Yatırım fonlarının 2001 yılı karnesi

A tipi fonların son bir yıllık ortalama getirisi yüzde 61.08 olarak gerçekleşti. Aralık ayında tüm fonların yüzde 33’ü enflasyonu yenmeyi başarırken, yıl genelinde bu oran yüzde 59’a ulaştı.

Ali Perşembe
NTV-MSNBC


6 Ocak— Aralık ayında yatırım fonları dolar karşısında değer kazanan Türk Lirası ve yukarı trendini devam ettiren borsanın etkisiyle 2001 yılı ortalamalarının üzerinde performans gösterdiler. Bu ay İMKB 100 Endeksi yüzde 18.47 (dolar bazında yüzde 20.70) değer kazanırken A tipi fonlar (son yılın büyük bir çoğunluğundaki oluşumun tam tersine ve yine Kasım ayındaki gibi) B tipi fonlardan daha iyi performans gösterdiler. Bu ay A tipi fonlar ortalama olarak yüzde 12.63 (dolar bazında yüzde 14.76) değer kazanırken B tipi fonların ortalama getirisi de yüzde 3.41 oldu (dolar bazında yüzde 5.37) oldu.


		WSJ: İstanbul Borsası %64 yükseldi Piyasa değeri 2001'de 22 milyar $ eridi Repodaki işlem İMKB'nin 7.8 katı 2001 döviz ve altının yılı oldu Hazine'den Salı'ya iki ihale

VOLATİLİTEYE DİKKAT
Yine her zamanki gibi bu farklı fon tiplerinde gözlenen volatilite, yatırımcıların fon seçiminde dikkatli olması gerektiğinin altını çizdi.
Volatilite göstergesi olan standart sapmalara baktığımızda, bu oynaklığın B tipi fonlarda sadece yüzde 5.16 olduğunu gözlerken (aylık - son 30 ay) A tipi fonlarda yüzde 13.61’de seyrettiğini gördük (İMKB100 Endeksi’nin standart sapması da yüzde 20.31). Fon getirilerinin riske göre ayarlanması Türkiye’de sadece persembe.com tarafından yapılıyor. Aralık ayıyla, yatırım fonlarını hem getiri hem de risk bazında derecelendiren tek site olan persembe.com bu incelemesinde ondokuzuncu ayını tamamlamış oldu.
Kasım ayında TEFE yüzde 4.1, TÜFE de yüzde 3.2 olarak gerçekleşti.

A TİPİ FONLAR
A tipi fonlar, İMKB Aralık ayında %18.47 (dolar bazında %20.70) değer kazanırken ortalama olarak %12.63 (dolar bazında %14.76) değerlendiler. Değerlendirmeye alınan 156 fonun 150 tanesi TEFE’nin üstünde getiri verirken 26 tanesi İMKB 100 Endeksi’nden daha iyi performans gösterdi. Bu ay üç fon değer yitirdi.
156 fonun getiri dağılımı şöyle:

Riske ayarlı getiriler baz alındığında persembe.com’dan 5 yıldızlı rating alan A tipi fon sayısı Aralık ayında 8 oldu:
Aralık 2001: Beş yıldızlı A tipi fonlar

Bayındır Değişken (1)

Dışbank Değişken (12)

Garantı Değişken (3)

İş Yatırım Değişken (9)

Koç Allıanz Sig. Özel (5)

Nurol Değişken (8)

TEB Karma (9)

Riva Değişken (7)
Parantez içindeki rakamlar, fonların son 19 ay içinde kaç kez beş yıldızlı rating aldığını gösteriyor.
A TİPİ FONLAR

