| | | | ILO, gelişmekte olan ülkelerde çalışan 5-14 yaş grubunda 250 milyon çocuk bulunduğunu bildirdi. ILO Uluslararası Eğitim Merkezi’nce hazırlanan ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışan Çocuklar Bölümü tarafından Türkçeye kazandırılan “Çocuk İşçiliği Bilgilendirme Materyali”ne göre, bu çocukların 120 milyonu tam, 130 milyonu da yarım süreli işlerde çalışırken, yaklaşık yüzde 61’i Asya ve Okyanusya, yüzde 32’si Afrika, yüzde 7’si ise Latin Amerika ve Karayipler’de bulunuyor.
Gelişmekte olan 28 ülkede, ekonomik olarak faal çocukların sanayi kollarına dağılımına bakıldığında, çalışan çocukların tarım, avcılık, ormancılık ve balıkçılık sektöründe yoğun olarak çalıştıkları dikkati çekiyor. Çalışan çocukların yüzde 70.4’ü bu sektörde çalışırken, bunu yüzde 8.3 ile imalat sanayii, yine 8.3 ile toptan ve perakende ticaret, restoran ve oteller, yüzde 6.5 ile kamu hizmetleri ve özel hizmetler, yüzde 3.8 ile taşımacılık, depolama ve iletişim, yüzde 1 ile inşaat ve yüzde 0.9 ile de madenler ve taş ocakları izliyor.
TARIMDA ÇALIŞAN ÇOCUKLAR DAHA FAZLA
Dokümanda, gerek sanayileşmiş gerekse gelişmekte olan ülkelerde çocuk işçilerin büyük bölümünün tarım kesiminde çalışmakta olduğu ifade edilerek, kırsal kesimde çalışan çocuk işçi sayısının, kentsel kesimdekinin yaklaşık 2 katı olduğu bildirildi. İmalat sürecinde çocukların çok çeşitli işlerde çalıştığına işaret edilen dokümanda, bu işlerin inşaattan hazır giyim sektörüne, halı dokumacılığından futbol topu yapımına ve değerli taşların cilalanmasına kadar pek çok alana yayıldığı ifade edildi.
EV İŞLERİNDE ÇALIŞTIRILANLAR
Dokümanda, çocukların ev işlerinde çalıştırılmalarının, gelişmekte olan ülkelerin çoğunda görülen yaygın bir uygulama olduğu kaydedilerek, bu tür işlerde çalışan çocukların çoğunluğunu, son derece yoksul ailelerin çocuklarının oluşturduğu belirtildi. Bu işin, geleneksel işgücü piyasası denetim mekanizmaları dışında kalan, bir tür “saklı iş” olduğu ifade edilen dokümanda, bu nedenle bu şekilde çalışan çocukların sayısının bilinmediği bildirildi. Afrika, Latin Amerika ve Asya’nın birçok ülkesinde, küçük ölçekli madenlerde çalışan çocuklara rastlanıldığına işaret edilen materyalde, bu çocukların genellikle aile büyükleriyle birlikte çalışmakta oldukları kaydedildi.
MADENLERDEKİ ÇOCUKLAR
Ayrıca, madenciliğin tehlikelerle dolu bir iş olduğuna işaret edilerek, madenlerde çalışmanın, çocuk işçiliğinin ortadan kaldırılması öncelikle hedeflenen biçimlerinden biri olduğu vurgulandı. Oteller, hizmetler ve turizm sektörlerinde çalışan çocukların çok değişik işlerde istihdam edildikleri anlatılan dokümanda, turizm sektöründe çocuk işçi çalıştırılmasının, genellikle çocukların cinsel sömürüsüyle ilişkili olduğu belirtildi. Dokümanda, “enformel ya da örgütsüz sektör” olarak adlandırılan işlerde çalışan çocukların kendi başlarına, herhangi bir araç ya da donanım, belirli bir çalışma mekanı olmaksızın çalıştıkları ifade edilerek, bu kesimde çalışan çocuklar arasında durumları en belirgin olanların, sokak çocukları olduğu vurgulandı.
AVRUPA ÇOCUK VAKFI’NIN RAPORU
Öte yandan Avrupa Çocuk Vakfı tarafından hazırlanan, Doğu Avrupa ve dağılan Sovyet Cumhuriyetleri’ndeki azınlıkların durumlarına dikkat çeken rapor, bölgedeki ırklararası tansiyonun, gelecekte yaşanabilecek felaketlere işaret ettiğini bildirdi. Dr. Richard Carter’ın geçen yıl yazdığı aynı konudaki “Sessiz Kriz” adlı araştırmanın devamı niteliğinde olan bu yılki rapor, “Eşitliklerin Geliştirilmesi ve Önyargıların Yenilmesi” başlığını taşıyor.
Bölgedeki azınlık 70 milyon kişiden 20 milyon çocuğun ırk ayrımcılığının acılarını en ağır hisseden kesimi oluşturduklarına dikkat çeken raporda, şartların bölgedeki bütün azınlıklar için ağır olduğu vurgulanıyor. Bugün yaşananların bölgede ileride yaşanabilecek felaketlerin de işareti olduğu kaydedilen raporda, yaz aylarında Kuzey İngiltere’de yaşanan ırk çatışmalarına da atıfta bulunuluyor. Raporda, “bu çatışmalar da azınlıkların uçlara itilmesinin, ırklararasındaki tansiyon ve huzursuzluğa yol açtığını kanıtlamıştır” deniliyor.
ROMANLARIN DURUMU
Avrupa Çocuk Vakfı, hazırlanan rapor ışığında, başta ilgili ülkelerin hükümetleri olmak üzere bütün sivil toplum kuruluşlarını da bölgedeki azınlıklar ve özellikle azınlıktan çocuklar için çaba harcamaya çağırdı. Doğu Avrupa’daki en yaygın azınlığın Romanlar adı verilen çingeneler olduğu belirtilen raporda, sayıları 5-6 milyon olarak bilinen, ancak gerçekte daha çok oldukları tahmin edilen çingenelerin en kötü durumdaki azınlık olduğu ifade edildi.
Raporda, Romanya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Makedonya gibi ülkelerde bu grup üzerindeki taciz, baskı ve kötü muamelelerin sürdüğü belirtildi. Polisin de bu gruba yönelik tacizleri görmezden geldiği kaydedilen raporda, “hatta çoğu kez olayın kurbanları durumunda olan Romanlar ceza görüyor” denildi.
| |
Seks sektöründe çalıştırılan çocuklar
Kriz, kadınları bu sefer daha çok vurdu
