Enflasyonda Mayıs sürprizi: %0.4

Enflasyonda Mayıs sürprizi: %0.4

Mayıs ayında enflasyon rakamları, beklentilerin hayli altında kaldı. Tüketici fiyatları yüzde 0.6 artış gösterirken, toptan eşya fiyatları yüzde 0.4 artış gösterdi. Aylık enflasyon itibariyle son 20 yılın en düşük rakamları gözlendi.

Ankara NTV-MSNBC VE AJANSLAR


3 Haziran— Mayıs ayında, fiyat artışları sürpriz oranda düşük çıktı. Devlet İstatistik Enstitüsü’nün yaptığı açıklamaya göre, toptan eşya fiyatları (TEFE) önceki aya göre yüzde 0.4 artarken, tüketici fiyatları (TÜFE) yüzde 0.6 artış gösterdi. Çekirdek enflasyon olarak da bilinen özel imalat sanayi fiyat artışı ise yüzde 1.5 olarak gerçekleşti. Mayıs ayında ise yıllık enflasyon TEFE’de yüzde 49.3, TÜFE’de ise yüzde 46.2 olarak gerçekleşti.


		Mayıs ayı enflasyon tahmini: %1.7 MB anketinde enflasyon tahmini yüzde 1.9 Enflasyonda düşüş sürüyor: % 1.8

TEFE’deki artış DİE’nin toptan eşya enflasyon verilerini açıklamaya başladığı 1981’den bu yana, TÜFE’de ise 1982 yılından bu yana, Mayıs ayları içinde yaşanan en düşük enflasyon rakamı oldu. 1981 yılının Mayıs ayında yüzde 2.2 artan TEFE, bu yılın Mayıs ayındaki artışa en yakın rakamı ise 1992’nin Mayıs ayında yakaladı. 1992’nin Mayıs ayında TEFE yüzde 0.7 olarak gerçekleşti. TÜFE ise 1982 yılının Mayıs ayında yüzde 2.4 olmuş, bu tarihten sonra bu yılın Mayıs ayına en yakın rakam yüzde 0.9 ile 1992 yılı mayıs’ında yakalayabilmişti.
2002 yılının 5 ayında, enflasyon oranları toptan eşyada yüzde 11.2, tüketici fiyatlarında ise yüzde 11.3 oldu.
Bu arada Mayıs ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon ise toptan eşyada yüzde 73.6, tüketici fiyatlarında yüzde 61.7 olarak hesaplandı.
Geçen yıl Mayıs ayında, toptan eşya fiyatlarındaki artış yüzde 6.3, tüketici fiyatlarındaki artış ise yüzde 5.1 olmuştu. Buna göre, aylık bazda enflasyon oranları, 2001 yılı Mayıs ayına göre toptan eşyada 5.9 puan, tüketici fiyatlarında ise 4.5 puan aşağıda gerçekleşti.
2001 yılı Mayıs ayında, 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon, toptan eşyada yüzde 42.3, tüketici fiyatlarında da yüzde 45.3 olmuştu.

Derviş: Yıl sonu enflasyon hedefleri yakalanabilir

TAHMİNLERİN ALTINDA
CNBC-e’nin 27 banka ekonomisti arasında yaptığı ankette, toptan eşya fiyatlarının yüzde 1.7, tüketici fiyatlarının yüzde 1.8 artması öngörülürken; çekirden enflasyon tahmini yüzde 1.9 düzeyindeydi.
Nisan ayında toptan eşya fiyatları yüzde 1.8, tüketici fiyatları yüzde 2.1 artış göstermişti.
Aylık Enflasyon

Aylık Enflasyon
	Toptan Eşya					Tüketici
Aylar	1998	1999	2000	2001	2002	1998	1999	2000	2001	2002
Ocak	6.5	3.6	5.8	2.3	4.2	7.2	4.8	4.9	2.5	5.3
Şubat	4.6	3.4	4.1	2.6	2.6	4.4	3.2	3.7	1.8	1.8
Mart	4.0	4.0	3.1	10.1	1.9	4.3	4.1	2.9	6.1	1.2
Nisan	4.0	5.3	2.4	14.4	1.8	4.7	4.9	2.3	10.3	2.1
Mayıs	3.3	3.2	1.7	6.3	0.4	3.5	2.9	2.2	5.1	0.6
Haz.	1.6	1.8	0.3	2.9		2.4	3.3	0.7	3.1
Tem.	2.5	4.0	1.0	3.3		3.4	3.8	2.2	2.4
Ağust.	2.4	3.3	0.9	3.5		4.0	4.2	2.2	2.9
Eylül	5.3	5.9	2.3	5.4		6.7	6.0	3.1	5.9
Ekim	4.1	4.7	2.8	6.7		6.1	6.3	3.1	6.1
Kasım	3.4	4.1	2.4	4.2		4.3	4.2	3.7	4.2
Aralık	2.5	6.8	1.9	4.1		3.3	5.9	2.5	3.2
Yıllık Enflasyon
	Toptan Eşya					Tüketici
Aylar	1998	1999	2000	2001	2002	1998	1999	2000	2001	2002
Ocak	92.5	50.0	66.4	28.3	92.0	101.6	65.9	68.9	35.9	73.2
Şubat	89.6	48.3	67.5	26.5	91.8	99.3	63.9	69.7	33.4	73.1
Mart	86.0	48.2	66.1	35.1	77.5	97.2	63.5	67.9	37.5	65.1
Nisan	83.3	50.0	61.5	50.9	58.0	93.6	63.9	63.8	48.3	52.7
Mayıs	79.9	50.0	59.2	57.7	49.3	91.4	63.0	62.7	52.4	46.2
Haz.	76.7	50.3	56.8	61.8		90.6	64.3	58.6	56.1
Tem.	72.1	52.4	52.3	65.4		85.3	65.0	56.2	56.3
Ağust.	67.4	53.7	48.9	69.6		81.4	65.4	53.2	57.5
Eylül	65.9	54.4	43.9	74.7		80.4	64.3	49.0	61.8
Ekim	62.0	55.2	41.4	81.4		76.6	64.7	44.4	66.5
Kasım	58.6	56.3	39.1	84.5		72.8	64.6	43.8	67.3
Aralık	54.3	62.9	32.7	88.6		69.7	68.8	39.0	68.5

DEVLET SEKTÖRÜNDE FİYAT ARTIŞI %2.7
Toptan eşyada fiyat artışları devlet sektöründe yüzde 2.7 olurken, fiyatlar özel sektörde ise yüzde 0.4 oranında geriledi. Bu arada çekirdek enflasyon olarak nitelenen imalat sanayinde özel sektördeki fiyat artışı yüzde 1.5 olarak hesaplandı. Toptan eşya fiyatlarında Mayıs ayında yüzde 0.4’lük artış görülürken, bunun 0.6’sı devletteki fiyat artışlarından, 0.2’si de özel sektördeki fiyat düşüşlerinden kaynaklandı.
Mayıs ayında, sektörel bazda en yüksek fiyat artışı yüzde 4.9 ile madencilik ve taşocakçılığı sektöründe gerçekleşirken, imalat sanayi sektöründe yüzde 1.9, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 0.8 oranlarında arttı. Fiyatlar, avcılık, ormancılık ve balıkçılık sektöründe ise yüzde 4.1 oranında düşüş gösterdi. Mayıs ayında fiyatı en fazla artan alt sektör ise yüzde 19.5 ile ormancılık, tomrukçuluk oldu. Bunu, yüzde 10.3 ile hampetrol ve doğalgaz çıkarımı, yüzde 8.2 ile metal cevheri madenciliği, yüzde 7.4 ile ana metal sanayi, yüzde 3.9 ile giyim eşyası imalatı, yüzde 3.3 ile taşocakçılığı ve diğer madenler, yüzde 3.1 ile de kok kömürü rafine edilmiş petrol ürünleri izledi.
Aynı dönemde, fiyatlar balıkçılık, balık üretme çiftçiliklerinde yüzde 12.9, tarım ve avcılıkta ise yüzde 4.5 oranında azaldı. Mayıs ayı fiyat artışları bazı alt sektörlerde şöyle:
“Motorlu kara taşıtı, römork, yarı römork imalatında yüzde 1, mobilya imalatında yüzde 1.1, gıda ürünleri ve içecek imalatı yüzde 0.5, suyun toplanması, arıtım ve dağıtımında yüzde 1.1”
Aynı dönemde, tütün ürünleri imalatı ve büro makinaları imalatı fiyatlarında değişiklik yaşanmadı.

TARIM VE AVCILIKTA FİYAT ARTIŞI %56
Mayıs ayı itibariyle, son bir yıllık dönemde ise sektörel bazda en yüksek fiyat artışı, yüzde 56 ile tarım, avcılık, ormancılık ve balıkçılık sektöründe gerçekleşti. Yıllık enflasyon, madencilik ve taşocakçılığı yüzde 43.1, imalat sanayinde yüzde 47.2, elektrik, gaz ve su yüzde 51.7 oldu. Alt sektörler bazında, yıllık en yüksek fiyat artışları yüzde 95.1 ile suyun toplanması, arıtımı ve dağıtımı, yüzde 77.4 ile maden kömürü linyit ve turba çıkarımı, yüzde 73.4 ile tütün ürünleri imalatı, yüzde 70.8 ile de diğer ulaşım araçları imalatında görüldü.