A TİPİ FONLAR
	EN İYİ AYLIK GETİRİ	TL	$
1	KENTBANK DEG.	37.53%	40.12%
2	AKBANK IMKB-30 IDX.	25.57%	27.95%
3	DENIZBANK IMKB-100 IDX.	22.49%	24.80%
4	ISBANK METAL ESYA SEK.	22.24%	24.55%
5	BAYINDIR HISSE	22.03%	24.34%
6	KENT YAT. DEG.	21.98%	24.29%
7	GLOBAL IMKB100 IDX.	21.66%	23.96%
8	KOCBANK IMKB30 IDX.	21.55%	23.85%
9	YKY IMKB30 IDX.	21.46%	23.76%
10	TACIRLER DEG.	20.92%	23.20%
	EN İYİ YILLIK GETİRİ	TL	$
1	DEMIR YAT IMALAT SEK.	157.52%	19.58%
2	BENDER DEG.	154.04%	17.96%
3	FINANS YAT DEG.	123.25%	3.66%
4	TEB KARMA	111.63%	0.00%
5	OSMANLI KARMA	108.32%	-1.72%
6	DISBANK DEG.	108.07%	-3.26%
7	DEMIR YAT MALI SEK.	105.14%	-3.37%
8	IS YAT. DEG.	100.09%	-4.73%
9	FINANS YAT KARMA	99.26%	-7.08%
10	GARANTI KARMA	98.43%	-7.46%
	EN İYİ 2 YILLIK GETİRİ	TL	$
1	NUROL DEG.	168.69%	0.31%
2	GARANTI KARMA	130.11%	-14.08%
3	DISBANK DEG.	129.62%	-14.27%
4	OSMANLI KARMA	127.47%	-15.07%
5	TEB KARMA	126.25%	-15.52%
6	GLOBAL DEG.	123.31%	-16.62%
7	IS YAT. DEG.	116.78%	-19.06%
8	DENIZBANK KARMA	114.15%	-20.04%
9	SYB DEG.	113.83%	-20.16%
10	TAIB DEG.	113.28%	-20.37%
	EN İYİ 3 YILLIK GETİRİ	TL	$
1	YKY METAL SEK.	856.78%	106.83%
2	GLOBAL DEG.	799.20%	94.38%
3	BAYINDIR DEG.	796.95%	93.89%
4	ECZACIBASI DEG.	780.93%	90.43%
5	DEMIRBANK DEG.	776.49%	89.47%
6	DEMIR YAT. DEG.	776.35%	89.44%
7	NUROL DEG.	764.26%	86.82%
8	INTER YAT. KARMA	717.14%	76.64%
9	TEB KARMA	687.24%	70.17%
10	UB ULUSAL YAT. DEG.	648.60%	61.82%

Farklı fon türlerine göre yıldız ortalaması Aralık ayında şöyle gelişti:
Fon Türü Adedi Yıldız Ortalaması

Özel 4 3.75

İştirak 3 3.67

Değişken 61 3.52

Karma 33 3.27

Hisse 23 2.87

Sektör 18 2.78

Endeks 13 2.69

Yabancı M.K. 1 2.00
SON 1 YILLIK (A TİPİ)
A tipi fonların son bir yıllık ortalama getirisi % 61.08 (dolar bazında -%24.73) oldu. Endeks son bir yılda %46.05 değer kazandı (dolar bazında -%32.17). Enflasyon ise (TEFE) %88.6 oldu.
Son bir yıldır faaliyette olan 129 A tipi fonun %92’si endeksten daha iyi performans gösterdi ama TL bazında bile 2 tanesi negatif getiri verirken ancak 26 tanesi TEFE’yi yenebildi. Yâni bir yıldır A tipi fonlara yatırım yapıyor olsaydık enflasyonu yenme olasılığımız %20 olacaktı! Ve yine devalüasyonun etkisiyle dolar bazında son 1 yıl içinde pozitif getiri veren sadece 4 fon vardı.
En iyi getiri veren ile en kötü veren arasında %164 performans farkı olması fon yöneticileri arasında büyük farklılıklar olabileceğine yine dikkat çekti.
2 YILLIK
İki yıllık kümülatif enflasyon %150.16 (TEFE). İMKB 100 Endeksinin getirisi ise %10.18 (dolar bazında eksi %58.86). İki yıldır faaliyette bulunan 94 A tipi fonun 79 tanesi (%84’ü) endeksi alt ederken sadece 1 tanesi de TEFE’yi yenebilmiş. Yine devalüasyonun etkisiyle dolar bazında pozitif getiri veren fon sayısı ise sadece 1.
2 yıl gibi uzun bir sürede bile 10 fon negatif getiri vermiş (TL bazında!). En iyi fonla en kötü arasındaki performans farkı %207 olmuş!!! İki yılda NUROL DEĞİŞKEN %169 (dolar bazında %0.31) getiri verirken son iki yılın en kötü performans gösteren fonu %39 (dolar bazında %77) değer kaybetmiş.
3 YILLIK
Son 3 yıldır faaliyet gösteren 77 A tipi fonun 39 tanesi (yarısı) endeksten daha iyi performans göstermiş. Devalüasyon sonrası, dolar bazında 29 tanesi negatife düşmüş (tüm A tipi fonların %38’i). TL bazında baktığımızda, en iyi fonla en kötü arasındaki getiri farkı %812!!!

