 |
|
|||||
 |   |  |  | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
  |
  Enerji Bakanı: Bu yıl kısıtlama yok Çakan: Termik santrallere 1 milyar $ gerekli |
|||
|
|||
 |
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
| Bakan Çakan, enerji sektörünü bırakmanın sözkonusu olmadığını belirterek, şöyle konuştu: “Eğer biz bu problemi yarın termik santralın işletme hakkı devrini, 29 yap-işlet-devret projesini ve dağıtım işletme hakları projesini askıda bırakırsak, özelleştirilecek mi özelleştirilmeyecek mi bu işlerin neticesi ne olacak düşüncesiyle yapmamız gereken yatırımları yapamamanın ileride çok büyük sıkıntısı olacaktır. İşletme hakkı devredilecek Yatağan, Yeniköy, Kemerköy, Tunçbilek, Kangal, Aliağa, Seyitömer, Afşin, Elbistan ve Çatalağzı termik santralların işletme hakkı ile ilgili devredelim mi devretmeyelim mi, ama kesin bir yargıya varmak lazım. Bu santralların rehabilitasyonu eğer devredemezsek biz yapalım. Aksi takdirde 27 bin megavat bizim kurulu gücümüz var ve 2000 yılında 127-128 kilovatsaat enerji tüketimi söz konusu. Şu anda geçen yıl hidroelektrik santrallardan aldığımız 31,5 milyar kilovatsaate karşılık 19,5 milyar kilovatsaat enerji üretebileceğimizi zannediyorum. Hidroelektrik santrallarden 12 milyar kilovatsaat eksi üretim yapacağımıza, ülkemiz bu yıl eksi 2 olmasına rağmen yedek gücümüz olmayıp ve termik santrallarının bakımının yapamadığımız takdirde Türkiye’de kısa sürede enerji kısıtlamasına gidebiliriz. Şu anda enerji kısıtlaması söz konusu değil. Termik santrallarını tam kapasiteye yakın biçimde çalıştırma mücadelesini geldiğim günden itibaren veriyorum.” ENERJİ KISITLAMASI “3-5 saat enerji kısıtlamasına gidelim dediğimiz zaman, ülkemizde ekonomiyi çökertiriz. Mutlaka Türkiye’de yedek gücü elde tutmak mecburiyetindeyiz” diyen Çakan, enerjinin, Türkiye’nin en temel taşı olduğunu vurgulayarak, şöyle devam etti: “Kıymetini bilmediğimiz ama yokluğunda çok sıkıntılar çektiğimiz enerji konusunu bakanlığım olarak ülkemizin geleceği ile ilgili tedbirleri alarak çalışmalarımızı sürdürmek zorundayız. Bakan Derviş ve Maliye Bakanı ile pazartesi günü bir araya geldiğimiz zaman görüşeceğimiz konuların başlangıcında Yatağan, Yeniköy-Kemerköy, Tunçbilek, Kangal, Aliağa, Seyitömer, Akşin, Elbistan ve Çatalağzı santrallarının işletme hakkının devri konusunu görüşeceğiz.” DAĞITIM ŞEBEKELERİNİN DEVRİ Bakan Çakan, dağıtım şebekelerinin işletme hakkı devri konusunda da şunları söyledi: “Bunun içinde 5 bölge var masaya yatırılacak. Samsun, Ordu, Sinop, Elazığ, Malatya Tunceli, Bingöl, Kahramanmaraş, Adıyaman, Şanlıurfa, Zonguldak, Çankırı, Bartın ve Karabük. Özel hukuka göre uygulama sözleşmeleri imzalanan dağıtım bölgeleri işletme hakkı devirleri var. Bunu da masaya yatırma ve bu konuyu da çözebilme mücadelesi vereceğiz. Bunlar da Aydın, Denizli, Muğla, Kocaeli, Gebze, Sakarya, Bolu, Kırşehir, Nevşehir, Niğde, Aksaray, Yozgat, Sivas, Tokat, Ankara ve Kırıkkale. İşletme hakkı devri, dağıtım işletme hakkı devri, yap-işlet-devret projelerini masaya yatıracağız. 1379 megavatlık 29 yap-işlet-devret projesi var. Bu da yaklaşık 6-7 milyar kilovatsaate tekamül ediyor. Bugüç önemli. Fakat ülkemizin ihtiyacını gelecekte karşılayacak güç değil. Bu nedenle yap-işlet-devret modelini biraz daha genişletebilme ve enerji piyasası kurulu oluştukdan sonra tabii ki kurulun vereceği karar doğrultusunda bu projelerin daha fazla gerek gelişmesi ve kısa sürede ele alınmasına kurul değinecektir. 