde olduğu, Ocak- Şubat 2003 döneminde ise ulaştığı seviyeyi koruduğunun gözlemlendiği kaydedildi. Açıklamada, şöyle denildi: “2003 Mart ayı başından itibaren, yabancı ülke askerlerinin Türkiye’de konuşlandırılmasına yönelik tezkerenin, TBMM’de kabul edilmemesi ve Irak savaşının başlamasını takiben döviz kurlarında meydana gelen yükselişlerle birlikte DTH’ın azalış gösterdiği gözlemlenmektedir. 28 Şubat 2003 tarihi itibariyle 47,6 milyar ABD doları olan DTH toplamı, 2,1 milyar ABD doları tutarında azalarak 18 Nisan 2003 tarihi itibariyle 45,5 milyar dolara (geçici veri) gerilemiştir.” DTH’da meydana gelen bu azalışın, sistem dışına mı gittiği yoksa Türk Lirası yatırım araçlarına mı yöneldiğini incelemenin, ters para ikamesi sürecinin değerlendirilmesi açısından önemli bulunduğu kaydedilen açıklamada, 28 Şubat-18 Nisan arası dönemde yaşanan gelişmeler üzerine, DTH’da gözlemlenen azalışın önemli bir bölümünün, Türk Lirası yatırım araçlarına yöneldiği, Türk bankacılık sistemi dışına çıkan tutarların sınırlı kaldığı bildirildi. DİBS TOPLAMINDA ARTIŞ Açıklamada, bu dönemde Türk lirası mevduat, repo, yatırım fonları ve bireysel ve kurumsal yatırımcıların bankalarda tuttuğu mülkiyeti kendilerine ait Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) toplamı 119,3 katrilyon Liradan, 127,3 katrilyon Liraya yükselerek, nominal olarak yüzde 6,7 oranında artış gösterdiği ifade edildi. Açıklamada, şöyle denildi: “Türk Lirası yatırım araçlarında meydana gelen 8 katrilyon Liralık artışın 6,3 katrilyon Lirası gibi önemli bir kısmı, bireysel ve kurumsal yatırımcıların bankalar nezdinde tuttukları, mülkiyeti kendilerine ait DİBS’deki artıştan kaynaklanmaktadır. Bireysel ve kurumsal yatırımcıların bankalar nezdinde tuttukları DİBS toplamı 28 Şubat tarihinde 47,4 katrilyon Lira iken, 18 Nisan tarihi itibariyle 53,7 katrilyon Liraya yükselmiştir. Yukarıda değerlendirilen dönemde, DTH’daki azalış asıl olarak yatırımcıların yükselen döviz kurları ve faiz oranlarından yararlanmaya yönelik portföy hareketlerinin ağırlık kazandığı Mart ayı içinde yaşanmış olduğundan, Nisan ayındaki gelişmelerin ayrı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.” Nisan 2003 dönemi incelendiğinde, DTH bakiyelerindeki düşüşün durduğu, 28 Mart tarihi itibariyle 45,1 milyar dolar olan DTH toplamının, sadece 0,4 milyar dolar artarak 18 Nisan itibariyle 45,5 milyar dolar seviyesinde (geçici veri) gerçekleştiğinin görüldüğü belirtilen açıklamada, bu artışın bankacılık sistemi dışında tutulan yabancı para banknotların (efektif) Mart sonundan itibaren sisteme girmeye başlaması sonucunda gerçekleştiği kaydedildi. Açıklamada şöyle denildi: “Bankalardan alınan kesin olmayan verilere göre, 27 Mart - 30 Nisan döneminde sisteme yaklaşık 950 milyon ABD doları tutarında efektif girişi olmuş, sisteme dönen efektiflerin etkisiyle DTH bakiyelerinde bir miktar artış olurken, yurtiçi yerleşiklerin Türk lirası cinsinden yatırım araçlarına talebi devam etmiştir. Yurtiçi yerleşiklerin Türk lirası cinsinden yatırımları toplamı 28 Mart 2003 tarihi itibariyle 124,9 katrilyon Türk lirası iken, 18 Nisan 2003 itibariyle 127,3 katrilyon Türk lirasına yükselmiştir. Bunlara ek olarak, 2003 yılı bütçesinde alınan ek önlemlerle mali disiplinin sağlamlaştırılması, İMF ile yürütülen dördüncü gözden geçirmenin sonuçlandırılması ve son aylarda bütçe performansı ve mali disiplini sağlamak üzere alınan bazı önlemlere ilişkin gerçekleşmelerin umut verici olması, yaz aylarında olumlu ödemeler dengesi beklentileri ile birlikte değerlendirildiğinde, döviz arz fazlası oluşma sürecinin devam etme olasılığını kuvvetlendirmektedir.” YETKİLİ BANKALAR VE ÖZEL KURUMLAR Bu arada Merkez Bankası’nın ihalelerine, İhaleye, Döviz ve Efektif Piyasalarında işlem yapmaya yetkili bankalar ve özel finans kurumları (kuruluşlar) katılabilecekler. İhale çoklu fiyat ihalesi yöntemi ile yapılacak. İhalede verilebilecek maksimum fiyat, ihalenin yapıldığı gün içinde Merkez Bankası’nca 28 Mart 2002 tarihli basın duyurusu ile kamuoyuna açıklanan “Gösterge Niteliğindeki Kurların Belirlenme Esasları” çerçevesinde saptanan ilk 5 ortalama fiyatın aritmetik ortalaması olacak. Bu şekilde belirlenen fiyat, ihalede verilebilecek maksimum fiyat olacak. Kuruluşlar, ihale tekliflerini saat 14.40-15.00 arasında verebilecekler. İhale teklif miktarı minimum 1 milyon dolar ve katları üzerinden verilebilecek. İhalede teklif edilebilecek maksimum tutar ihale tutarı ile sınırlı olacak. Kuruluşlar verdikleri teklif tutarlarını ve fiyatları ihale süresince değiştiremeyecekler. İhalenin kesildiği fiyatta birden fazla teklif olması halinde, dağıtım oransal olarak yapılacak. İhaleye katılmak isteyen kuruluşlar, tekliflerini tutar ve fiyat belirtmek suretiyle Döviz ve Efektif Piyasaları Müdürlüğü’ne telefonla bildirecekler. İhalelerde işlem komisyonu alınmayacak. Ayrıca ihale yükümlülüğünü yerine getiremeyen kuruluşlara Döviz ve Efektif Piyasaları Uygulama Talimatı çerçevesinde müeyyide uygulanacak. |
||||
| |
|||
 Bankaların kara tahtaları siliniyor |
|||
| |
|||
 |
|
 |
|||||||||||||||
   |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
