Home page
Haber Menüsü


Kültür Bakanlığı’nın zikzaklı tarihi
Türkiye, Milli Eğitim Bakanlığı’nın bünyesinden doğan Kültür Bakanlığı’nın geleceğine ilişkin karar vermekte güçlük çekiyor.
Ankara
AA
12 Nisan — Bugüne kadar bir kez Milli Eğitim Bakanlığı, iki kez de Turizm Bakanlığı ile birleştirilen, sonra da ayrılan Kültür Bakanlığı’nın, yeniden Turizm Bakanlığı ile birleştirilmesi tartışılıyor...

   
 
NTVMSNBC Reklam  
 

  Kültür Bakanlığı, tarihini araştırmak amacıyla bir çalışma başlattı. Bakanlık tarafından yürütülen araştırma, temeli ilk kez 1920 yılında Milli Eğitim Bakanlığı (Maarif Vekaleti) içinde atılan Kültür Bakanlığı’nın kurulup kapatılmalardan ve birleşmelerden oluşan “zikzaklı” tarihini ortaya koydu.
       Kültür Bakanlığı’nın araştırmasına göre, 1920 yılında Maarif Vekaleti içinde “Türk Asar-ı Atikası Müdürlüğü” olarak yeri tarif edilen kültür konuları, ilk kez 1971 yılında Nihat Erim hükümetinde bakanlık düzeyinde temsil edilme imkanı buldu. Bir yıl sonra tekrar müsteşarlığa dönüştürülen Kültür Bakanlığı, 1974’te Sadi Irmak Hükümeti döneminde yeniden kuruldu.
       1976’da önce turizm sonra da milli eğitimle birleştirilen bakanlık, 1983 yılında yeniden müstakil bir bakanlığa dönüştürüldü. 1983’te tekrar Turizm Bakanlığı ile birleştirilen bakanlık, 1989 yılından günümüze kadar ayrı bir bakanlık olarak devam etti.
       
MEB’TEN DOĞDU
       İlk olarak 1920’de Maarif Vekaleti’nin alt birimlerinden “Türk Asar-ı Atikası Müdürlüğü” olarak kurulan Kültür İşleri, 1922 yılında “Hars Müdürlüğü”ne dönüştürüldü. 1926 yılında Hars Müdürlüğü’ne bağlı olarak Müzeler, Kütüphaneler ve Yayımlar daireleri kuruldu. 1935 yılında yeni dil uygulamasıyla günümüzdeki Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü’nün ilk hali olan “Art Direktörlüğü” eklendi.
       Kültürle ilgili eğilimler arttığı için, 1935 yılında Maarif Vekaleti’nin adı Kültür Bakanlığı olarak değiştirilerek, 1941 yılına kadar bu isimle çalıştı. Ancak bu isim uygulamada fazla ilgi görmedi ve Maarif Vekaleti adı daha fazla kabul gördü.
       1960 yılında Milli Eğitim Bakanlığı’nın tam olarak kurulmasından sonra bünyesindeki Kültürle ilgili müdürlükler de genel müdürlüklere dönüştürüldü. 1965’te Milli Eğitim Bakanlığı’nın bünyesinde kültürle ilgili birimlerin artması üzerine, Kültür Müsteşarlığı kuruldu. Arşiv, Güzel Sanatlar, Kütüphaneler, Milli Kütüphane, Eski Eserler ve Müzeler, Devlet Tiyatroları ve Yayımlar genel müdürlükleri ile CSO’nun bağlandığı Kültür Müsteşarlığı’na, Mehmet Önder getirildi.
       
