| | | | Gümrük tarifelerinin genel seviyesi yüzde 15.3’ten yüzde 12’ye indirilirken, bu oran sanayi mallarında ortalama yüzde 11.6, tarımsal ürünlerde yüzde 15.8 ve su ürünlerinde ise yüzde 14.3 olacak.
ÇİN’İN VERDİĞİ TAVİZLER
Çin’in , DTÖ’ye giriş anlaşması kapsamında, mal ve hizmetlerde pazara giriş ile telif ve patent hakları gibi konularda vermiş olduğu başlıca tavizler şunlardır:
 DTÖ üyesi tüm ülkelere eşit muamele sağlanacaktır. Tüm yabancı kişi ve kuruluşlar ticaret hakları açısından eşit olacak.
İç pazar ve ihracat için üretilen ürünler için iki fiyat uygulaması ve diğer ayrımcı uygulamalar kaldırılacak.
Üç yıl içerisinde tüm işletmeler çok kısıtlı sınırlamalar dışında tüm ürünlerin ithalat ve ihracatını ve iç ticaretini yapabilecek.
Bazı madenler, tütün, tahıllar ve akaryakıt gibi belirli ürünlerde devlet tekeli devam ederken hali hazırda yabancılara kapalı olan diğer alanlar açılacak.
Patent ve telif hakları açısından üyeliğe geçiş ile birlikte TRIPS anlaşması uygulanmaya başlandı.
Üyeliği takip eden ilk 12 yıl içerisinde Çin menşeli ürünlerin DTÖ üyesi ülkelerden herhangi birinin iç pazarına zarar vermesi veya zarar verme tehlikesi doğurması durumunda özel geçiş dönemi koruma tedbirleri ilgili ülkelerce uygulanabilecek.
Gümrük tarifeleri belirli bir takvime göre azaltılacak. İndirimlerin büyük bir bölümü, 2004’e kadar, diğerleri ise 2010’a kadar yapılacak olup, tüm tavizlerin tamamlanmasından sonra tarım ürünlerinde ortalama vergi yüzde 15’e, sanayi ürünlerinde ise yüzde 8.9’a düşecek.
Çin tarım ürünlerine ihracat sübvansiyonu vermeyecek. Diğer sübvansiyonlarda ürün değerinin yüzde 8.5’ini geçmeyecek.
Tekstil sektöründe 31.12.2004 tarihinde tüm DTÖ üyesi ülkelerin kotaları kaldırmaları ile beraber Çin’de uygulanan kotalar da kaldırılacak ancak, 2008’e kadar DTÖ üyesi ülkelerde Çin menşeli ürünlerin zarara neden olması durumunda özel önlemler uygulanabilecek.
Servis ticaretinde verilen tavizlerin en önemlileri, telekom, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde bulunuyor.
Telekom hizmetlerinde, üyeliği takiben yabancı servis sağlayıcı firmalar Çin firmaları ile ortak yatırım yapabilecekler. Ancak yabancı hisseleri yüzde 25’i geçmeyecek. Üyeliği takiben ilk yıl içerisinde bu oran yüzde 35’e çıkartılacak ve servis verilebilecek şehir sayısı arttırılacak. Dördüncü yıl içerisinde yabancı sermaye payı yüzde 49’a çıkabilecek ve beşinci yıl içerisinde servis alanlarını sınırlayan tüm coğrafi sınırlamalar kaldırılacak.
Bankacılık hizmetlerinde, üyeliğin ilk yıllarında yabancı finans kuruluşları müşteri kısıtlaması olmaksızın döviz ile işlem yapabilecekler. İkinci yıl içerisinde yabancı kuruluşlar Çin kurumlarına Çin parası yuan ile de işlem yapabilecekler. Beşinci yıl içerisinde yabancı bankalar Çin vatandaşlarına gerek döviz gerekse yuan servisi verebilecekler.
Sigortacılık hizmetlerinde, hayat sigortası dışındaki sigorta çeşitlerinde yüzde 51’e varan yabancı hisseli ortaklık kurulabilecek. Üyelikten iki yıl sonra yabancılar yüzde 100 hisseye sahip olabilecekler. Yabancı hayat sigortası şirketleri üyeliğe geçiş ile birlikte yüzde 50 hisseli ortaklıklar kurabilirler. Büyük finansal riskler, reesürans ve navlun sigortalarında üyelikle birlikte yüzde 50 ortaklık kurulabilecek, üçüncü yıl içerisinde yüzde 51, beşinci yıl içerisinde yüzde 100 yabancı sermaye olabilecek.
Turizm, eğlence ve taşımacılık hizmetlerinde üyeliği takip eden üç ila beşinci yıllar arasında yüzde 100 yabancı sermayeli firmaların kurulmasına izin verilecek. | |
Çin, resmen DTÖ üyesi
Bankaların kara tahtaları siliniyor
