|
![]()
![]() | ![]() ![]() | ![]() | ![]() | |||||||||||||||||||||||||
|
3 Aralık Geçtiğimiz Şubat ayının ortalarında İngiltereye resmi ziyarette bulunan Türk Jandarma ekibine dair Londradan yapılan açıklamada gündemlerinin kaçakçılıkla mücadele üzerine bilgi alış verişinden ibaret olduğu söyleniyordu. Doğru ya da yanlış, bu açıklama bir çok çevre tarafından yeterli bulundu. Derken patlak veren bir seri kriz çerçevesinde konu fazla üstünde durulmadan geçiştirildi. Türkiyenin uyuşturucu ve insan ticaretindeki stratejik konumu uzun süredir biliniyordu. Son birkaç ayda ülke çapında yürütülen operasyonlar sonucu ele geçirilen yasadışı maddelerin toplam değeri milyonlarca doları bulurken Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George W. Bushun geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklama Türkiyenin uyuşturucu trafiğindeki stratejik önemini bir kez daha gündeme getiriyordu. |
![]() ![]() |
![]() |
|||||||
|
|||||||
![]() |
Tüm bu gelişmeler ışığında sizleri Türkiye gümrüklerinden geçip Batı pazarlarında alıcılarını bulan, sadece ülkemiz sınırları içerisinde ele geçirildiği kadarıyla miktarı senede yüzbinlerce tonu bulan uyuşturucu trafiğinin başlangıç ve bitiş noktalarındaki arz/talep denklemlerinde bir yolculuğa çıkarmayı uygun gördük. 3 bölümlük yazı dizimizin ilk bölümünde yolculuğumuza Laosdan başlayıp toz/para karma trafiğini İngiltereye, hatta Atlantik Okyanusunu geçip Manhattanda bir apartman dairesine kadar izlemeye karar verdik.![]() ![]() ![]() ALTIN ÜÇGEN Tayland, Laos ve Myanmar: Eroinin baş hammaddesi olan opium çiçeğinin yetiştirildiği Mekong kıyıları. Altın üçgen; ya da eroin üretiminde kullanılan yan ürünler, ve baş hammadde opium trafiğinin çıkış noktasını oluşturan 3 ülkenin kesiştiği verimli topraklar. |
||||
![]() Lao PDR (Lao Halkı Demokratik Cumhuriyeti) kısa adıyla Laos, sık ormanlarında komünist hükümete muhalif, serbest marketlere uzak insan topluluklarının yaşam savaşında opium tohumunu toprakla tanıştırdıkları ve satışın Batı marketlerinde tutunması ile birlikte artan bir sıklıkla üretimini devam ettirdikleri kilit ülkelerden birisi. Opium çiçeğinin Laos ormanlarına tanışıklığı Fransızların bölgeyi kontrol ettikleri döneme rastlıyor. Daha sonra CIAin bölgede yürüttüğü gizli savaş sürecinde opium üretimini tekeline alması ile Batıya uzayan ticaretin kolları Avrupa sınırlarını aşıp Amerikaya kadar ulaşıyor. Muhalif Hmong kabilelerine opium hasatları karşılığını helikopterlerden attıkları pirinçle ödeyen Amerikan GIlarına her ne kadar bugün bu dağlık arazinin sık ormanlarında rastlamasanız da, hasat bir zamanların en azılı üreticilerinden olan Laosda zaman içerisinde sessizce, yer yer azalarak devam ediyor. Opium üretimi gerçekten de son yıllarda Laosda bir hayli azalmış durumda. Laosun 1998 Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun uluslararası uyuşturucu trafiği özel oturumunda işbirliği deklerasyonuna imza atan 185 üye ülkenin arasında bulunması, hükümetin bu konuya verdiği öneme dikkat çekiyor. Aradan geçen 2.5 sene zarfında, Güneydoğu Asyanın bir zamanların en verimli üreticilerinden Laos, şimdi sıralamada üçüncü yeri almakla yetiniyor. Peki ya bölgedeki toplam üretim? Onda pek fazla değişme yok; Laosun karşılayamadığı talep Myanmara kaymış durumda. Son verilerde Myanmar dünya