B Tipi Fonlar
Aralık ayında B tipi fonların hiçbiri endeksten daha iyi performans gösteremezken ancak 33 tanesi (tüm B tipi fonların yüzde 28’i) de enflasyonu yenebildi. 117 B tipi fonun aylık ortalama getirisi yüzde 3.41 (dolar bazında yüzde 5.37).

Fon getirilerinin riske göre ayarlanması Türkiye’de sadece persembe.com tarafından yapılıyor. Riske ayarlı getiriler baz alındığında persembe.com’dan 5 yıldızlı rating alan B tipi fon sayısı Aralık ayında 9 oldu:

İşbank Değişken. (9)

Toprak Değişken (13)

Koçbank Tahv/bono (8)

TSKB Değişken (7)

Denizbank Tahv/bono (4)

İş Yatırım Değişken (1)

Koç Menkul Değişken (3)

Sümer Değişken (5)

SYB Değişken (8)
Parantez içindeki rakamlar, fonların son 19 ay içinde kaç kez beş yıldızlı rating aldığını gösteriyor.
Farklı fon türlerine göre yıldız ortalaması Aralık ayında şöyle:
Fon Türü Adedi Yıldız Ortalaması

Değişken 52 3.54

Likit 32 3.19

Tahvil/Bono 26 3.08

Karma 1 3.00

Yabancı M.K. 6 2.50
YILLIK B TİPİ
Bir yıldır faaliyette olan 105 B tipi fon arasında 1 tanesi değer yitirmiş (dolar bazında 96 tanesi); 36 tanesi (yüzde 34’ü) TEFE’yi yenemedi. Bu oran ve en iyi ile en kötü fon arasındaki yıllık getiri farkının yüzde 144 olarak gerçekleşmesi fon seçiminin çok dikkatli yapılması gerektiğini ispatlıyor.
2 YILLIK B TİPİ
Son iki yılın şampiyonu yüzde 286.37 (dolar bazında yüzde 44.25) getiri ile yine İş Yatırım Değişken Fonu. B TİPİ FONLAR

B TİPİ FONLAR
	EN İYİ AYLIK GETİRİ	TL	$
1	VAKIF KARMA	5.97%	7.98%
2	KALKINMA DEG.	5.72%	7.72%
3	ALFA DEG.	5.64%	7.63%
4	KOCBANK TAHV/BONO	5.54%	7.53%
5	ATA TAHV/BONO	5.53%	7.53%
6	GLOBAL DEG.	5.45%	7.44%
7	AKBANK DEG.	5.00%	6.99%
8	IKTISAT TAHV/BONO	4.98%	6.96%
9	OYAKBANK DEG.	4.85%	6.83%
10	SUMER DEG.	4.85%	6.83%
	EN İYİ YILLIK GETİRİ	TL	$
1	IS YAT. DEG.	140.77%	11.80%
2	EMLAKBANK LIKIT	127.65%	5.71%
3	KOCBANK LIKIT	122.02%	3.10%
4	ATA LIKIT	118.45%	1.44%
5	YKB YAB. M.K.	117.71%	1.09%
6	DISBANK DEG.	117.62%	1.05%
7	TOPRAK DEG.	117.38%	0.94%
8	TEB DEG.	117.24%	0.87%
9	PAMUKBANK LIKIT	115.41%	0.02%
10	EKINCILER LIKIT	115.08%	-0.12%
	EN İYİ 2 YILLIK GETİRİ	TL	$
1	IS YAT. DEG.	286.37%	44.25%
2	EMLAKBANK LIKIT	261.83%	35.09%
3	TOPRAK DEG.	247.95%	29.90%
4	DENIZBANK LIKIT	245.12%	28.85%
5	ATA LIKIT	243.39%	28.20%
6	DENIZBANK DEG.	238.27%	26.29%
7	EKINCILER DEG.	237.99%	26.18%
8	PAMUKBANK LIKIT	235.98%	25.44%
9	YKY LIKIT	234.08%	24.73%
10	SITEBANK DEG.	232.81%	24.25%
	EN İYİ 3 YILLIK GETİRİ	TL	$
1	DEMIR YAT. DEG.	752.32%	84.24%
2	SUMER DEG.	728.52%	79.10%
3	EMLAKBANK LIKIT	698.30%	72.57%
4	SUMER TAHV/BONO	655.35%	63.28%
5	EKINCILER DEG.	652.97%	62.77%
6	TOPRAK DEG.	621.83%	56.03%
7	SYB DEG.	596.72%	50.61%
8	KOCBANK TAHV/BONO	596.05%	50.46%
9	DENIZBANK LIKIT	588.78%	48.89%
10	YKY LIKIT	574.00%	45.70%