27 bin megavat kurulu gücümüzde 1300 megavat çok önemli olmamakla birlikte tabii ki bunun yaklaşık 27’de biri.” TERMİK SANTRALLARIN DEVRİ Çakan, termik santrallarının işletme hakkının devredildiği zaman 1 milyar 75 milyon dolar Hazine’ye para yatacağını belirterek, “Devretmediğimiz takdirde bu santrallarının rehabilitasyonu ile ilgili 1.2 milyar dolar yatırım yapılmak mecburiyeti var. Aksi takdirde ekonomik ömrünü tamamen doldurmuş santrallarımıza yeni yatırım yapmazsak şu anda aldığımız üretimi almamız mümkün değil” dedi. Ayrıca dağıtım işletme haklarıyla ilgili devir işlemleri gerçekleştiğinde ilk etapda 400 milyon dolar, iki yıl içinde de yarısı peşin olmak üzere yine kademeli olarak 400- 450 milyon civarında olmak üzere toplam 800 milyon dolar yine Hazine’nin ücret almasının söz konusu olduğunu anlatan Çakan, kayıp kaçak oranları ile ilgili de şu bilgileri verdi: “Kayıp-kaçak oranları Bilecik’te yüzde 6 ve Diyarbakır’da yüzde 67. Bir puan kayıp-kaçak düşürüldüğünde 500 trilyonluk bir karlılık olacak ve 5 puan düşürüldüğünde de 2,5 katrilyonluk bir tasarruf söz konusu. Bu kayıp-kaçak oranını düşürmek konusunda hassasiyetle davranıyoruz. Çünkü arkadaşlarım imzalarıyla taahhüt verdiler. Bunun gerçekleşmesi durumunda enerji üretiminde ve tüketiminde parasal olarak girdi sağlanacağını düşünüyorum. Yarın ki görüşmelerimiz arasında TEAŞ, TEDAŞ VE BOTAŞ’ın birbirlerine olan borçları ile sermaye artırımlarını da gündeme getireceğiz. 31 EKİM’E DEK HALLEDİLMELİ Çakan, “Enerji ile ilgili konular 31 Ekim’e kadar halledilmezse ne olur” şeklindeki bir soruya karşılık, şunları söyledi: “Meclisle ilgili kanunlaşması gereken konuların tamamını halletmişiz. Yani yeni bir tasarı hazırlayarak Meclis’te sürenin uzatılması ve konuların çözümü ile ilgili yeni bir kanun çıkarılmasını şu anda önermiyoruz. 31 Ekim’den önce bu konuların mutlaka çözüleceğine inanıyorum. Devlet Bakanı Kemal Derviş ile de yaptığımız toplantıda karar birliğine vardık. 15-20 gün içinde bu konuları karara bağlamamız gerekiyor.” Enerji üretiminin giderek düştüğünü vurgulayan Çakan, 10 gün içerisinde enerji politikaları, projeleri hakkında Bakanlar Kurulu’na bir brifing vermeyi düşündüğünü söyledi. Bir gazetecinin, Dünya Bankası’nın yap-işlet-devret projelerinde varlık satışı önerisini hatırlatması üzerine Bakan Çakan, “Dünya bankası varlık satışını arzu ediyor. O kararla ilgili olarak hem artısına hem eksisine bakacağız. Görüşlerimizde ortaya koyacağız” dedi. Termik santrallere rehabilitasyonu için 1.2 milyar dolar kaynak gerektiğinin hatırlatılması üzerine de, Çakan, şunları kaydetti: “Büyük sıkıntı orada. Kemal Derviş’e bütün konuların tamamını anlattım. Türkiye’nin enerji politikalarını askıda bırakamayız, Türkiye’yi enerjisiz bırakamayız. Alınması gereken tedbirlerin bir an önce alınmasını açıkça ifade ettik. Firmalara işletme hakkı devri yaptığımız zaman Hazine’ye 1 milyar 75 milyon dolar girdi sağlanacak. Öte yandan santrallerin rehabilitasyonu için 1.2 milyon dolar para harcanması gerekiyor. Önümüzde devir işlemlerinin gerçekleşebilmesi için bazı problemler var. Toplantıda onlarla ilgili konuları da görüşeceğiz. Kendi aramızda bir karara vardığımızda firmaların görüşlerini de alacağız.” KAÇAK ORANI YÜZDE 