| | | | Bir şeyin sorun olarak tanımlanabilmesi için amacın belirlenmiş olması önemlidir. Eğer arabası olmayan bir kişi araba sahibi olmak istiyorsa, bir sorunu var demektir. Ama eğer istemiyorsa, ortada böyle bir sorun da yoktur.
 İdil Akidil’in diğer yazıları
Bir organizasyonda da çalışanların ya da yöneticilerin amaçları benzer değilse, bazılarının sorun olarak tanımladığı şeyler, diğerlerine göre olmayabilir. Genelde çatışmalar da buradan çıkar. Örneğin bir şirketin satış departmanının hedefi daima daha çok satmaksa, ancak üretim departmanı önceden belirlenmiş hedeflerine uyuyorsa ama yine de siparişlerin tümüne yetişemiyorsa, bu iki departmanın sorun tanımı farklı olacaktır. Problemi çözmek için yola çıkanlar, öncelikle tarafların amaçlarını netleştirmelidir.
Lise öğreniminin sonuna dek çoğunlukla nasıl düşünmeyi değil neyi düşünmeyi öğrenen bir grup olarak, sorun çözmede daha da zorlanıyoruz doğal olarak... Çoğumuz üniversite yıllarında yeni yeni problem çözüm yöntemleri geliştirmeye çalıştı...
Tınaz Titiz, “Hiçbir madde yok olmaz, yoktan da var olmaz, ancak şekil değiştirir” yasasını sorunlara uygulamış. Sorun Kimyasının Temel Kanunlarını da şöyle sıralamış:
Kanun 1. Sorunlar yoktan var edilebilir. Her akılsızca davranış en az bir sorun üretir.
Kanun 2. Hiç bir sorun onu meydana getiren nedenler ortadan kaldırılmadıkça çözülemez, ancak şekil değiştirir. Nedenleri yok etmeye dayalı olmayan her çözüm girişimi yeni sorunların üremesine yol açar.
Kanun 3. Bir sorun çözülmediği sürece doğurma ve başka sorunlarla birleşme yoluyla çoğalma eğilimindedir.
Toyota, problem çözümü eğitimlerinde çalışanlarına 5 kez “Niye?” diye sormasını söyüyormuş. Sebep-sonuç ilişkisi ile düşünmeyi destekliyorlar. Çalışanlar “Niye?” diye sorarak nedene ulaşıyor, soruyu tekrarlayarak da derinlere iniyorlarmış. Genel anlamda da Çok basitçe problem çözümü altı adımda tanımlanıyor: 1. Amaçları / Zorlukları tespit et. 2. Temel sorunu bul 3.Temel soruna çözüm önerileri geliştir. 4. Çözüm önerilerini değerlendirebilmek için kriterler belirle 5. Değerlendir 6. Aksiyon planı yap.
Büyük başarı öyküleri, sorunları belirleyerek çözenlere aitmiş... Sizin -herkesin gördüğü - nilüferleriniz var mı?
Pratik: Tınaz Titiz’in Sorun Kimyası adlı makalenin tamamı http://www.beyaznokta.org.tr/gocek1.htm adresinde. Aynı adreste çeşitli problem çözümü tekniklerini bulabilirsiniz.
Problem Çözme Algoritması http://kemik.freeyellow.com/algoritma.htm :
http://www.mindtools.com/page2.html adresinde Beyin Fırtınası, SWOT analizi gibi çeşitli problem çözme teknikleri tanıtılıyor.
| |
