 |
|
|||||
 |   |  |  | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
  |
 Sobadan zehirlenmelere dikkat |
|||
|
|||
 |
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
| Doğalgaz, odun veya kömür, hangisi en iyi ve ucuz ısınmayı sağlar, ne tür ısıtma araçlarıyla masraflarımızı en aza indirebiliriz, yalıtım sorununu nasıl halletmeliyiz? EN EKONOMİK NASIL ISINIRIM? Kışın en ekonomik ısınma hangi araçlarla daha verimli olur? Isı kaybını önlemenin yolları nelerdir? Emin Koramaz: İlk önce ekonomiden ne kastettiğimiz masaya yatırılmalı. Yakıt ekonomisi dediğimiz zaman teknik olarak anlaşılması gereken, yakıtın verebileceği yakıt enerjisinin ne kadarından faydalandığımız demektir. Yakıt fiyatları arasında da farklılıklar söz konusu. Hepsini birlikte düşünerek, gerek çevreye mümkün olduğunca en az zarar verecek, gerekse de ekonomik anlamda bizleri rahatlatacak öncelikle yakıt tipinin seçilmesi gerekiyor. Bu yakıt tipine en uygun yakıcının seçilmesi ve işleticinin de konu hakkında yeterli bilgi ve deneyime sahip olması gerekiyor. Bu yakma sistemi de aslında bir zincir. O zincirden herhangi birisi koptuğunda yakıttan istediğimiz verimi alamayabiliriz. İkiye ayrılıyor, yakıt için kullanılan cihazlar. Bunlar bireysel ısıtma cihazları ve merkezi ısıtma cihazları. Merkezi ısıtma cihazları olarak ağırlıklı olarak kazanlar kullanılmakta. Bireysel sistemi olarak büyük çoğunlukla sobalar, kombi tabir ettiğimiz cihazlar ve kat kaloriferleri kullanılıyor. Gerek çevreye olan etkileri, gerekse verimlilik değerleri ardarda dizildiğinde uygun cihaz seçimini gözönüne aldığımızda yakıtlardan öncelikli olarak bugünkü fiyatlarla en ucuzu linyit. Arkasından ithal kömür bunu izlemekte. Üçüncü olarak doğalgaz, dördüncü olarak fuel oil, beşinci olarak tüpgaz... Ve en son olarak da motorin ve elektrik, fiyat pahalığında belirli bir sırayı izlemekte. Ama dediğim gibi burada önemli olan öncelikle verimli bir cihazın seçilmesi. Sistemin uzman bir mühendis tarafından tekniğine uygun şekilde tasarlanması ve bir mühendis gözetiminde tüm sistemin monte edilmesi. İSTANBULLU NEYİ SEÇİYOR En ekonomik ısınma yöntemi olarak halkımız neyi tercih ediyor? Kazım Kartal: İstanbul’da en çok kullanılan doğalgaz. Kesinlikle taşıma sorunu yok. Ondan kaynaklandığı için de şu anda en kullanılışlı doğalgaz. SOBANIN YERLEŞİMİ Yakıt ürünlerinden hangisi daha ekonomik? Isıdan en iyi şekilde yararlanmak için soba yerleşiminde dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir? Kazım Kartal: Öncelikle soba için en önemli şey bacadır. Baca tertibatı kesinlikle iyi yapılmışsa, herhangi bir sorun yoktur. Verimini de çok sağlam çok iyi alır. Yalnız baca uzunluklarını çok fazla tutmak sağlık açısından tehlikeli. Bundan dolayı da buna önem gösterilirse herhangi bir sorun olmaz. İSTANBUL VE ANKARA İstanbul’da doğalgaz tercih ediliyor. Sayın Koramaz, Ankara için kömür daha ekonomik dedi. İstanbul için fiyatları kıyasladığınızda aynı şeyi söyleyebilir misiniz? Kazım Kartal: İstanbul’da biraz daha farklı. Yani kömür fiyatları piyasa gereğince yerine göre farklı. Bu nedenle kömür çok daha uygundur diyemiyoruz. Ama sistemine göre de değişiyor. Merkezi sistemlerde daha farklı, bireysel sobalarda daha farklı. Sobalarda çok uygun olabilir, ama merkezi ısınanlarda bu kadar uygun olmayabiliyor. EN VERİMLİ YAKIT Sayın Koramaz, linyitin en ucuz olduğunu söylediniz. Peki verimlilik