opium üretimi yarışını ikinci sırada, Afganistanla neredeyse başabaş bitiriyor. Ya bölgedeki trafik? Onda da bir azalma yok. Mekong nehri sularını geride bırakan tüccarlar, mallarını Andaman denizine taşımaya devam ediyorlar. Şubat ayında Tayland sularında seyreden 2 balıkçı teknesinde gerçekleştirilen bir operasyon sonrası yapılan açıklamada, 23.3 milyon dolar değerinde 100 kg eroin ve 4 milyondan fazla methamphetamin tableti ele geçirildiği duyuruluyor. Bu her ne kadar bölgede son zamanlarda yapılan operasyonlarda ele geçirilen en yüksek miktar olsa da yakalananlar ne ilk, ne de son. Ele geçirilenler 10 sene öncesinden bugüne ticareti yapanların taşıma riskleri konusunda bir kaç şeyi öğrendiğini gösteriyor. 1988 yılında Kuzey Burmalı uyuşturucu kralı Khun Saya ait olduğu açıklanan ve New Yorka gitmek üzere Bangoktan yüklemesi yapılmış halde ele geçirilen 1 ton eroin, tek bir baskında yakalanan en büyük miktarı oluşturuyordu. Bu kadar büyük bir miktarın tek operasyonda ele geçirilmesi bütün yumurtalarını aynı sepete koyan tüccarların hem yakalanma risklerini hem de yakalanma sonucu zararlarını artırdığı için günümüz trafiğinde düşük miktarlı ama sürekli bir hareketlilik söz konusu. Bu arada Banghok hükümeti bir yandan geleneksel karayolundan yeni yeni deniz yoluna geçen kaçakçıları yakalamaya, bir yandan da Yangondaki (eski Rangoon) askeri rejimin desteğiyle methamphetamine üretimini yürüten militan azınlıkları suçlamaya devam ediyor. Tayland başbakanı Thaksin Shinawatranın uyuşturucu trafiğini kökten çözümleme yönündeki kararlılığının bir çok kişinin rahatını kaçırdığı bir gerçek. 3 Martta Chiang Raide üst düzey hükümet görevlileri ile yapılacak toplantı için Banghok havaalanından ayrılmadan bir kaç dakika önce meydana gelen patlamada Shinawatranın uçağı enkaz haline gelirken başbakan ve 148 kişiden oluşan heyeti ufak bir gecikme sayesinde şans eseri kurtuluyorlar. Olayın failleri bulunamazken Shinawatra, 10 Marta ertelenen toplantıda yaptığı açıklamada Taylandın uyuşturucu traifiği ile savaşında yeni stratejiler geliştirmesi gerektiğine dikkat çekerken şunları söylüyor, uyuşturucu trafiği ile mücadeleyi ülkemizin asıl misyonu ve bir savaş olarak görmeliyiz. EROİNİN ANATOMİSİ Birleşmiş Milletlerin yayınladığı yıllık uyuşturucu raporuna hazırladığı sunuşta, Uyuşturucu Denetimi ve Suç Önleme Bölümü (UN ODCCP) Başkanı Pino Arlacchi uyuşturucu trafiğinin metastasını şöyle açıklıyor, uluslararası politikadaki savaş problemi bir devlet yönetimi ve devlet yenilgisi problemi haline gelmiştir. Arlacchinin sözlerinin devamına kulak verelim: Başarısızlığa uğramış ya da uğramakta olan devletlerin meydana çıkması da yasadışı grupların oluşmasına imkan sağlar. Artan suç oranının arka planında, devlet mekanizmalarında ortaya çıkmaya başlayan yolsuzluklar giderek kanunların işleyişini engelleyecektir. Bir kez bu düzen yerleşince geri plandaki yasadışı suç örgütlerinin çıkarları düzgün işleyen bir devlet mekanizmasının tekrar kurulmasını engellemek yönünde olacaktır... Ve devlet mekanizmasi bir kez çökerse tekrar inşası uzun, zor ve yüksek maliyetli bir süreçtir; hem enstitüler oluşturmak, hem de daha önceleri çatışan gruplar arasında tekrar güven ortamı sağlamak açısından. Uyuşturucu trafiğinin en yoğun olduğu Avrasya ülkelerindeki devlet mekanizmalarını