21.6 Enerjide kayıp kaçak oranının yüzde 21.6 olduğunu hatırlatan Çakan, bu oranın bir puan düşürülmesi halinde 500 trilyon liralık bir kazanç sağlanacağına dikkat çekti. Çakan, Tedaş’ın müesseselere ve bağlı ortaklıklarda görevli bürokratlara kayıp kaçağın düşürülmesi konusunda uyarıda bulunduğunu belirterek, “Başarılı olan arkadaşları ödüllendireceğiz. Başarılı olmayanları bu göreve değil başka bir göreve vereceğimizi söyledim” dedi. Enerji Bakanı Çakan, belediyelerin elektrik borçlarının taksitlendirilmesine ilişkin olarak şunları söyledi: “Belediyelerin elektrik borçlarını muallakta bırakmamız söz konusu değil. Belediyelere bir ödeme planı hazırlanacak. Belirlenen süre içerisinde borçlar mutlaka ödenecektir. Aksi taktirde Teaş, Tedaş ve Botaş’ın ayakta durması mümkün değil. 1 katrilyon 200 trilyon lira alacağımız var. Bu borç giderek artıyor, faizleri katlanarak artıyor. Elektrik borçlarını ödeyenler rahatlamış olacak.” Suçlu olanın hukuk devletinde mutlaka cezasını çekeceğini belirten Çakan, mahkemede yapılan yargılama sonucu adaletin tecelli edeceğine inandığını ifade etti. Çakan, göreve geldiğinde yayınladığı genelge ile bu konudaki görüşlerini ifade ettiğini söyledi. Çakan, 130 bin kişinin çalıştığı bakanlığında 3-10 kişinin suç işlemesinin bütün bürokratlarda imza atmada çekingenlik ortaya çıkardığını vurgulayarak, bu durumda devletin işlemesinin ve hizmet yürütmenin mümkün olamayacağını ifade etti. Çakan, “Doğru iş yapan bürokratlarla ilgili amil olarak bizler veya yetkili kurullar güven vermediği taktirde o zaman memura iş yaptırma söz konusu değil” diye konuştu. Zeki Çakan, bir gazetecinin, Tedaş, Teaş ve Botaş’ın birbirine olan borçlarında mahsuplaşmaya gidip gitmeyecekleri şeklindeki bir sorusuna karşılık, “Mahsuplaşma pek olmuyor. Herkes kendi hesabını kendisi verecek” yanıtını verdi. KAYIPLAR DERHAL DÜŞÜRÜLMELİ Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Zeki Çakan, kayıp kaçak oranlarının 1 puan düşürülmesi halinde 500 trilyon kazanç sağlanacağını söyledi. Çakan, bakanlığı ile ilgili incelemelerde bulunmak üzere geldiği Zonguldak’ta gazetecilerin sorularını yanıtladı. Türkiye’nin, enerji konusunda, geleceğe dönük hazırlıksız yakalanma ve elektriksiz kalma tehlikelerinin ortaya çıktığını ifade eden Çakan, şunları kaydetti: “Varsayımlar üzerine hareket edemeyiz. Türkiye’nin elektrik politikalarını netleştirmek... Olursa olur, olmazsa olmaz diyemeyiz ki... Her halükarda enerjimizi garanti altına alma mecburiyetindeyiz. Şu anda, termik santraller için 1.2 milyar dolar rehabilitasyon kaynağı lazım. O zaman rehabilitasyonu başlatmalıyız. Hazine, işletme hakkı devrinde 1 milyar 75 milyon dolar para alacak, 8 milyon dolar dadağıtım işletme haklarından para alacak. Bunlar olmadığı taktirde, o zaman devlet olarak biz karşılayacağız.” GARANTİ OLMADAN YAPACAKLAR DA VAR Dağıtım işletme haklarını Hazine garantisi olmadan yapacak işletmelerin bulunduğunu ifade eden Çakan, şöyle devam etti: “Hazine garantisi almadan bu işlere girmek isteyenler de var. Bu firmaları teker teker çağıracağım. Sen dağıtım işletme hakkını istiyorsan sana hemen garanti veremeyiz. Ama sen, kayıp kaçak oranlarını yıllara göre düşürürsen, dolayısıyla bu konuyla ilgili şartlar gereği KDV oranının yüzde 1’ini ödeyeceksin.” Ortada bir problem olduğunu ve bunu çözeceklerini belirten Çakan,”Hazine