açısından baktığınızda en uygun, en iyi verim elde edeceğimiz yakıt sizce hangisi? Neyi tercih etmeliyiz? Emin Koramaz: Teknik anlamda kullanılan yakıtlar arasında en verimli olanı doğalgazdır. Çünkü doğalgazda havayla yakıtı uygun oranlarda karıştırmak mümkün olabilmektedir. Gaz halinde bulunduğu için doğalgaz. Bunun dışında her türlü otomatik kontrole, yakma sistemlerinin otomasyon kanalıyla kontrol edilmesine, gerekli emniyet ve güvenlik tertibatlarının alınmasına izin vermektedir. Doğalgaz bu anlamda teknik olarak verimli bir gazdır. Uygun cihazlar, uygun yakıcılar kullanıldığında da verimler, yüzde 107 oranlarına kadar kazanlarda çıkabilmektedir. EVİMİZ SICAK OLMUYOR Yedinci ve en üst katta oturuyoruz. Kışın çok soğuk oluyor diye çatıyı yalıtım malzemesiyle kaplattım, camları değiştirdim, kalorifer peteklerinin arkasına ısı yalıtım levhaları koydum. Buna karşın hala evimiz sıcak olmuyor. Ne yapabilirim? Kazım Kartal: Üst katlarda en büyük sorun merkezi sistemlerde hava sorunudur. Yani, merkezi sistemlerde içerisinde yoğuşma oluşacağı için, peteklerin içinde hava oluşacaktır. Havaların alınması gerekiyor. Ama tabi maalesef bazen ihmal ediliyor. Tabi bunları önlemek için binanın kazan dairesinde bir tane kapalı devre imsat yaptırmak gerek. Ve imsat (peteklerin içindeki hava basıncını kontrol eden cihaz) üstteyse, onun iptali gerekiyor. Bunları yaptığımız zaman sorunu çözebilirsiniz. DOĞALGAZ SOBALARI Doğalgaz sobaları iyi ve kaliteli ısınma için iyi bir çözüm müdür? 100 metrekarelik bir evi ısıtmak için ne kadar masraf yaparak bu sistemden en iyi şekilde yararlanabiliriz? Emin Koramaz: Doğalgaz sobaları ferdi ısınma yapan bir evin belirli bir kısmının sadece ısınması noktasında bir ekonomi sağlamaktadır. Ama konforlu bir ısı elde etmek istiyorsak, konutumuzun tamamında sıcaklığı yakalamak istiyorsak, konforlu bir ısıtma şekli değildir. Şu anki piyasa fiyatlarına göre tahmin ediyorum, eğer evin tamamını ısıtacaksak, doğal gaz sobalarıyla bir milyar lira civarında ilk yatırımla kurulabilmektedir. Eğer bir odayı ısıtacaksanız, buyrun maliyet budur. Peki, evi ısıtmak istediğiniz zaman bu sobalar efektif olmuyor mu? Kazım Kartal: Evi tamamen ısıtma biraz da mimari yapısına bağlıdır. Eğer mimari yapısı buna elverişliyse, örneğin koridorda bir soba yakarsanız, bütün evi ısıtabilirsiniz. Ama tabi bu ne kadar konforlu olur, tartışılır. KATALİTİK Tek başıma bir öğrenci hayatı yaşıyorum. Ekonomik olmak bizim için çok önemli. Evde kolay olduğu için katalitik yakmayı düşünüyorum. Fakat bütün gün yakıldığı zaman çok pahalıya geliyor. Benim için tavsiye edebileceğiniz farklı çözüm yolları var mı? Kazım Kartal: Şu an doğalgaz sobası öneriyorum. Çünkü katalikte başağrısı gibi sonuçlar doğurduğu için, hem de ucuz olsun derse bence soba daha mantıklı olur. Eğer o bölgede doğalgaz yoksa ne öneriyorsunuz? Emin Koramaz: Eğer doğalgaz yoksa, zorunlu olarak kömür kullanacaktır. Bunun dışında yapabileceği çok fazla bir şey de yok. Katalitik sobalar, gerçekten bacasız sobalar olduğu için ortamın havasını tüketmekte yanma süresince. Ve bir takım sağlık sorunlarına da neden olabilmekte. Katalitik sobalarını sağlıklı şekilde kullanabilmek için bir hava akımı mı yaratmak gerekiyor? Ya da ne yapmak gerekiyor? Emin Koramaz: Öncelikle katalitik soba kullanan mahallin sık sık havalandırılması gerekiyor. Uyku zamanına geçildiğinde katalitik sobasının