Konu: DSP'de Deprem
Konuk: NTV Ankara Temsilcisi Murat Akgün ve Cumhuriyet Gazetesi Yazarı Mustafa Balbay

Arzu Zengin: Bir ikilinin yolları ayrıldı. Başbakan Bülent Ecevit ile onun sağ kolu olarak bilinen Hüsamettin Özkan'ın... DSP'de deprem yaşanıyor adeta. Başbakan'ın sağ kolu olarak tanınan Hüsamettin Özkan'ın bugün saat 16'da Ecevit ile görüşmesinin ardından istifa etmesi üzerine, DSP'li bakan ve milletvekillerinden istifalar ardı ardına gelmeye başladı. Süreç nasıl başladı. Çok yakın geçmişe geçtiğimiz haftaya dönelim. Hüsamettin Özkan önderliğinde DSP'li bakanların hükümet içinde yeni bir oluşum üzerinde görüştükleri iddiaları medyada yer bulmuştu. Bunun üzerine Emrehan Halıcı önderliğinde bir grup DSP'li Hüsamettin Özkan'ı Ecevit'lere yönelik kampanyaya sessiz kalmakla suçladı ve Özkan'dan açıklama yapması istendi. Hemen ardından başbakan Ecevit de Özkan'a kırgın olduğunu dile getirince kamuoyu önünde Özkan ile Ecevit'in yollarının ayrıldığı görüşü yerleşmeye başladı. Hüsamettin Özkan bugüne kadar sessiz kaldı ve başbakan Ecevit ile yapacağı görüşmeyi bekledi... Ve görüşme bugün gerçekleşti. Özkan, başbakanlık resmi konutundaki buluşmadan çıktıktan sonra başbakanlığa gitti ve istifasını hazırladı. "Ecevit ile geldim, onunla giderim" diyen Özkan, istifasında da bu sözlerini hatırlattı... Ve başbakanın isteği üzerine "kendisinden de önce gidiyorum" diyerek, hem Başbakan yardımcılığı görevinden hem de DSP'den istifa etti. Ancak Özkan'ın bu gidişi siyasetten tamamıyla çekilme hareketi gibi görünmüyor. Çünkü DSP'li bakan ve milletvekillerinin istifaları hemen Özkan'ın ardından geldi. Özkan'ın parti içindeki gücü ve etkinliği tartışılıyordu ve Özkan'ın hemen ardından gelen istifalar, bu isimlerin de bundan sonra Hüsamettin Özkan ile birlikte hareket edecekleri şeklinde yorumlanıyor. Şu saate kadar açıklanna istifaları tek tek hatırlayalım. Herşey Hüsamettin Özkan'ın istifasıyla başlamıştı, saat 17:45'de... Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan istifa etti. Hemen ardından 17.52'de Kültür Bakanı İstemihan Talay'ın istifa ettiği haberi ulaştı. 18.00'de DSP Mardin milletvekili Mustafa KemalTuğmaner, istifa etti. 18.01'de yine DSP içerisinde etkin isimlerinden Meclis Başkan Vekili ve DSP Gaziantep Milletvekili Ali Ilıksoy, istifa etti. Hemen ardından ekonomi yönetiminin önemli isimlerinden Devlet Bakanı Recep Önal istifa etti. Bir başka istifa haberi İstanbul Milletvekili Bahri Sipahi'den geldi. 18.06'yı gösteriyordu saatler. DSP Manisa Milletvekili Cihan Yazar'ın da istifa ettiği haberi geldi. İki üç dakika aralıklarıyla bizim haber merkezimize bu istifalar. 18.20'de, DSP İzmir Milletvekili ve daha önce Meclis İdare Amirliği görevini de sürdürmüş olan Hakan Tartan istifa etti.. 18.33, DSP Mersin Milletvekili Akif Serin, 18.40'da Taner Kanber, DSP Balıkesir Milletvekili. 18.46'da DSP İstanbul Milletvekili Perihan Yılmaz'ın da istifa ettiği haberi geldi. 18.50'de DSP Muğla Milletvekili Pınar Dikmen. 18.54'de Abdülsamet Turgut, DSP Diyarbakır milletvekili... 18.54'de Zeki Eker, DSP Muş Milletvekili. 18.54'de yine Faruk Demir, DSP Ardahan milletvekili... 18.54'de Gaffar Yakın, DSP Afyon Milletvekili, 18.58'de Hasan Özgöbek ve 18.58'de yine peşpeşe gelen iki istifadan biri de Halit Dikmen'di... Ve programımız içerisinde DSP'den gelen bir başka istifa da Adana Milletvekili İbrahim Yavuz Bildik olduk. Hemen Ankara'ya döneceğiz. Sıcak gelişmeler yaşanıyor. NTV Ankara Temsilcisi Murat Akgün karşımızda... Murat, seni dinliyoruz.