vermiyor veya biz istiyoruz, değil. Devletin iki kurumu arasında karşı görüş ayrılığı olmaz. Karşıt görüş ayrılığında bir noktada anlaşılır” dedi. Devlet Bakanı Kemal Derviş ve Maliye Bakanı Sümer Oral ile biraraya geleceklerini ifade eden Bakan Çakan, “Doğruyu bulacağız ve doğrunun sorumluluğunu beraber paylaşacağız. Biz, mutlaka beraber karar vereceğiz. Garanti vereceğiz, evet vereceğiz, vermeyeceğiz, vermeyeceğiz. Devlet yatırım yapacak, yapacak” dedi. Pazartesi günü Kemal Derviş ve Sümer Oral ile yapacakları toplantıda, büyük bir ihtimalle belli bir noktaya geleceklerini ifade eden Çakan, toplantıda tahsilat konularının da ele alınacağını kaydetti. 500 TRİLYON LİRALIK KAZANÇ Türkiye’deki kayıp ve kaçak oranlarının 1 puan düşürülmesi halinde 500 trilyon liralık kazanç sağlanacağını bildiren Çakan, kayıp ve kaçak oranları açısından bölgelere göre ayrı ayrı hedefler belirlediklerini vurguladı. Bakan Çakan, yıl sonunda kayıp ve kaçak oranının kaç puan düşeceğini göreceklerini de söyledi. Diyarbakır’da kayıp kaçak oranlarının büyük oranda olduğunu vurgulayan Çakan, şunları kaydetti: “Örneğin, imar kanununa göre, ruhsatı olmayan binalara abone yapamıyoruz. Türkiye’nin en büyük enerji darboğazının, kayıp ve kaçak oranlarının artma nedenlerinden bir tanesi bu. İmar Kanunu’nda gerektiğinde değişiklik yapmak veya bir defaya mahsus, hiçbir hak talep etmeksizin, ileride binasının yıkılmasıyla ilgili, abone yapılması konusunda hazırlık yaptık.” BORÇLAR GÜNDEME GELECEK Çakan, yarın Derviş ve Oral’la yapacağı görüşmede, TEAŞ, KEDAŞ ve BOTAŞ’ın birbirlerine olan borçlarını sermaye artırımları da dahil gündeme getireceklerini belirtirken, “Tahukkuka göre tahsilatı nasıl hızlandırabilirizle ilgili olarak gereken tedbirleri Enerji Bakanlığı olarak biz aldık. Ona göre iki bakana bilgi verecem. Birbirlerine olan borçlarının ödenmesi konusunda da karşılıklı görüş alışverişinde bulunacağız” dedi. Çıkacak kararların ne olduğunu bilmesinin sözkonu olmadığını söyleyen Bakan Çakan, “31 Ekim’i beklemeden biz bu işlerle ilgili neticeyi almak mecburiyetindeyiz. Bizim meclisle ilgili, yani tasarı hazırlayarak kanunlaşması gereken konularla ilgili meselemizin hepsini halletmişiz. Yeni bir tasarı göndererek mecliste bunun uzatılmasını önermiyoruz. 31 Ekim’den önce bu konuların mutlaka çözümlenmesine inanıyorum. Sayın Derviş’le yapmış olduğum toplantıda da karar birliğine vardım. 15-20 gün içinde bu konuların neticeye bağlanması gerektiğini ve bunun ülkenin yararına olduğu kararına vardık. Çünkü her geçen gün benim santrallerde üreteceğim enerji çoğalmıyor, azalıyor” dedi ÖZEL BRİFİNG VERİLECEK Önümüzdeki günlerde Bakanlar Kurulu’na özel bir birifing vereceğini söyleyen Bakan Zeki Çakan, “Bu birifingi ya bizzat ben veya müsteşar verecek. Türkiye’deki enerji politikamızı, yapılması gerekenleri, projelerimizi net bir şekilde Bakanlar Kurulu’nda bakanlara arzedeceğiz” dedi. 10 gün içerisinde Bakanlar Kurulu’na birifingi vermeyi düşündüğünü söyleyen Bakan Çakan, başbakana konuyu arzedeceğini ve tüm bakanlara enerjinin son durumunu, politikasını, üretimi, tüketimi, kayıp-kaçağı, sanatrallerin işletme hakları deviri konusunda alacakları kararı anlatacakları belirtti. | ||||
| |
|||
 Bankaların kara tahtaları siliniyor |
|||
| |
|||
 |
|
 |
|||||||||||||||
   |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