kullanılmasını kesinlikle tavsiye etmiyoruz. Eğer binaya belirli yerlerde küçük bir havalandırma merkezi bırakılabilirse, 100 cm kare civarında, yanma için gerekli oksijen de sağlanabilir. GECELERİ KOMBİ KULLANIMI Geceleri kombiyi nasıl bir ayarda tutarak hem ısıyı aynı oranda tutup hem de ekonomik olmasını sağlayabiliriz? Emin Koramaz: Binanın dış hacminin soğumaması için, geceleri en düşük seviyede ısıtmak yeterli olacaktır. Çünkü eğer geceleri düşük bir derecede çalıştırmazsak kombimizi, kullanım saatlerinde kombiyi çalıştırdığımızda bina blokunun ısınması oldukça zaman alır. Ve enerji tüketimi büyük oranda artar. Tavsiye edilen 50 derecedir. 50 derecenin altında doğalgaz kullanımında bacalarda yoğuşma olup ve baca konjeksiyonuna zarar verir. Evimiz çok soğuk olduğu için sürekli kombiyi açık tutmak zorunda kalıyoruz. Kombiyi sabaha kadar yakmanın bir zararı olur mu? Kazım Kartal: Öncelikle sabaha kadar yakmasında bir sakınca yok. Yalnız evde sürekli yakıp ısınamıyorlarsa, yapılan sistemle ilgili bir hata vardır. Bu hata da radyatörlerinin eksik olması olabilir. Kombisinin yeterli derecede ısıtamıyor olması olabilir. Devir daim pompasının basıncının ve veriminin düşmesi olabilir. Bu açıdan teknik servisin gelip kontrol etmesi gerekmektedir. MERKEZİ ISITMA SİSTEMLERİ Merkezi ısıtma sistemli doğalgaz kaloriferi neden bu kadar masraflı oluyor? Oturduğumuz sitede geçen yıl doğalgaza ödediğimiz aylık ücret 300 milyon liranın altına düşmemişti, bu yıl da endişe içinde yeni fiyatların ne olacağını düşünüyoruz. Bu fiyatı aşağı çekmenin bir yolu var mıdır, yoksa ısıtma sistemini tümüyle mi değiştirmek gerekir? Büyük apartmanlar için hangi tür sistemler tercih edilmeli? Emin Koramaz: Öncelikle merkezi sistemler, ferdi sistemlere göre pahalı sistemler değil. İlk yatırım maliyetleri oldukça düşük, uygun kazan, uygun tasarım, uygun ekipmanlar, uygun kontrol ekipmanları kullanıldığında ve binamızın yalıtımı da uygun bir şekilde yapıldığında diğer yakıtlara göre ve ferdi sistemlere göre verimleri aşağı yukarı ferdi sistemlerde doğal gaz kullanılması durumunda aşağı yukarı aynıdır. Uygun cihaz seçimlerinde zaman zaman ferdi sistemlerden daha verimli sonuçlar da alınabilmektedir. Benim önerim öncelikle bina yanma sisteminin, yakıt sisteminin ve bina izolasyonunun uzman bir mühendise ya da makine mühendisleri odasına kontrol ettirilmesi ve hazırlanan rapor ışığında gerekli onarım ve tadilatların yapılmasıdır. Bunun dışında bakımların da verimli artması noktasında düzenli bir şekilde yapılması gerekiyor. Gerek kazan dairesini kullanan ekipmanların periyodik kontrolları, gerekse bacaların emisyon değerleri, peridoyik olarak ölçülmelidir. Bu doğrultuda da makine mühendisleri odamız halkımıza ve tüketiciye hizmetler vermektedir. Gerek Türkiye genelinde örgütlü olduğumuz 81 il ve ilçede bu doğrultuda çalışmalarımız sürdürmekte. İzleyicimize İstanbul şubemizden gerekli yardımda bulunulabilir. TÜPGAZ TEHLİKESİ Bulunduğumuz yerde doğalgaz olmadığı için kombiyi tüpgazla çalıştırıyoruz. Tüpleri bahçeye koyduğumuz halde ya patlarsa diye hep korku içinde yaşıyoruz. Tüplerin üzerini kalın naylonlarla örtmemizin yeterli olduğu söylendi. Başka önlemler de alınmalı mı, tehlikeyi nasıl en aza indirebiliriz? Kazım Kartal: Naylonlar yeterli olmayacaktır. Herhangi bir yakıcı malzeme geldiği zaman, sert bir cisim geldiği zaman bunların patlama olasılığı