karşılaştırdığımızda kaçakcılık işinde kilit rol oynayan devletlerin Arlacchinin bize sunduğu örnekleme tanımın evrelerinden birisinde olduğunu görüyoruz: Myanmarda eklektik bir askeri rejim; Afghanistanda çökmüş bir devlet yapısı; İranda yeniden yapılanma sancıları yaşayan bir sistem; temizliğe biraz geç de olsa başlayan, ve yüzeyi kazıdıkça hiç de hoş manzaralarla karşılaşmayan bir Türkiye. Bütün bu tanımlamaları bir kenara bıraksak bile karşımıza çıkan ve hiç şaşmayan dinamik, Altın Üçgen ülkeleri, Orta Doğu ve Afganistan kırsalında köylünün ayağına kadar gelen bir hizmet: aracılar sayesinde, dolar bazında uluslararası marketlere açılma şansı. YENİ MARKETLER, DEĞİŞEN TRENDLER Arz ve talep. Talep oldukça özellikle gelişme sancıları ile kıvranan ülkelerde üretim son hızıyla devam eder. Ve tüketiciye erişim bir çok uluslararası kontrol boşluğundan yararlanarak kesintisiz sağlanır. Doğu Manhattanda, nehir kıyısında, daha çok Birleşmiş Milletler üst düzey bürokratlarının tercih ettiği bir apartmandayız. İçinde bulunduğumuz daire oldukça geniş, manzara ise bu sıkışık şehirde pek de bulamayacağınız tarzdan. Konumuz masanın üzerinde duran şişkin bir zarf. Ev sahibimiz, ona Natalie diyelim, bize zarfın içindekilerden bahsediyor, Nepal mariujanası, diyor, en iyilerinden. |
||||
![]() Dünya uyuşturucu trafiğinde en önemli, ve uluslararası kontrol bünyelerini en çok zorlayan faktör, yasal olan bir maddenin ne noktada ya da hangi miktarda yasadışı olduğuna karar vermektir. Hemen bir hatırlatma yapalım. Uyuşturucu olarak genelleyebileceğimiz maddeler çoğunlukla hammadde halinde yakın mesafelerdeki tüketici gruplarına sunulurlar. Bazıları ülke çıkışında henüz kimyasal işleme tabi tutulmamışlardır (Opium tohumları, ya da cannabis yaprağı gibi) bazıları ise üretim esnasında kullanılan, aslında yasal yollardan bulunabilen/ticareti yapılabilen kimyasallardır. Uluslararası uyuşturucu trafiğinde yasal taşıma şirketleri tarafından gümrüklerden geçerek en çok yol katedenler işte bu katkı maddeleridir. |
||||
![]() UYUŞTURUCULAR VE KALKINMA ATS, eroin, ice, crack, kokain, ot... Adı ne olursa olsun yasadışı üretimi yapılan maddeler için Birleşmiş Milletlerin savı: eğer bir bölgenin gelişimini engelliyorsa, halkını giderek artan bir bağımlılığa, yoksulluğa, iç kargaşaya, dış kontrollere maruz bırakıyorsa, bireyin güvenliği ve ülkenin kalkınması için bu market yok edilmelidir. Büyük gelirleri olan ve devlet mekanizmasını içten fethetmiş bir üretim/dağıtım zincirini halkı daha fazla yoksulluğa itmeden ya da iç kaosu körüklemeden ortadan kaldırabilmek için de gereken şey ya da uyuşturucu ile savaşımda önemli yollar kateden bir çok organizasyon ve sivil toplum kuruluşunun da öngördüğü gibi üreticilere alternatif sunulması, bağımlıların tedavi edilmesi, uyuşturucu kullanımı sonucu yayılan salgınların (HIV, Sifilis vs.) kontrol altına alınmasıdır, ve tüm bunlar için de para, sağlam bir polis gücü, ve ondan da daha sağlam bir devlet yapısı gereklidir. Ama zaten bu metaforik ülke Arlacchinin yazının başında bahsettiğimiz teorisi ışığında bugünkü durumuna çökmüş devlet mekanizmasi yüzünden gelmemiş midir? YARIN: ABDNİN ARKA BAHÇESİ: GÜNEY AMERİKA | ||||
![]() |
|
![]() |
|||||||||||||||
![]() ![]() ![]() |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||
![]() |