Murat Akgün: Biraz önce senin de söylediğin hükümetin büyük ortağı DSP'de tam bir siyasi deprem yaşanıyor. Bu tamam... Ancak bundan sonra ne olacak? İşte burası meçhul. Yani hükümet devam eder mi? DSP parçalanırsa, neler olur? Bunların soru işaretleri, devam ediyor. Öncelikle şunun altını çizmek gerekiyor. Gerek partide kalanlar yani genel merkezciler diyebileceğimiz grup. Diğeriyse istifa edip gidenler, şu aşamada Başbakan Bülent Ecevit'in açıklamasını bekliyorlar. Hatta bekleyenler, sadece yeni ve eski DSP'liler değil, aynı zamanda hükümet ortakları da... Başbakan Bülent Ecevit'in alacağı tavır, Ankara'da şu anda en önemle beklenen husus. Başbakan Ecevit, şu ana kadar herhangi bir açıklama yapmadı. Muhtemeldir ki, gelişmeleri biraz daha bekleyecek. İstifacı rakamların tamamen netleşmesini görecek. Ardından yarın bir açıklaması daha makul gözüküyor. Burada biraz önce söylediğim gibi diğer ortakların da tavrı çok önemli. Özellikle MHP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Devlet Bahçeli'nin tutumu çok önemli. Bahçeli, daha önce söylediğimiz gibi Başbakan Bülent Ecevit'in nerede olup olmadığı önemli değil. Başbakanlıktan çekilmeye karar verinceye kadar başbakanımızdır, demişti. Yani, bir anlamda DSP'nin rakamının milletvekili sayısının çok da önemli olmayacağını ifade etmişti. Ancak, tabi şu anda oldukça büyük bir sayıyla karşı karşıyayız. Bu durumda Devlet Bahçeli fikrini değiştirir mi, tutum değiştirir mi, bunu şu anda belirlemek ya da yeni stratejilere doğru hareket eder mi, bunu söylemek zor. Bu anda söyleyebileceğim Devlet Bahçeli'nin MHP Genel Merkezi'nde bulunduğu ve onun da kurmayları durum değerlendirmesi yaptığı. Keza ANAP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcı Mesut Yılmaz'dan da bir açıklama gelmedi. Liderler şu aşamada durum değerlendirmesi yapıyor. Peki, ayrılanlar ne olacak? Biraz önce Hüsamettin Özkan'dan bahsederken, ilginçtir altını çizmek gerekiyor. Hüsamettin Özkan, göreve geldiğinden beri, en azından benim hatırladığım ilk defa kameraların karşısında bu kadar uzun kaldı. Genellikle kendisini Başbakanlığa girerken, çıkarken ya da Başbakan'ın yanında, başbaşkana el sallayıp, güle güle derken görüyor. Bu sefer ilk defa bu kadar uzun konuştu. Ve verdiği mesaj, hiçbir zaman DSP'nin parçalanmasına yönelik bir hareket içinde olmadığı yönündeydi. Yani, daha önceki Başbakan Ecevit ve Genel Başkan Yardımcısı eşi Rahşan Ecevit'in kendisine yöneltilen suçlamaları net bir şekilde reddetti. Ancak bundan sonra ne olur? İşte orası meçhul. Bir iddia var, sadece iddia diyebilirim. Daha fazla üzerine mümkün değil. Ayrılan milletvekillerinin, eski bakanların bir oluşum içinde toplanacakları ve bu oluşuma belki dışarıdan katılımlarla yeni hükümet oluşumları zorlamaları yapılacağı şeklinde. Ancak dediğim gibi bu sadece siyasi kulislerdeki bir iddia. Geçerliliğinin olup olmadığını önümüzdeki günlerde hatta belki daha bile hızlı bir şekilde önümüzdeki saatlerde göreceğiz. Şu anda Ankara'da en çok beklenen Bülent Ecevit'in açıklaması. Ancak tecrübeler genellikle Başbakan Bülent Ecevit'in akşam saatlerinde açıklama yapmadığını gösteriyor. Biraz önce söylediğimi tekrarlamakla yetineceğim. Muhtemeldir ki Başbakan Ecevit, şu anda gelişmeleri izliyor. İstifacıların sayısının netleşmesinden sonra bir açıklama yapacak. Bu arada bir ihtimalin de altını net bir şekilde çizmek gerekir. Olasıdır ki, Başbakan Bülent Ecevit, ortakları Devlet Bahçeli ve Mesut Yılmaz'la biraraya gelebilir ya da telefon diplomasisi olabilir. Artık bu saatten sonra Ankara'da herşeye imkan dahilinde bakmak sanırım en doğru hareket olacak.