İLK KEZ 1971’DE KURULDU
       Kültür İşleri, ilk kez 1971 yılında Nihat Erim Hükümeti’nde bakanlık olarak kuruldu. İlk Kültür Bakanlığı’na ise o dönemde Milliyet Gazetesi’ndeki köşesinde kültürle ilgili yazı yazan Talat Halman getirildi. 1972 yılında bakanlıktan tekrar Başbakanlığa bağlı Kültür Müsteşarlığı’na dönüştürülen kültür işleri, 1974 yılında Sadi Irmak Hükümeti’nde yeniden Kültür Bakanlığı olarak kuruldu. Bakanlığa da Türkiye’nin ilk kadın bakanı Nermin Neftçi getirildi.
       Kültür Bakanlığı, 1976’da çok kısa bir süre Turizm ve Tanıtma Bakanlığı ile birleştirildi. Aynı yıl Turizm ve Tanıtma Bakanlığı’ndan ayrılarak bu kez de Milli Eğitim Bakanlığı ile birleştirilen Kültür Bakanlığı’nın adı, bu kez de “Kültür ve Milli Eğitim Bakanlığı” olarak anıldı. Ancak bu birleşmeden de sonuç alınamaması üzerine Milli Eğitim Bakanlığı’ndan da ayrılan Kültür Bakanlığı, 1983 yılına kadar müstakil bir bakanlık olarak çalıştı.
       1983 yılında Bülent Ulusu Hükümeti döneminde Turizm Bakanlığı ile bir kez daha birleştirilen Kültür Bakanlığı, 1989’da tekrar ayrılarak günümüze kadar müstakil bir bakanlık olarak çalışmalarını sürdürdü. Kültür Bakanlığı’nın Turizm Bakanlığı ile birleştirilmesi konusu, bugün de güncel tartışmalar arasında sıcaklığını koruyor.
       
EN UZUN SÜRE TALAY BAKANLIK YAPTI
       Kültür Bakanlığı’ndan, ilk kez resmen kurulduğu 1971 yılından bugüne 25 bakan geldi geçti... Fikri Sağlar’ın iki kez getirildiği Kültür Bakanlığı’nda, 5 yıl 20 gün süreyle en uzun süre İstemihan Talay görev yaptı. Talay’ı, 3 yıl 11 ay 9 günle Mükerrem Taşçıoğlu izlerken, Fikri Sağlar da 3 yıl 5 ay 7 günle en uzun süre görev yapan üçüncü bakan oldu. Ayrıca, Namık Kemal Zeybek 2 yıl 3 ay 25 gün, Rıfkı Danışman 2 yıl 2 ay 14 gün, İlhan Evliyaoğlu 2 yıl, Ahmet Taner Kışlalı 1 yıl 10 ay 18 gün, Tınaz Titiz 1 yıl 3 ay 8 gün, Cihat Baban 1 yıl 2 ay 8 gün, Mesut Yılmaz 1 yıl 2 ay, İsmail Kahraman ise 1 yıl görev yaptı.
       Kültür Bakanlığı’nda halen 3100’ü merkezde, 12 bin 900’ü taşrada, 21’i yurtdışında olmak üzere toplam 16 bin 21 personel çalışıyor. 700 taşra teşkilatı bulunan bakanlığın 2002 yılı bütçesi 278 trilyon lira idi.
       
PRESTİJ ESER OLACAK
       Kültür Bakanlığı’nın tarihini ortaya çıkarmak amacıyla yaklaşık 9 aydır yürütülen araştırma kapsamında, bakanlığın bütün birimleri ile ilgili diğer kuruluşlardan bilgi ve belgeler istendi. Eser tamamlandığında, bakanlık olarak prestij yayını olarak bastırılacak.
       Atatürk’ün kültür alanındaki görüşleriyle başlayacak olan eserde, “Maarif Vekaleti Dönemi”, “TBMM Hükümetleri Dönemi”, “Cumhuriyet Dönemi-Tek Parti Hükümetleri dönemi”, “Çok Partili Hükümetler Dönemi, 27 Mayıs İhtilali ve Sonrası”, “Kültür Bakanlığı Dönemi”, “12 Eylül İhtilal Hükümeti dönemi”, “ANAP Hükümetleri dönemleri”, “Koalisyon Hükümetleri ve Sonrası”na ilişkin Kültür Bakanlığı ile ilgili bilgi ve belgeler yer alacak.
       Kuruluşundan bugüne kültür bakanları, müsteşarları, müsteşar yardımcıları ve genel müdürlerine de yer verilecek olan eserde, ayrıca bakanlarla yapılan röportajlar ile çeşitli fotoğraflara da yer verilecek.
       
 
  NTVMSNBC KULLANICILARININ TOP 10'u  
 

Bu haberi diğer okuyucularımıza tavsiye eder misiniz?
hayır   1  -   2  -   3  -   4  -   5  -  6  -  7  kesinlikle

 
   
 
 
NTVMSNBC   NTVMSNBC 'ye iyi erisim için
Microsoft Internet Explorer
Windows Media Player   kullanın
 
   
  Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler |
Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları