| | | | Yıllık 1 milyon 850 bin ton şeker üretme kapasitesi ile dünyanın 4’üncü, Avrupa’nın 3’üncü büyük pancar şekeri üreticisi durumunda olan Türkşeker’in verilerine göre, 2000-01 kampanyasında 13 milyon 777 bin ton pancar işlenerek 1 milyon 970 bin ton şeker üretildi. 2001-02 kampanyasında ise 9 milyon 753 bin ton pancar alınarak, toplam 1 milyon 280.4 bin ton şeker elde edildi.
Bedeli ödenen ile işlenen pancar arasındaki fire, 2000-01 kampanya döneminde, önceki yıla göre 1.66 puan düşürülerek, yüzde 6.36’ya, 2001-2002 döneminde de yüzde 4.74’e indirildi. Böylece, fire kaybı azaltılarak, 2002 yılı fiyatları ile 2000-2001 döneminde 10 trilyon liralık kazanç sağlandı. Aynı dönemde yakıt tasarrufundan sağlanan kazanç ise 1.2 trilyon lira oldu. 2001-2002 döneminde ise işlenen pancardaki firenin azaltılması yoluyla 21 bin 711 bin ton fazla şeker üretimi gerçekleştirildi.
Ayrıca, işlenen pancara göre şeker kayıp oranı da yüzde 0.51’den yüzde 0.47’ye indirilerek 3 bin 728 ton şeker kazanıldı. 2001-2002 döneminde fire ve kayıpların azaltılması yoluyla kazanılan toplam 25 bin 439 ton şekerin parasal değerinin, 2002 fiyatlar ile 30 trilyon 573 milyar lira olduğu belirtiliyor.
KOTA, NAKLİYE VE DEPOLAMADAN TASARRUF
Kota uygulamasının da fabrikalararası pancar naklini azaltması nedeniyle önemli bir tasarruf sağladığı belirtiliyor. 1999’da toplam işlenen pancarın yüzde 27’si fabrikalar arasında nakledilirken, 2000’de bu oran yüzde 24’e, 2001’de yüzde 14’e düştü. Şekerin maliyetini olumsuz yönde etkileyen, taşra kantarlarında yükleme ve boşaltma esnasında meydana gelen zayiatlar ile silo firelerini azaltmak ve fabrikaların tam kapasite ile çalışmasını sağlamak amacıyla, çiftçilerin pancarlarını doğrudan fabrikaya teslim etme uygulamasına yönelik teşvik primlerinde de iyileştirmeler yapıldı.
Böylece, 1999’da yüzde 28 olan taşra ve merkez kantarı üreticilerince fabrika merkezlerine taşınan pancarın toplam taşınan pancara oranı, 2000’de yüzde 30’a, 2001’de yüzde 34’e yükseldi.
Bu uygulamalar sonucunda şeker maliyet unsurları içinde nakliye masraflarının payı, son 5 yılda yüzde 5.81’den yüzde 4.45’e geriledi. Türkiye’nin ihtiyaçları düzeyinde şeker üretimini sağlamak üzere pancar üretim kotalarının belirlenmesi ile şekerde depolama ve stok sorununun da çözümü öngörülüyor.
1999-2000 kampanyasına 930 bin ton, 2000-2001 kampanyasına 660 bin ton, 2001-2002 kampanyasına 1 milyon 572 bin ton stok ile giren Türkşeker’in halen 966 bin ton şeker stoğu bulunuyor.
İç satışlar ve ihracat bağlantılarının planlandığı gibi gerçekleşmesi halinde, 1 Eylül’de başlayacak 2002-2003 kampanyasına ideal düzey olan 275 bin ton şeker stoğu ile girilecek.
Türkşeker Genel Müdürü Seyit Yücel, her 10 bin ton şekerin 1 yıllık stok maliyetinin 1 trilyon lira olduğuna dikkati çekerek, kotalı üretim sayesinde, trilyonlarca liralık stoklama maliyetinden de kurtulmuş olacaklarını söyledi. | |
Bankaların kara tahtaları siliniyor