Arzu Zengin: Üç önemli sorunun altını çizelim öyleyse.. Bir, istifalar devam edecek mi? İki, Başbakan Ecevit nasıl bir açıklama, nasıl bir tepki verecek, partisinde meydana gelen bu büyük kopuşta. Üç, bu istifa eden milletvekilleri yeni bir oluşum, yeni bir siyasi hareket oluşturup, birlikte hareket edeceklerini, ki sayılarını hatırlatmak fayda var, 3 bakan, 16 milletvekili var, DSP'den istifa eden... Meclis'teki son sandalye sayısını da hatırlamakta fayda var. En büyük parti durumunda DSP, 109 milletvekiline düştü isitfalarla... MHP, birinci parti durumunda. Sandalye sayısı açısından, 127 sandalyeye sahip. DYP 85, ANAP 79... AKP, 53, SP 48.. Bağımsızlar 32'ye yükseldi, DSP'den istifalarla. DTP 3, BBP 1... Şu anda son sandalye sayısı bu şekilde şekilleniyor. İstifalar acaba yeni bir siyasi oluşumu doğurur mu, demiştik. Bugün hemen istifa ettikten sonra Hüsamettin Özkan'dan hemen sonra istifa ettikten sonra NTV canlı yayınına katılan Kültür Bakanı İstemihan Talay, bu konuda önemli açıklama yaptı. İstemihan Talay, altını çiziyor. Türkiye'nin yeni siyasi oluşumlara ihtiyacı var. Acaba bu istifalardan yeni bir oluşum doğar mı? Deneyimli bir politikacıyla konuşacağız. Sayın Hüsamettin Cıngıl, telefon hattında. Size nasıl görünüyor bu tablo? Nasıl yorumluyorsunuz?

Hüsamettin Cıngıl: İktidar partilerindeki bunalımlar, siyasal istikrara çok etki yapar. Önemli bir hadisedir. Çok dikkatle takip etmemiz, hepimiz açısından şart. Çünkü hem ekonomik sıkıntılarımız, hem Avrupa Birliği konusu... Bir de Sayın Bahçeli, ortaya attı erken seçim.. Şimdi, ben İstemihan Talay'ın dediklerini bir kısmına katılıyorum ve bir ümit besliyorum. Sayın Ecevit, fizyolojik büyük bir sıkıntı içindeydi. O nedenle kendisinden sonrasını tanzim etmesini hepimiz söyledik. Eğer bunu yapabilseydi, DSP'yi bir parti hüviyetine getirebilseydi, bir kadro hareketi oluşturabilseydi, kendi fikirleriyle o kadroyu birleştirebilseydi, bu bunalım ortaya çıkmazdı. Ama yine yanlış bir seçim yapmıştı, zaman zaman yaptığı gibi. Bu bunalımı eşiyle aşmaya uğraşmıştır. Aşamadığı anlaşılıyor. Şimdi tabi bundan sonra DSP'nin hayatta siyasi şans bulması çok zor. İstemihan Talay'ın sözünden hareketle şunu düşünüyorum. Parlamento'da boş kalan, serbest kalan milletvekilleri ideolojik ayrım gözetmeden, Türkiye'nin içinde bulunduğu olağanüstü hale dikkate alarak biraraya gelmeli. Ve bu parti bunalımının hükümet bunalımı haline gelmesini önlemelidir. Bir de tavsiyem, şu sırada yapılacak bir seçim, gerçekten Türk halkının eğilimlerini yansıtmayacağı gibi yeni bunalımlara yolaçar. Devletin siyasi hayatta en önemli günlerinden birini geçiriyoruz. Benim korkum Sayın Bahçeli'nin yaptığı yanlış zamanlamayla Avrupa Birliği'ne karşı taahhütlerimizi, yasalaşma fırsatını da kaçırıyoruz. Eğer, Aralık'a kadar Türkiye, belli yasaları çıkarmazsa, önemli bir ertelemeyle karşı karşıya kalacaktır. Bu sadece siyasi sonuçlar doğurmaz, ekonomik sonuçlar doğurur. Türkiye, çok önemli bir dönüm noktasında, çok önemli bir karar aşamasında. Sayın Ecevit'i yok sayarak, onun fizyolojinin sona erdiği gibi siyasi hayatının da bittiğini üzülerek de olsa kabul ederek, yeni siyasete atılan çok değerli siyasetçiler de var. Herkes biraraya gelsin, Türkiye'yi bu sıkıntılardan kurtaracak bir oluşum da değil, bence organizasyon ortaya koysunlar, bir birlik ortaya koysunlar. Bu da şu olabilir. Yeni bir başbakanın başkanlığında bütün siyasal partilerin dilediğince katılabileceği bir hükümettir. Benim hep bir formülüm vardır, hükümet başkanını bulduktan sonra bütün partiler diyebilir ki, geliniz bizden dilediğiniz kişileri bakan yapınız. Ve ortak yeni bir program etrafında Türkiye'yi bir sene içinde bir seçime götürelim. Ama şu günkü bunalım çok kolay çözülecek bir bunalım değildir. Bu bunalımı Sayın Ecevit, Sayın Bülent Ecevit ve Sayın Rahşan Ecevit'in çözmesi de olası değil. Sayın Bahçeli'nin de çözmesi olası değil. Sayın Mesut Yılmaz'ın da değil. Bütün parlamentodaki genel başkanlara, bütün milletvekillerine sağduyu tavsiye ediyorum. Çok tehlikeli altını çizerek söylüyorum, bir dönemece girmiştir Türkiye...