İki yıllık TEFE’yi (yüzde 150.16) yenemeyen fon sayısı 28. Bu rakam 2 yıldır faaliyette olan 90 adet B tipi fonun yüzde 31’i. Öte yandan, dolar mevduatınıza iki yılda toplam yüzde 12 faiz kazandığınızı varsayarsak, dolar mevduat faizi oranını geçen fon sayısı ise 33 (tüm B tipi fonların yüzde 37’si). En iyi fonla en kötü arasındaki fark ise yüzde 277!!! Bu fon seçiminin öyle gelişigüzel yapılmaması gerektiğini gözler önüne sermiyor mu?
3 YILLIK B TİPİ
Son 3 yılın en iyi getiri veren fonu, Demir Yatırım Değişken Fonu oldu.
Üç yıllık performanslarda en iyi ile en kötü arasındaki TL getiri oranı farkı yüzde 655. Dolarınıza 3 yılda toplam yüzde 25 faiz kazandığınızı varsayarsak 3 yıldır faaliyette olan 84 tipi fon arasında 40 tanesinin daha iyi getiri verdiğini görüyoruz (tüm B tipi fonların yüzde 48’i). Üç yıllık performansa bakıldığında B tipi fonlar ortalama yüzde 431 getiri vermişler (devalüasyonun etkisiyle dolar bazında üç yılda sadece yüzde 15).

TÜM FONLAR (A VE B KARIŞIK)
A ve B ayırımı yapmadan tüm fonları aynı kefede tartarsak farklı görüntüler elde ediyoruz. Bir kere aylık bazda riske ayarlı getirilere bakarsak, persembe.com’dan 5 yıldızlı rating alan 10 fonun yedisinin B, üçünün de A tipi olduğunu görüyoruz (Aralık ayı için).
A ve B tipi fonların Aralık ayı ortalamalarına bakıldığında arada A tipi fonların lehine yüzde 9.22’lik bir getiri farkı görülüyor, ve yine bu iki fon türü arasındaki risk farkı da belirgin.
Bir volatilite (ve dolayısıyla risk) ölçümü olan standart sapmalar, A tipinde yüzde 13.61 iken B tipi fonların Aralık ayı standart sapma ortalaması sadece yüzde 5.16 olmuş.
İşte bu getiri, risk (standart sapma ve Sharpe oranı), devamlılık (kaç aydır faaliyette) ve istikrar (kaç aydır ortalamaların üzerinde) unsurlarını ölçüp yatırım fonlarını hem risk hem de getiri bazında ölçerek en ideal bileşimi buluyor.
Sadece getirileri değerlendirirsek, Aralık ayının ilk 100 listesinde hiç B tipi fon yok. Değerlendirmeyi YILLIK yaparsak getiri bazında ilk iki sırayı alan fonun A tipi olduğunu görüyoruz ama ilk 50 arasında da sadece 7 A tipi fon olduğu da dikkatleri çekiyor. 2 YILLIK getirilerde de resim farklı değil; ilk 50 arasında hiç A tipi fon yok. 3 YILLIK değerlendirmede de tablo daha dengeli ama ilk yedi sırayı A tipi fonlar alıyor.
Enflasyon-Getiri ilişkisine bakarsak elimize önemli bir istatistik geçiyor. Tüm fonlar birlikte değerlendirildiğinde, enflasyonu yenemeyenlerin oranı şöyle:

Aralık ayında: %33

1 Yıllık: %59

2 Yıllık: %66
Bırakın alternatif yatırım araçlarını, enflasyonu bile yenemeyen fonların çokluğu yine fon seçimi sürecinin önemini ıspatlıyor.
Yine tüm fonlar birlikte değerlendirildiğinde, belirli zaman dilimlerinde en iyi getiri veren fonla en kötü arasındaki performans farklılıkları da şöyle:

Aylık: % 49

1 Yıllık: %164

2 Yıllık: %325

3 Yıllık: %812
Eğer 1 yıl içinde en iyi fonla en kötü arasındaki fark yüzde 164 gibi akıl almaz bir orana çıkıyorsa fon seçiminin gerçekçi, dürüst ve bilimsel bir rating çalışmasına göre yapılması gerekir.
3 yıllık performanslarda fark yüzde 812!!! Yâni 3 yıl önce Yapı Kredi Yatırım Metal Sektörü (A tipi) fonuna para yatıran yatırımcı, 3 yılın en kötü performans gösteren fonuna (yine A tipi) para yatıran yatırımcıya göre yüzde 812 daha iyi getiri elde etmiş!

SONUÇ
Yukarıdaki istatistikler Türkiye’de faaliyet gösteren yatırım fonlarının aylık, yılbaşından bu yana, yıllık, 2 yıllık ve 3 yıllık panaromasını gösterirken yatırımcıların fon seçiminde son derece dikkatli davranmaları gerektiğini de gözler önüne seriyor.
Dolayısıyla bir yatırım fonuna yatırım yapmadan önce fon hakkında mümkün olduğunca fazla bilgi toplanması gerekir. Bu bilgiler (fonun iç tüzüğü, izahnamesi, mali tabloları, aylık raporları, vs.) fonun kendisinden, kullandığınız aracı kurumdan veya basından alınabilir.
Yatırım fonlarının faydaları arasında profesyoneller tarafından yönetilmeleri, çeşitleme sağlamaları, küçük tasarruflarla sağlanamayacak bir kazanç potansiyeli sunmaları ve optimum zaman ve kaynak kullanımını olası hale getirmeleri bulunur ama aynı diğer yatırım araçları gibi bir risk unsuru da içerirler.
Ülkemizde yatırım fonları sadece getirileri bazında değerlendirilmektedir. Halbuki değerlendirmelere risk unsuru da dahil edilmelidir. Bu tür bir değerlendirme ve gelişmiş ülkelerdekine benzer ratingleri persembe.com’da bulabilirsiniz. Bu sitede tüm fonlar aylık, yılbaşından bu yana, yıllık, 2 yıllık ve 3 yıllık olmak üzere TL ve dolar bazında değerlendirilip herkesin anlayabileceği bir şekilde birden beşe kadar yıldız tahsis edilmek suretiyle riske ayarlı getiri bazında derecelendirilmektedir.
Bu yöntemde yüksek rating alan fonların istikrarlı bir şekilde enflasyon ve endeks getirilerinden daha yüksek getiriler elde ederken arzu edilen risk seviyelerini de aşmadığı görülmektedir. Yöntemin bir diğer sağlam özelliği de yıldız ratinglerinin aydan aya fazla değişmemesi (örneğin geçen ay 5 yıldız alan bir fon bu ay ya 5 yıldızını koruyor ya da en fazla 4 yıldıza düşüyor) ve dolayısıyla bu ratinglere göre seçilen fonların uzun bir süre ratinglerini korumaları sayesinde yatırımcıya orta/uzun vadede istikrarlı yatırım olanağı sağlamasıdır.
persembe.com tarafından devamlı 5 yıldız ratingi alan fonlar, aylık, yılbaşından bu yana, yıllık, 2 yıllık ve 3 yıllık getiri değerlendirmelerinde hep en iyi ilk yüzde 10’un arasına girmektedirler.



		Bankaların kara tahtaları siliniyor • KOBİ’lere 1 milyar dolarlık ‘cansuyu’ • Dolar 5 kuruş eridi, 1,67’ye indi • Markaların korunması tasarısı yasalaştı • Unakıtan: Çok şükür batan banka yok

	NTVMSNBC KULLANICILARININ TOP 10'u

	Bu haberi diğer okuyucularımıza tavsiye eder misiniz? hayır 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 kesinlikle

NTVMSNBC 'ye iyi erisim için
• Microsoft Internet Explorer
• Windows Media Player kullanın