EN DÜŞÜK FİYAT ARTIŞI İSTANBUL’DA
Tüketici fiyatları endeksine göre, aylık bazda fiyatların gerilediği tek il Adana oldu. Mayısta Adana’da aylık bazda tüketici fiyatları yüzde 0.1 oranında geriledi. En az fiyat artışının yaşandığı iller arasında yüzde 0.1 ile Antalya, Denizli, Diyarbakır, Gaziantep, İçel, Kayseri ve yüzde 0.2 ile de Konya ve Malatya yer aldı.
Aynı dönemde, fiyatların en fazla arttığı il ise yüzde 2.5 ile Samsun oldu. Bu ili yüzde yüzde 1.1 ile İzmir ve Erzurum ve yüzde 1.0 ile Ankara izledi.
Yıllık bazda en düşük fiyat artışı ise yüzde 43.6 ile İstanbul’da gerçekleşti. İstanbul’u yüzde 44.9 ile Ankara, yüzde 45.3 ile Denizli, yüzde 45.7 ile Bursa izledi. Yıllık fiyat artışlarının en yüksek gerçekleştiği il ise yüzde 59.1 ile Diyarbakır oldu.

GİYİMDE ARTIŞ %6.4
Tüketici fiyatları endeksine göre, Mayıs ayında en yüksek fiyat artışı yüzde 6.4 ile giyim ve ayakkabı harcamalarında görüldü. Aynı dönemde, konut yüzde 1.7, ev eşyası yüzde 1.2, sağlık yüzde 0.5, ulaştırma yüzde 1.6, eğlence ve kültür yüzde 3.8, çeşitli mal ve hizmetlerin fiyatları yüzde 1.3, gıda, lokanta pastane ve otel yüzde 1.9 oranında arttı.
Gıda, içki ve tütün fiyatların ise yüzde 3.3 oranında düşüş kaydedildi. Bu arada eğitim harcamalarında bir artış görülmedi. Yıllık bazda da ana harcama grupları itibariyle en fazla artış yüzde 55 ile giyim ve ayakkabı fiyatlarında görüldü. Aynı dönemde, gıda, içki ve tütünde yüzde 51.6, çeşitli mal ve hizmetler yüzde 43, konut yüzde 39.7, ev eşyası yüzde 46.1, sağlık yüzde 44.4, ulaştırma yüzde 52, eğlence ve kültür yüzde 34.6, eğitim yüzde 51.7, lokanta pastane ve otel fiyatları da yüzde 38.3 arttı.

MAYIS’TA ZAM ŞAMPİYONU TİŞÖRT
Bu arada, kadın tişörtü yüzde 20’lik fiyat artışıyla Mayıs ayının en fazla zamlanan ürünü olarak belirlendi.
Mayıs ayında mücevher ve keten kumaş fiyatlarında yüzde 10.4, belediye ekmeği fiyatında yüzde 9.9 oranında artış kaydedildi. Dana etinin yüzde 8.6, dondurmanın yüzde 7.6, erkek gömleğinin yüzde 7.5 zamlandığı Mayıs ayında, böcek ve sinek ilaçları yüzde 6.6, bisiklet yüzde 5.7, tavuk eti yüzde 5.6, uçak ücretleri yüzde 5.1, yumurta ve erkek ayakkabısı da yüzde 4.8 oranında zam gördü.
Geçtiğimiz ay yüksek fiyat artışı gösteren diğer ürünler de yüzde 4.4 ile salça, yüzde 4.3 ile mazot, yüzde 2.1 ile tüp ücreti, yüzde 2 ile benzin yüzde 1.7 ile zeytin, yüzde 1.4 ile belediye suyu ve 0.7 ile de elektrik ücreti olarak sıralandı.

SİVRİ BİBER TAHTINDAN İNDİ
Önceki yıllarda ekonomi yönetimince yüksek enflasyonun sorumlusu olarak gösterilen sivri biber ise Mayıs ayında fiyatı en hızlı düşen ürün oldu.
Sivri biber fiyatındaki düşüş yüzde 48.8’i bulurken, domateste yüzde 45.5, kabakta yüzde 39.1, salatalıkta yüzde 29.8, kıvırcıkta 19.3 fiyat düşüşü yaşandı. İdare mahkemesin yürütmeyi durdurma kararı vermesi sonucu köprü ve otoyol ücret zamlarının geri alınmasıyla otoban geçiş ücretinde ortaya çıkan yüzde 15, köprü geçiş ücretindeki yüzde 5.6’lık düşüş de DİE’nin listesinde yer aldı.
Mayıs ayında fiyatı düşüş gösteren bazı ürünler de şöyle: “Patates yüzde 6.8, ev temizlik sabunları yüzde 2.8, bebek bezi yüzde 2.6, ekmek yüzde 1.6, ayçiçek yağı yüzde 1, çamaşır için yumuşatıcı yüzde 0.8, margarin yüzde 0.6, sabun yüzde 0.5, bulaşık deterjanı ve makarna yüzde 0.3.”
Bu arada, fiyatı yüzde 0.5 artan bisküvi ve makyaj malzemeleri ile yüzde 0.4 artan nakliye ücreti aylık enflasyonun altında fiyat artışı gören ürünler olarak belirlendi.