Arzu Zengin: Sayın Cıngıl, teşekkür ediyoruz, verdiğiniz bilgiler için... Şimdi Ankara'da şöyle bir soru var zihinlerde. Acaba, bu istifalar yeni bir siyasi oluşum mu doğuracak? Ve Ankara kulislerine yakından takip eden bir konuğumuz var, telefon hattında. Cumhuriyet Gazetesi Yazarı Sayın Mustafa Balbay, iyi akşamlar... Siz nasıl görüyorsunuz? Acaba istifa eden bakan ve milletvekilleri bir grup kurup, birlikte mi hareket etmeyi düşüneceklerdir. Kulisleri nasıl kokluyorsunuz bu akşam?

Mustafa Balbay: Bir defa Hüsamettin Özkan ile birlikte iki bakanın daha istifa etmesi ve beraberinde 17 milletvekilinin istifa etmesi, Özkan'ın bir kişi olarak bir kişi grup olarak hareket ettiğini ortaya koyuyor. Bu birincisi... Çünkü, bugüne kadar hep Ecevit'e çok yakın, onun aleyhine bir şey yapmaz havası vardı. Ama grup olarak hareket ettiği ortaya çıktı. İkincisi tabi Özkan'ın bir süredir, yaklaşık bir aydır, Ecevit'siz çözümlere soğuk bakmadığı kulislerde dolaşıyordu. Bu da bence biraz aralandı. Ve Özkan, Ecevit'siz çözümlerin içinde en azından bunların aktörlerinden biri olduğu ortaya çıktı. Bugün açıklama yaparken ilk defa kendisini bu kadar güler yüzlü gördük. Onu da vurgulayalım. İleriye dönük, hep kapıyı açık bıraktı. Hani, ben siyaset defterini kapattım demedi. DSP'de defteri kapatmış görünüyor. Ve bundan sonraki kimi oluşumlarda Özkan'ı görebileceğiz. Öyle görünüyor. Tabi, Özkan'ın bu gücünü tamamlayacak ne olabilir? Bir olasılık, şimdi Özkan, Cem ve Derviş ile dirsek teması halindeydi. Benim gördüğüm o ki, İsmail Cem ve Kemal Derviş, bir oluşumun içinde yeralmak yerine, bir oluşumun sonuçlarında yeralmayı tercih ettiler. Yani, ellerini taşın altına şimdiden koymak istemediler. Belli bir güç, belli bir girişimden sonra devreye girmek istediler. Ve Özkan, onlara biraz soğuk diye hissediyorum. Ve şu anda Özkan'ın beraberinde iki milletvekili var ama onlar istifa ettiler. Artı, eksi 30 civarında gücü olduğu söyleniyordu DSP içinde. Henüz yarısı ortaya çıkmış durumda. Bugün ya da yarın devam eden günlerde öteki yarısı, ya da devamı gelir mi? Orada bence DSP'li milletvekilleri biraz güce bakacaklar. Ve Ecevit'lerin alacağı duruma göre karar verecekler. Öyle görünüyor. Şu anda Ankara'da 3-4 yerde toplantı var. Biri DSP'nin genel merkezinde... Şükrü Sina Gürel ve kimi milletvekilleri oraya gittiler. Ve Ecevit'in alacağı kararı bekliyorlar. Çünkü oradan çıkacak sonuç, hem Hüsamettin Özkan'ın gücünü hem de Ecevit'in durumu toparlayıp, toparlayamayacağını gösterecek. Şimdi bu 4 Mayıs'ta Ecevit hastaneye gittiğinde benim gördüğüm, Ecevit'in DSP içindeki gücü DSP'ye yüzde 95 oranında hakim olacak durumdaydı. Ve mayıs ortasında bu güç 90'a indi. Mayıs sonunda 85'e indi. Temmuz başında yüzde 70'e indi. Ve şu anda Ecevit'in parti içindeki gücü benim gördüğüm yüzde 70'in altına indi. 50'nin de üzerinde... Bir ön alıp, yeni bir artıyla devam edebilir mi, yoksa tümüyle güç kaybeder mi, biraz kulislerde bunu arıyoruz şu saatlerde.

