| | | | IMF’e yaptığı açıklamadan anlaşıldığı üzere, hükümetimiz gibi 10 milyar dolardan dem vurabilir, Ulaştırma Bakanı Enis Öksüz ve Türk Telekom Genel Müdürü Alptürk gibi 20-30 milyar dolar arasında bir değer biçebilir, ya da Haber-Sen gibi değerini 60 milyar dolara kadar yükseltebiliriz.
Ancak hini hacette Türk Telekom’un nihai değeri verilecek tekliflerle belirlenecektir. Teklifleri verecek olanlar, Türkiye’yi tek başına değil de, küresel bir bağlamda değerlendirecektir. Türk Telekom’un taşıdığı potansiyele ilavetten, geliştirdiği strateji de değerini etkileyeceği gibi, dünya telekom sektöründeki gelişmeler kaçınılmaz olarak Türk Telekom’un özelleştirilebileceği değeri doğrudan belirleyecektir.
TELEKOM HİSSELERİNİN DÜŞÜŞ NEDENLERİ
Tatsız geçen 2000’den sonra, yılbaşından sonraki olumlu hisse hareketleri dünya telekom şirketlerini birazcık rahatlattı. 2000 yılında bu hisselerdeki ciddi düşüslerin ana sebepleri şunlardı:
 British Telecom’da olduğu gibi, güven bunalımı.
3.cü kuşak mobildeki büyük yatırımlar nedeniyle aşırı borçlanma. 3G’ye yapılan 100 milyar doları aşkın yatırımdan sonra bir o kadar da altyapı yatırımı gerekecek olması şirketlerin mali yapısını zorlamaktadır.
Teknolojik değişim nedeniyle, sabit hatlara rağbetin gerilemesi.
Özellikle uzun mesafelerde, aşırı rekabetin getirdiği düşük fiyatlar.
AT&T’de olduğu gibi, çok yönlü rekabet nedeniyle uzun mesafe hatlarında kullanımın düşmesi.
Nasdaq’ın 300 milyar dolarlık daralması ile yeni ekonomiye karşı gelişen güvensizlik.
Geniş bant ve hizmetlerle ilgili talebin belirsizliği.
Sürekli yatırım gerektiren yeni teknolojiler ve gelişmekte olan pazarların getirdiği ilave yük.
Bu şirketlerin hisse değerleri şu aralar yükseliş trendine girmiş görünmekle birlikte, sektörü dikkatle izleyenlere göre, bu gelişme sektörün değişim sancılarına henüz deva olacak nitelikte değil. 2000 yılı sektörde başarının belirli bir uzmanlıktan geçtiği kanısını perçinledi.
Her tüketiciye her servisi veren şirketlerin hisseleri, diğerlerine kıyasla çok daha düşük bir performans gösterdi.
DEĞİŞİM RÜZGARLARI
Ayrıca, şirketlerin perfomansı, planlama ve strateji unsurunun de dış faktörlerden önemli olduğunu ortaya koydu. Hızla hareket eden, öncelik kazandığı gibi, daha da hızlı hareket yeteneğini artırdı.
Muhteşem AT&T kendini bir kaç parçayı bölme kararını henüz almışken, dinamik İspanyol telekom şirketi Telefonica iki yıl önce stratejisini tamamiyle gözden geçirdi, uluslararası faaliyetlerini Terra Networks’e kaydırdı ve etkinliğini böylece artırıverdi.
AT&T ve BT gibi, önümüzdeki iki yıl yeniden yapılanma ile oyalanacak olanların, bu süre içinde yeni fırsatları ne kadar değerlendirebileceği soru işaretidir.
Öte yandan Vodafone ve Japon cep telefonu devi NTT DoCoMo gibi bu dönemi fazla borçlanmadan geçirmiş olan şirketlerin önümüzdeki dönemi daha rahat atlatacakları tahmin ediliyor.
“Her müşteriye her hizmet vermeye” hedefleyen, uzun mesafeli hizmetlere odaklanmış olan şirketler köklü bir yeniden yapılanmaya muhtaç iken, Cable & Wireless gibi genel hizmet anlayışından çekilip, uzmanlaşmış bir hizmet verenlerin küresel stratejisi başarılı görünüyor.
SORUNLAR KÜMESİ
Bütün bu gelişmeler büyük uluslararası şirketlerin köklü bir strateji değişimine gideceklerine işaret ediyor. Çözmek durumda oldukları sorunları şöyle sıralamak mümkün:
Data trafiğindeki olağanüstü artışı kara dönüştürmek. Örneğin ABD’nin en büyük internet omurgası ile övünen WorldCom’un gelirlerinin yüzde 60’ı halen ses iletiminden kaynaklanıyor
Mobil geniş bant, internet telefon sistemleri, IT uygulamaları, doğrudan tüketiciye dönük ürünler, enformasyon ve iletişim gibi telekom sektörünün kapsadığı çoğu hizmeti tek bir şirket bünyesinde barındırmak finansman modellerini zorluyor
Deutsche Telekom’un rakipleri tarafından AB’ye şikayet edilmesi gibi, rekabeti daha da güçlendiren tekel karşıtı uygulamalar
İşin özü, teknolojiden tutun, temel stratejilere kadar, telekom dünyasının bu kadar derin bir değişimden geçtiği şu sıralar, görücüye çıkan Türk Telekom’a biçilecek değer, geçmiş performansına olduğu kadar, yöneticilerinin bari önümüzde kalan kısacık süre içersinde olsun uygulayacakları stratejiye- yani pişireceği kahveye - bağlıdır. | |
Bankaların kara tahtaları siliniyor
