| | | | Elektrik piyasasının oluşturulmasında dönüm noktası olacak 3 Mart’ta serbest tüketici uygulamasına geçilmesiyle birlikte serbest piyasanın ilk oyuncuları devreye girmiş olacak.
O zamana kadar Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ), iletim hattı ücretlerini, Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) ürettiği elektriğin satış fiyatlarını, Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. (TEDAŞ) de yeniden yapılandırdığı bölgelerdeki elektrik dağıtım ücretlerini belirleyecek.
Bölgesel tarife uygulamasına geçildiğinde, gerek dağıtım tarifeleri, gerekse perakende satış tarifeleri, kurul tarafından maliyetleri yansıtıp yansıtmadığı temelinde incelenerek onaylanacak.
Tarifeler teşvik bazlı olacağından, hedeflenen durumun yakalanması veya daha iyi bir konuma ulaşılması halinde daha fazla kar edilebilecek, aksi durumda ise zarar edilecek. Bu durum piyasada rekabetin gelişmesiyle tüketici bilincinin artmasına da katkı sağlayacak.
Bölgesel tarife uygulamasına geçildiğinde bazı bölgelerde fiyat artışları yaşanacak, bazı bölgelerde ise fiyatlarda düşüş görülecek. Bu durum sistemde mevcut olan ancak hesaplar bazında şeffaflık içermeyen gerçek maliyetlerin ortaya çıkmasına sebep olacağından çözüm sürecini hızlandıracak.
İlk başlarda bazı bölgelerde yaşanan sıkıntılar ise Enerji Piyasası Düzenleme Kanunu’nda yer alan hükümler çerçevesinde hükümetin uygulamaya koyacağı destekleme araçları ile giderilecek. TEİAŞ, Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş. (TETAŞ) ve TEDAŞ lisans işlemleri halen devam ederken, bu kuruluşların tarifeleri, lisanslarının verilmesiyle birlikte incelenerek onaylanacak.
Bunun yanı sıra doğalgaz alım fiyatları, garantili üretimler, verimli işletmecilik yapılamayan kamu üretimleri ile tarifelerde yer alan piyasa dışı unsurlar elektrik fiyatlarının yüksek olması üzerinede etkili oluyor.
Piyasa dışı unsurların Bakanlar Kurulu kararı ile kaldırılması sonucunda fiyatlarda yüzde 7 ile 10 arasında bir indirime gidilebilecek. Ayrıca alım garantili üretimler kapsamındaki yap işlet (Yİ) ve yap işlet devret (YİD) sözleşmeleri için de müzakereler sürüyor.
Müzakereye açık bir arz fazlasının oluşturulması ve bunun rekabet ortamında işlem görmesi, elektrik fiyatlarında sürdürülebilir bir ucuzlamanın gerçekleştirilebilmesinin ön şartı olduğundan, zaman içinde fiyatların daha da aşağılara inmesi bekleniyor.
Öte yandan mevcut üretim kompozisyonunda doğalgaz yakıtlı üretimlerin ağırlıklı olması ve doğalgaz satış fiyatlarının döviz kurunun yanı sıra petrol fiyatlarıyla da ilişkili olması, elektrik fiyatlarının dış etkenlere oldukça bağımlı olmasına yolaçıyor.
Dolayısıyla yapılmayan zamlar da dikkate alındığında, gözle görülmeyen, ancak reel olarak gerçekleşen bir ucuzlama dikkat çekmezken, petrol fiyatlarının normal düzeyine inmesiyle bu daha bariz ortaya çıkacak. | |
Bankaların kara tahtaları siliniyor
Elektrik borcundan kiracı sorumlu