vardır. Bir kabin oluşturulup, bunları da havalandırılmış ortam içerisinde bir şey takılırsa herhangi bir sorun olmaz. Korunaklı bir kabin oluşturulup, hava akımlarının sağlanması gerekiyor. SOBA ZEHİRLENMELERİ Kış aylarında yaşanan soba zehirlenmelerinin sebebi nedir? Bunun için ne gibi önlemler alarak kışa hazırlanmalıyız? Hangi tür sobaları tercih etmeliyiz? Emin Koramaz: Soba zehirlenmelerinin ikili bir nedeni vardır. Bildiğiniz gibi yakıtlar, yanma durumunda ortamın oksijenini de tüketmektedirler. Sobaların kullanıldığı yerlerde yeterli hava girişi sağlanmalı. Bunun için öncelikle ortam sık sık havalandırılmalı. İkincisi yanma gazlarının dışarıya atılması, bu da baca kanalıyla olmaktadır. Bacaların tıkanıklığı durumunda zehirli gazlar ortama nüfuz etmekte ve zehirlenmeye neden olmaktadır. Yani neden ikilidir? Bir, ortam havasının azalmasından dolayı boğulma, ikincisi zehirlenme. Yapılabilecekler; bir kere baca temizliğine çok dikkat edilmesi. İkincisi, ortamın havalandırılması. Üçüncüsü banyolara ya da yatak odalarına soba monte edilmemesi. Dördüncü olarak alınan sobaların mutlaka TSE’ye uygunluk belgelerinin aranması. Yetkili firmaların, bakım firmalarının olup olmadığı, ülke genelinde örgütlü olup olmadığı, servislerinin bulunup bulunmadığı araştırılmalı ve soba ona göre seçilmelidir. DOĞALGAZ RADYATÖRLERİ Kombili bir evde, doğalgaz tasarrufu için kullanılmayan salonun radyatörlerini kapatmak veya kısmak doğru mudur? Kazım Kartal: Kombi sisteminde ve diğer sistemlerde bir pompa yardımıyla devir daim söz konusu. Biz devir daim pompasını düşünerek en az üç peteğin çalışmasını öneriyoruz. Daha sonraki uzun hatlarda, yani evin bir ucundan bir ucuna giden hatlarda kapatabilirler. Bazı odalar kapatılabilir ama en az üç tane peteğin de çalışıyor olması koşuluyla... KOMBİYİ AÇIP KAPAMAK Kombiyi kısa süre için kapatıp tekrar açmanın daha fazla yakıt harcadığı söyleniyor, ne kadar doğru? Kazım Kartal: Tabi ki doğru. Diyelim belli bir konfor ortamına ulaştık evin içerisinde, 60 dereceye ulaştık. Kombiyi kapattığımız zaman tekrar 60 dereceye ulaşmamız için daha fazla yakıt sarfiyatı gerekmekte. Bundan dolayı da belli oranlarda kapatmadan kullanırsak, düşük seviyelerde, o zaman daha iyi olacaktır. KÖMÜRLE SABİT ISI Kömür kullanıyoruz. Odanın ısısını sabit tutmak için ne tür soba tercih etmeliyiz? Emin Koramaz: Sobayla odanın ısısını sabit tutmak çok olası değil. Çünkü sobada hava ve yatık miktarı çok optimum şekilde ayarlanamıyor. Ancak bazı sobalar diğerlerine göre bu konuda bir takım düzeneklere sahip. Bu konuda yapılabilecek fazla da bir şey yok aslında. Yalnız benim tavsiye edeceğim, öncelikle sobanın odanın ısıtma yükü hesaplanarak, ona uygun olarak alınması. Küçük bir hacim için büyük bir soba alınmamasıdır. Ortama uygun soba alınmasıdır. Bu şekilde bir soba seçiminde yakıt tüketimi de büyük oranda azalacaktır. Kazım Kartal: Ben, kovalı sobaları tavsiye ediyorum. Kovalı sobalarda eğer tam doldurulduğu zaman, alevi de üstten yapıldığı zaman o yavaş yavaş aşağıya doğru ısınacağı için herhangi bir tehlike arzetmeyecektir. Ama aşağıdan ısınma yaptıkları zaman, bir yanda harlı yanmakta, hem çabuk kömür sarfiyatı. Yani çok çabuk bitecektir. Hem de daha tehlikeli olmaktadır. | ||||
| |
|||
 Kriz, kadınları bu sefer daha çok vurdu |
|||
| |
|||
 |
|
 |
|||||||||||||||
   |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