Arzu Zengin: Peki, hükümet içinde dengeleri nasıl etkileyecek diye baktığımız zaman Hüsamettin Özkan ve hükümet ortakları arasında bir tutkal vazifesi gören bakanlardan en önemli isimlerden bir tanesiydi. Şimdi acaba bu grup, hükümet içinde kalmak isteyecek midir? Yeni pazarlıklar gündeme gelecek midir?

Mustafa Balbay: Gelecektir. Tabi, Hüsamettin Özkan, gerçekten hem Ecevit açısından hem de hükümet açısından tam bir tutkaldı. Tut ve kal anlamında da kalıcı bir görüntü çiziyordu ama şimdi herşey değişti. Ve bugünü dünden başlatmak gerekiyor. Ve Devlet Bahçeli'nin çıkışı, bugün olasılıklar içinde neden seçim çıkışı olabilirin nedenlerinden biri MHP'siz bir arayışın önünü kesmek ve gündemin parçası olmak yerine, gündemi belirlemektir, Devlet Bahçeli'nin çıkışı bence. Evet, Hüsamettin Özkan ekibinin Ecevit'e rağmen bir çıkış yapabileceğini gördüm. Ecevit'siz çıkışın aynı zamanda MHP'siz çıkış olacağını hissetti. Ve şu noktada, şu an Devlet Bahçeli ile Bülent Ecevit'in çıkarları bütünleşmiş görünüyor. Ve bu ortaklar, MHP, DSP, kalan DSP, Ecevit'li DSP ve ANAP, seçime iktidarda gitmek isteyecektir. Ve bunun içinde herşeyi yapacaktır diye düşünüyorum. Bu anlamda MHP'nin başlattığı 1 Eylül'de mecliste toplama, 3 Kasım'da seçim daha da güncelleşmiş oluyor. Ben geçen dakikalarda Ecevit'in etrafındaki bakanlarla konuştum. Artık seçim diyorlar onlar da... Ecevit ile dün akşamüzeri konuşmuştum. O da kesinlikle seçim istemiyorum, demişti. Ancak bu son gelişmelerden sonra...

Arzu Zengin: Artık suların önünde çok fazla durulamayacak...

Mustafa Balbay: Önünde çok fazla duramaz. Ve sanıyorum bu hükümet, seçim hükümeti olarak devam edebilir. İktidarı kaybetmek istemeyecektir.

Arzu Zengin: Yeni pazarlıklar gündeme geleceği anlaşılıyor önümüzdeki günlerde... Sayın Balbay, çok teşekkür ediyorum katıldığınız için... DSP'de deprem diye başladık. Deprem devam ediyor. En son programımız içerisinde bir istifa daha gelmişti. DSP Genel Merkezi'nde Ecevit yanlısı milletvekilleri toplantıyı sürdürüyor. Öte yandan istifaların devam edip etmeyeceği sorusu da güncelliğini koruyor. İyi akşamlar...