MEMURA ENFLASYON FARKI YOK
Enflasyonun Mayıs ayında düşük çıkması nedeniyle, memur maaşlarında bu ay herhangi bir artışa gidilmeyecek.
Memur maaşlarına 1 Ocak’tan geçerli olmak üzere yapılan yüzde 10’luk genel zam, Nisan sonunda tüketici fiyatlarında 4 aylık artışın yüzde 10.7’ye ulaşması sonucunda, enflasyonun gerisinde kalmıştı.
Bütçe Kanunu hükmü uyarınca aradaki fark, yüzde 2’lik refah payı ile birlikte maaşlara yansıtılmış ve böylece memurlar 15 Mayıs’ta yüzde 2.5 oranında ek zam almıştı. Yılbaşından bu yana memur maaşlarındaki kümülatif artış da, söz konusu zamla birlikte yüzde 12.7’ye ulaşmıştı.
Mayıs ayında tüketici fiyatlarındaki aylık artışın yüzde 0.6 gerçekleşmesiyle beş aylık enflasyon da yüzde 11.3’e yükseldi. Ancak bu oran, memurun yüzde 12.7’lik zammının altında olduğu için, bu ay maaşlarda yeni bir düzenlemeye gerek kalmadı.

İSTANBUL VE İZMİR’DE ARTIŞLAR
Bu arada, İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) 1995 bazlı yeni İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi’ne göre Mayıs ayında perakende fiyatlar yüzde 1.7 oranında arttı. İTO’dan yapılan yazılı açıklamaya göre, toptan fiyatlar ise binde 9 oranında yükseldi.
Diğer yandan, İzmir İli Tüketici Fiyatları Endeksi, Mayıs ayında bir önceki aya göre binde 2 oranında düşerken, Toptan Eşya Fiyatları Endeksi binde 8 oranında arttı.
İzmir Ticaret Odası (İZTO) tarafından hesaplanan 1996-100 bazlı İzmir İli Tüketici Fiyatları Endeksi’ne göre, bu yıl Mayıs ayında aylık bazda fiyatlarda binde 2 oranında düşüş kaydedildi. Geçen yıl aynı ayda tüketici fiyatlarındaki artış yüzde 5.7 olmuştu.

YILDIRIM: DÜŞÜŞ GERÇEKÇİ DEĞİL
stanbul Ticaret Odası (İTO) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, Mayıs ayı enflasyon rakamlarının gerçekçi olmadığını belirterek, “Durgunluğun getirdiği bir enflasyon düşüşü yaşıyoruz” dedi.
Aylık yüzde 1’in, yıllık yüzde 50’nin altında gerçekleşen Mayıs ayı enflasyon verilerini değerlendiren Yıldırım, yılbaşından bu yana ticaretin normal yapılmadığı, insanların alım gücünün düştüğü ve üretimin artmadığı bir dönem yaşandığını ifade ederek, şöyle dedi:
“Doların yüzde 100 arttığı bir dönemde ihracattaki artış yüzde 10 civarında kaldı. İç piyasadaki durgunluk, üretimin de durmasına neden oldu. Bu nedenle, enflasyon düşük seyrediyor. Önemli olan, üretirken, kapasitelerimiz tam kullanırken enflasyonu kontrol edersek bu rakamlar bir şey ifade eder. Aksi takdirde, durgunluğun getirdiği bir enflasyon düşüşü devam edecek.”
Hükümetin yıl sonu enflasyon hedefinin yüzde 35 olduğunu anımsatan İTO Başkanı Yıldırım, durgunluk devam ettiği takdirde enflasyonun yüzde 25’lere de düşebileceğini, ancak bunun gerçeği yansıtmayacağını kaydetti.



		Bankaların kara tahtaları siliniyor • KOBİ’lere 1 milyar dolarlık ‘cansuyu’ • Dolar 5 kuruş eridi, 1,67’ye indi • Markaların korunması tasarısı yasalaştı • Unakıtan: Çok şükür batan banka yok

	NTVMSNBC KULLANICILARININ TOP 10'u

	Bu haberi diğer okuyucularımıza tavsiye eder misiniz? hayır 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 kesinlikle

NTVMSNBC 'ye iyi erisim için
• Microsoft Internet Explorer
• Windows Media Player kullanın