| | | | Fabrikasyon rakı üretiminde, ezilen kuru üzüm, suyla karıştırılıp mayalanmasından sonra damıtılarak etil alkol haline getiriliyor. Soma adı verilen bu ham rakı, içine anason katıldıktan sonra ikinci kez damıtılarak ve sağlığa zarar verebilecek maddelerden arındırılarak piyasaya sunuluyor. Rakı üretiminde bitki kökenli etil alkol de kullanılabiliyor. Bazı Ortadoğu ülkelerinde hurmadan da rakı yapılıyor. Güneydoğu Anadolu ve Trakya bölgesinde ise kuru üzümün yanı sıra incir ve erik kurusundan da rakı üretiliyor. Kaçak olarak üretilen bu tip rakılara halk arasında “boğma rakı” adı veriliyor.
Ölümlere neden olan sahte rakı ise sanayide kullanılan ve sağlığa son derece zararlı olan, metil alkol içerisine belirli oranda su ve anason katılarak elde ediliyor. Bu tür üretimde damıtma yöntemi kullanılmıyor.
RAKI ÜRETİMİ OSMANLI DÖNEMİNDE BAŞLAMIŞ
Tarihi kaynaklara göre, rakı üretimi Osmanlı İmparatorluğu’nun ilkçağlarında başlamış. Rakı, saray çevresince kullanılmış. Anadolu da ise rakı pahalı ve kıymetli bir içki olarak üretilip tüketilmiş. Gayrimüslim topluluklar rakı üretimine öncülük etmişler. Rakı üretimini ve kullanımını yasaklayan kanunlar da bu alışkanlığı önleyememiş.
1839 yılında Tanzimattan sonra rakı üretimi ve satışı serbest halegetirilmiş. Bazı firmalar rakı üretimine başlamışlar ancak, devlet rakıya vergi uygulamış. Düyun-u Umumiye İdaresi (Hazine) rakı üretimi ve satışından büyük gelir elde etmiş. Böylece rakı üretimi ve kullanımı yaygınlaşmış.
1920 yılında savaş nedeniyle rakı yapımını yasaklamış. Bu yasak 1924 yılında kaldırılmış ve rakı üretimi için İnhisar (TEKEL) İdaresi görevlendirilmiş. İnhisar Dairesi 1926 yılından itibaren Fevkalade, Aliyulala ve Ala markalarıyla rakı üretimine başladı. Bu rakılar 10, 15, 25, 50 ve 100 cl’lik şişelerde satıldı. Sonra Yeni, Kulüp ve Altınbaş rakıları üretildi.
İnhisarlar Dairesi’nin kurulduğu yıllarda ülkemizde bandrol ödenerek özel sektör tarafından, “A” Rakısı, Bahçe, Memur, Olgun, Bülbülce, Edremit, Sevim, Çamlıca, Mürefte, Sümer, Bilecik, Adalar, Efe, Elif, Keyif, Hanım, Zarakosta, Çavuş, Alem, Dem, Dimitroeopulo, Baküs, Stafilino, Bülbül, Sakız, Fertek, Ankara, Üzüm Kızı, Ruh, Jale, Filurya adıyla da rakılar üretildi. Denizkızı, Erdek, Umurca rakıları ise 1880 - 1900 yılları arasında satıldı.
Rakı üretimi 1944 yılında devlet tekeline geçti. Ülkemizde halen bir süre önce özelleşen TEKEL, Yeni Rakı, Kulüp Rakı, Altınbaş ve Tekirdağ Rakı’yı,özel kuruluşlar olan Elda İçecek veEnerji Hizmetleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. Efe Rakı’yı, Burgaz Alkollü İçecekler Sanayi Ticaret A.Ş. de Burgaz Rakı’yı üretiyor.
| |
Sahte rakıya dikkat!
Kriz, kadınları bu sefer daha çok vurdu
